Świadczenia dla pracownicy na zwolnieniu powyżej 182 dni która zaszła w ciążę

Świadczenie rehabilitacyjne

Poruszoną przez Pana kwestię przyznawania świadczeń pieniężnych w okresie niezdolności do pracy wywołanej chorobą regulują przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwana dalej ustawą zasiłkową.

Świadczenie rehabilitacyjne, zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy zasiłkowej, przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie to jest więc okresem niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, trwającej po wyczerpaniu okresu wypłaty zasiłku chorobowego, orzeczonej przez lekarza orzecznika ZUS. Świadczenie rehabilitacyjne wypełnia niejako lukę pomiędzy okresem po wyczerpaniu okresu zasiłkowego a przed stwierdzeniem trwałej niezdolności do pracy. Jest więc swego rodzaju świadczeniem przejściowym pomiędzy zasiłkiem chorobowym a rentą z tytułu niezdolności do pracy.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego zawartym w wyroku z dnia 14.11.2013 r. (sygn. akt II UK 135/13) świadczenie rehabilitacyjne jest swojego rodzaju kontynuacją zasiłku chorobowego (przez okres nie dłuższy niż 12 miesięcy) w tym znaczeniu, że prawo do niego można nabyć tylko wówczas, gdy ustawowy okres pobierania zasiłku chorobowego został już wyczerpany, a osoba pobierająca dotychczas zasiłek chorobowy jest nadal niezdolna do pracy. Uprawnienie do świadczenia rehabilitacyjnego nie jest uzależnione od istnienia tej samej choroby po wyczerpaniu zasiłku chorobowego, lecz od dalszego nieprzerwanego występowania niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą lub inną chorobą, albo też kilkoma współistniejącymi chorobami.

Niezdolność do pracy

Natomiast wykładnia funkcjonalna art. 18 prowadzi do wniosku, że niezdolność do pracy jako przesłanka nabycia prawa do świadczenia rehabilitacyjnego musi dotyczyć pracy (stanowiska), w zakresie której uprzednio została orzeczona niezdolność do pracy, a nie zdolność do jakiejkolwiek innej pracy. Innymi słowy, przepis ten stanowi o niezdolności do pracy wskutek choroby odniesionej do pracy (stanowiska) wykonywanej przez zachorowaniem (tak np. SN w wyroku z dnia 13.01.2015 r., sygn. akt IIUK 118/14). 

Zgodnie z brzmieniem art. 18 ust. 2 ustawy zasiłkowej „świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy.” W praktyce bardzo często organ rentowy przyznaje początkowo ubezpieczonemu to świadczenie na okres krótszy niż 12 miesięcy (np. 3–4 miesiące). Ma to miejsce wtedy, gdy stan zdrowia ubezpieczonego rokuje szybszą poprawę. Jeżeli jednak zaistnieje konieczność, po zakończeniu takiego okresu pobierania świadczenia ZUS może przedłużyć świadczenie na kolejne miesiące, nie dłużej jednak niż do 12 miesięcy. Termin 12 miesięcy, a właściwie nie dłuższy niż 12 miesięcy, wyznaczony przez powyższy przepis art. 18 ust. 2, nie jest przepisem określającym warunki (jeden z warunków) nabycia prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, lecz przepisem wyznaczającym jedynie maksymalny termin wypłaty tego świadczenia.

Wysokość świadczenia i ochrona pracownicy

Świadczenie rehabilitacyjne wynosi 90% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres pierwszych trzech miesięcy, 75% tej podstawy za pozostały okres, a jeżeli niezdolność do pracy przypada w okresie ciąży – 100% tej podstawy.

Trzeba jednak pamiętać, że jeżeli niezdolność do pracy przypada na okres ciąży, przysługuje jej prawo do korzystania z zasiłku chorobowego przez dłuższy okres (270 dni). Dopiero gdy i on okaże się niewystarczający na odzyskanie zdolności do pracy, ubezpieczona może ubiegać się o przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego.

Stosunek pracy pracownicy w ciąży podlega szczególnej ochronie. Rozwiązanie umowy o pracę zawartej z taką pracownicą w trybie bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych przez pracownika jest niedopuszczalne.