Sprzęt budowlany porzucony na budowie, co z nim zrobić?

Przestępstwo przywłaszczenia

Zgodnie z art. 284 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r., poz. 17) „kto przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą lub prawo majątkowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”.

Przestępstwo przywłaszczenia zostało określone jako typ podstawowy, typ kwalifikowany ze względu na okoliczność przywłaszczenia rzeczy powierzonej sprawcy oraz jako typ uprzywilejowany ze względu czy to na wypadek mniejszej wagi, czy to rzecz znalezioną jako przedmiot czynu. Przedmiotem ochrony przestępstwa przywłaszczenia jest własność rzeczy ruchomej, inne prawa rzeczowe i obligacyjne do takiej rzeczy, jak również prawa majątkowe. Podmiotem przestępstwa przywłaszczenia w typie podstawowym i uprzywilejowanym (§ 1 i § 3) jest każda osoba fizyczna zdatna do ponoszenia odpowiedzialności karnej. Jest to przestępstwo powszechne.

Podmiotem przestępstwa sprzeniewierzenia jest wyłącznie osoba, której rzecz ruchomą powierzono. Jest to zatem przestępstwo indywidualne. Znamię czasownikowe „przywłaszcza” znajduje swój źródłosłów w pojęciu własności. Przywłaszczeniem w rozumieniu języka potocznego jest bezprawne zabranie sobie czegoś cudzego na własność. Chodzi zatem o rozporządzenie się jak swoją własnością cudzą rzeczą ruchomą lub prawem majątkowym znajdującym się w posiadaniu sprawcy przy jednoczesnym wykluczeniu osoby uprawnionej (W. Świda [w:] I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks karny…, s. 614).

Warto podkreślić element bezprawności zawarty w znamieniu przywłaszczenia. Przywłaszczenie ma miejsce wówczas, gdy rzecz ruchoma lub prawo majątkowe w czasie realizacji tego znamienia czynnościowego znajduje się w legalnym posiadaniu sprawcy (wyrok SN z 6.01.1978 r., sygn. akt V KR 197/77). Brak zaboru oraz legalne posiadanie rzeczy odróżnia przywłaszczenie od kradzieży.

Wobec powyższego znamiona tego przestępstwa zrealizowałaby Pani, jeśli nie wydałaby Pani tych przedmiotów właścicielowi.

Zwrot porzuconych sprzętów

Niestety nie może Pani tych rzeczy wyrzucić, ponieważ wówczas ten Pan będzie mógł dochodzić od Pani odszkodowania za utratę tych rzeczy. Odpowiedzialność w tym zakresie byłaby tzw. odpowiedzialnością deliktową, tj. za czyn zabroniony. Zgodnie z art. 415 Kodeksu cywilnego „kto z winy swojej wyrządza drugiemu szkodę, zobowiązany jest do jej naprawienia”. Wystawienie rzeczy na zewnątrz niewątpliwie na gruncie prawnym pokazywałoby zawinienie w przypadku zniszczenia/zgubienia rzeczy.

Zdaję sobie sprawę, że sytuacja ta jest dla Pani kłopotliwa. Natomiast warto ustalić termin i jak najszybciej wydać te rzeczy. Jeżeli Pani proponuje termin, który następnie nie jest uwzględniany, to warto, aby miała Pani dowód np. w postaci SMS-a, maila, że proponowała Pani termin, a to druga strona nie chciała się w tym terminie stawić.

Zatem rekomenduję jak najszybsze wydanie tych przedmiotów, tak aby pozbyła się Pani kłopotu.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 1978 r., sygn. akt V KR 197/77