Stałe zamieszkanie za granicą a rejestracja samochodu w Polsce

Zarejestrowanie pojazdu na rzecz osoby zamieszkującej poza granicami kraju

Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym.

Z treści Pana pytania wynika, że na co dzień zamieszkuje Pan za granicą. Posiada Pan polskie obywatelstwo. W Polsce jest Pan właścicielem nieruchomości. Wolą Pana jest kupno i zarejestrowane pojazdu w Polsce, by nie wynajmować pojazdów. Samochód byłby wykorzystywany jedynie w Polsce.

Przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym nie zakazują wprost zarejestrowania pojazdu na rzecz osoby zamieszkującej poza granicami kraju, jednak pośrednio uniemożliwiają taką czynność, albowiem wskazują, iż organem właściwym dla dokonania czynności zarejestrowania jest starostwo powiatowe właściwe dla miejsca zamieszkania właściciela pojazdu. Przepisy prawa o ruchu drogowym nie wskazują, co należy rozumieć przez miejsce zamieszkania, co powoduje, że należy sięgnąć do przepisu art. 25 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Zarejestrowanie pojazdu w Polsce

By zarejestrować pojazd musiałby Pan zatem wskazać, iż w nieruchomości, którą odziedziczył Pan po rodzicach, zamieszkuje Pan z zamiarem stałego pobytu. Co istotne takie zamieszkanie jest ważne na moment rejestracji, albowiem starostwo nie ma instrumentów by sprawdzić, czy Pan rzeczywiście chce zamieszkać na ojcowiźnie, czy też nie, choć samo oświadczenie składane jest pod rygorem odpowiedzialności karnej.

W mojej ocenie nie decyduje tutaj tzw. prawo zameldowania, albowiem ustawodawca posługuje się sformułowaniem miejsce zamieszkania, a nie miejsce zameldowania, co powoduje, że na Pana miejscu podjąłbym próbę zarejestrowania pojazdu w starostwie powiatowym właściwym dla miejsca położenia nieruchomości. Do urzędu na wszelki wypadek należy zabrać wypis księgi wieczystej, z której będzie wynikało, że jest Pan właścicielem nieruchomości.

Czy do zarejestrowania samochodu jest potrzebny meldunek?

Na potwierdzenie powyższego pozwolę sobie wskazać na stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich, zgodnie z którym „Zarówno ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. Nr 68, poz. 602 ze zm.) – art. 73, jak i akty wykonawcze wydane na podstawie tej ustawy, posługują się pojęciami »miejsce zamieszkania«, »adres«, lub »adres zamieszkania« jako informacji niezbędnej dla określenia właściwości organu do wydania między innymi takiego dokumentu, jak dowód rejestracyjny pojazdu. Osoba ubiegająca się o wydanie dowodu rejestracyjnego pojazdu obowiązana jest złożyć wniosek o rejestrację pojazdu, w którym wskazuje swój adres. Prawodawca żądając podania przez wnioskodawcę adresu (miejscowość, ulica, nr domu i lokalu) sugeruje, iż chodzi po prostu o adres, pod którym będzie możliwe zlokalizowanie zainteresowanego. Nie wymaga natomiast od wnioskodawcy ubiegającego się o wydanie dowodu rejestracyjnego pojazdu, aby wskazywał we wniosku adres zameldowania, bowiem wymóg taki dyskwalifikowałby osoby nie mające w ogóle zameldowania, lecz zamieszkujące pod wskazanym przez nich adresem. Jeżeli jednak strona w ogóle nie wskaże adresu, to zgodnie z art. 64 § 1 K.p.a. wniosek, w którym nie wskazano adresu i nie ma możliwości ustalenia tego adresu na podstawie posiadanych danych, pozostawia się bez rozpoznania. We wnioskach w których zainteresowany obowiązany jest do podania swojego adresu, adresu zamieszkania, należy przyjąć, iż chodzi o wskazanie miejscowości (ulicy, nr domu, nr mieszkania), w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu, bez względu na ewentualny brak zameldowania. Osoba taka poprzez wpisanie adresu zamieszkania w formularzu wniosku składa oświadczenie, iż z tym miejscem zamieszkania, które wskazała wiąże się jej zamiar stałego pobytu w tymże miejscu (miejscowości). Zameldowanie na pobyt czasowy, czy też brak zameldowania (na pobyt stały lub czasowy) nie stanowi samoistnej przesłanki do odmowy rejestracji pojazdu, jeżeli wnioskodawca spełnia warunki określone przepisami prawa materialnego niezbędne do otrzymania dokumentu” (źródło: strona Rzecznika Praw Obywatelskich, www.rpo.gov.pl).

Reasumując, formalnie jako osoba na stałe mieszkająca poza granicami kraju nie może Pan zarejestrować pojazdu, jednakże istnieje możliwość (luka), którą wskazałem powyżej.