Sprzedaż zdjęć w internecie a urząd skarbowy

Działalność gospodarcza w polskim prawie

Działalność gospodarcza jest zdefiniowana w polskich przepisach. Stosownie do ustawy o przedsiębiorczości:

„Art. 3. Działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.

Art. 6. 1. Przepisów ustawy nie stosuje się do: 1) działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego; 2) wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów; 3) wyrobu wina przez producentów będących rolnikami wyrabiającymi mniej niż 100 hektolitrów wina w ciągu roku gospodarczego, o których mowa w art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina (Dz. U. z 2018 r. poz. 1159 i 1629); 4) działalności rolników w zakresie sprzedaży, o której mowa w art. 20 ust. 1c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, z późn. zm.2) ); 5) działalności prowadzonej przez koła gospodyń wiejskich na podstawie ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (Dz. U. poz. 2212 oraz z 2019 r. poz. 693), które spełniają warunki, o których mowa w art. 24 ust. 1 tej ustawy. 2. Do działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu usług stosuje się odpowiednio przepisy art. 7–11 i rozdziału 6 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. 649 i 1293 oraz z 2019 r. poz. 622)”.

Zarobkowy charakter działalności

Określona działalność może zatem zostać zakwalifikowana jako gospodarcza, o ile spełnia wymienione w przytoczonym przepisie kryteria: celu zarobkowego, zawodowego charakteru – we własnym imieniu i na własny rachunek oraz ciągłości.

Znaczenie, jakie w prawnej definicji działalności gospodarczej odgrywa element „zarobkowego charakteru działalności” (subiektywny).

Kwalifikacja danej działalności jako „zarobkowej” jest możliwa, gdy znamy zamiar podmiotu prowadzącego działalność. Tu jednak pojawia się kolejny problem, ponieważ „zarobkowy charakter działalności” możne być rozpatrywany w dwojaki sposób. Subiektywnie – to zamiar podmiotu wykonującego działalność. Uchwała SN z dnia 30 listopada 1992, sygn. akt IIICAP 134/92: „zysk nie był celem wykonywanej działalności a chodziło jedynie o ubogacenie duchowe odbiorców swojej twórczości, którzy tłumnie przybywali na występy, nabyli tysiące płyt, książek, fotografii, czy innych postaci dzieła”.

Z drugiej strony obiektywne, czyli ekonomiczne rozumienie celu zarobkowego wskazuje, że chodzi o nastawienie na zysk, nawet wtedy, gdy faktycznego zysku nie ma a działalność przynosi straty. Potwierdziło to NSA: „Działalność gospodarcza jest faktem i kategorią o charakterze obiektywnym. W związku z tym nie ma i nie może mieć znaczenia, że określony jest podmiot prowadzący konkretną działalność, nie ocenia jej (subiektywnie) jako działalności gospodarczej, nie nazywa jej tak, oświadcza, że jej nie prowadzi bądź nie zgłasza obowiązku podatkowego itp.” „Prowadzenie działalności gospodarczej jest zatem kategorią obiektywną, niezależnie od tego jak działalność tę ocenia sam prowadzący ją podmiot i jak ją nazywa oraz czy dopełnia ciążących na nim obowiązków z działalnością tą związanych, czy też nie” – wyrok NSA w Łodzi z 02.12.1994, sygn. akt SA/Łd 741/94.

Według opisu:

• wykonuje Pan zdjęcia (są to zdjęcia z aktami),
• sesje zdjęciowe robi Pan 1–2 w kwartale,
• dla potrzeb robienia oraz zbytu zdjęć wynajmuje Pan studia lub apartament, sprzęt fotograficzny, podróże po kraju, wydruki zdjęć, prowizje, płaci wynagrodzenie osobom, które pozują do zdjęć,
• zdjęcia wystawia Pan na e-Bay,
• sprzedaż głównie w USA i Kanadzie,
• pieniądze wpłacane przez kupujących wpływają na Pana konto PayPal.

Według Pana zyski z tej sprzedaży są minimalne. Pana sposób działania:

• jest zarobkowy,
• jest zorganizowany,
• jest wykonywany we własnym imieniu,
• jest wykonywany na własny rachunek.

W świetle powyższego Pana działanie stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu wskazanej ustawy.

Zakres Pana działania nie znajduje się w treści art. 6, zatem nie stanowi działania niepodlegającego ustawie prawo o przedsiębiorczości.

Działalność artystyczna

Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych zawiera definicje twórcy i artysty, ale jako osób prowadzących działalność pozarolniczą.

„Art. 8. 6. Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:

1) osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, z wyjątkiem ust. 6a;

2) twórcę i artystę;

3) osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu:

a) w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,

b) z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych (…).

7. Za twórcę, o którym mowa w ust. 6 pkt 2, uważa się osobę, która tworzy dzieła w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, choreografii i lutnictwa artystycznego oraz sztuki ludowej, będące przedmiotem prawa autorskiego.

8. Za artystę, o którym mowa w ust. 6 pkt 2, uważa się osobę wykonującą zarobkowo działalność artystyczną w dziedzinie sztuki aktorskiej i estradowej, reżyserii teatralnej i estradowej, sztuki tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki, instrumentalistyki, kostiumografii, scenografii, a także w dziedzinie produkcji audiowizualnej reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu i dźwięku, montażystów i kaskaderów”.

Działalność nierejestrowana – warunki

Stosownie do prawa przedsiębiorczości nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną: której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzeni – aktualnie jest to kwota 1300 zł miesięcznie, a nadto w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała zarejestrowanej działalności gospodarczej.

Przy takiej działalności (ust. 1) – może Pan złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Działalność taka stanie się działalnością gospodarczą z dniem określonym we wniosku. Ale nie musi Pan tego robić, o ile spełnia Pan dwa wskazane warunki.

Może Pan prowadzić taka działalność bez rejestracji w CEIDG. W sytuacji, gdy przychód należny z działalności przekroczy w danym miesiącu wysokość określoną w ust. 1.1, działalność ta stanie się działalnością gospodarczą, począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wskazanej wysokości. W takim przypadku, miałby Pan obowiązek złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wysokości, o którym mowa w ust. 1.1.

Powyższa reguła ma zastosowanie do działalność jednoosobowej. Nie obejmuje ona działania w formie spółki cywilnej.

UWAGA!

Przez przychód należny, o którym mowa w ust. 1.1, rozumie się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Nie jest to dochód, ale przychód, i w związku z tym ponoszone koszty nie mają znaczenia.

Przychody z działalności hobbystycznej

W Pana sytuacji byłoby to faktycznie uzyskane wynagrodzenie z tytułu zbywania zdjęć. O ile w żadnym miesiącu roku 2020 Pana wpływy nie przekroczyłyby kwoty 1300 zł – mógłby Pan prowadzić swoje działanie jako działalność niezarejestrowaną.

Rozliczanie się z takiego działania to kwestia opodatkowania oraz wynagrodzenia Pana i osób pozujących oraz kosztów.

Prowadzenie tzw. działalności nierejestrowanej nie zwalnia z obowiązku odprowadzania podatku dochodowego z tytułu osiąganych dochodów, przychody z tego tytułu nie są bowiem zwolnione od podatku.

Jako że działalność nierejestrowana nie jest działalnością gospodarczą, Pan jako osoba ją prowadząca nie odprowadzałby ustawowo okresowych (miesięcznych lub kwartalnych) zaliczek na podatek dochodowy.

Swoje dochody z tego tytułu oraz poniesione koszty uzyskania przychodów z tytułu prowadzenia działalności nierejestrowanej wykazywałby Pan w zeznaniu rocznym – „Działalność nierejestrowana, określona w art. 20 ust. 1ba ustawy”. Przychody te są opodatkowane wg skali podatkowej (17%, 32%).

Przychody miesięczne wyższe niż 1300 zł zrodzą konieczność formalnego zarejestrowania działalności.

Wyjściem byłoby przeorganizowanie Pana działania tak, by Pan przychody nie przekraczały kwoty 1300 zł (w roku 2020). Wtedy mógłby prowadzić Pan swoje działania jako działalność niezarejestrowaną.

Zamiast zbywać zdjęcia samodzielnie i we własnym imieniu oraz na własny rachunek – można to robić jako pośrednik. Ustalona byłaby cena za zdjęcie z pozującym (prace przy tym, dystrybucja, rozliczenia), a Pan otrzymywałby z tego tytułu prowizję.

Cena zbycia należałaby formalnie do modela, ale Pan musiałby mieć zagwarantowane prawo do jego reprezentowania, zbywania jego zdjęć, udostępniania wizerunku oraz pobierania w jego imieniu wynagrodzenia a także rozliczania się z nim w zależności od np. liczby sprzedanych egzemplarzy.

Do tego można byłoby dodać ustalenie, że w jakimś zakresie (nawet 100%) model ponosi koszty przygotowania oraz dystrybucji zdjęć. Formalnie koszty te byłyby kosztami modela, a nie Pana. Koszty te nie byłyby Pana przychodem należnym, ale przychodem modela.