Sprzedaż i montaż nagrobków a VAT

Założenia: zakładamy, że w ramach swojej działalności jako firma pogrzebowa obsługuje Pan także ceremonie pogrzebowe

Podstawa prawna:

Zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 20014 roku (Dz.U.2016.710 z późn. zm. zwana dalej też jako ustawa VAT) dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Zgodnie natomiast z art. 146a pkt 2 W okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%;

w pozycji nr 180 załącznika nr 3 do ustawy o VAT widnieją usługi pogrzebowe i pokrewne, wraz z dostawą trumien, urn i utensyliów pogrzebowych dostarczanych wraz z trumną lub urną (symbol PKWiU 96.03)

Analiza

Możliwość zastosowania obniżonej 8% stawki VAT w przypadku usług pogrzebowych i pokrewnych

Mając na uwadze przepisy, możliwe jest zastosowanie obniżonej 8% stawki VAT w przypadku usług pogrzebowych i pokrewnych, wraz z dostawą trumien, urn i utensyliów pogrzebowych dostarczonych wraz z trumną lub urną. Pytanie Pana dotyczy zagadnienia, czy możliwe byłoby objęcie ww. obniżoną stawką VAT sprzedaży wraz z montażem nagrobków.

Odpowiadając, zastosowanie obniżonej 8% stawki VAT w przypadku sprzedaży wraz z montażem nagrobków byłoby co do zasady możliwe pod warunkiem, iż mamy do czynienia ze świadczeniem kompleksowym (w tym przypadku kompleksową usługą pogrzebową) mieszczącym się pod symbolem PKWiU 96.03.

Na wstępnie należy wskazać, że ani przepisy krajowe z zakresu podatku VAT, ani regulacje unijne nie zawierają definicji świadczenia kompleksowego. Pojęcie to pojawia się jednak na gruncie orzecznictwa (zarówno krajowego, jak i unijnego) oraz na gruncie wydawanych interpretacji przez organy podatkowe. Zgodnie z orzecznictwem TSUE co do zasady każdą transakcje powinno się traktować jako odrębną i niezależną. Jednak jeżeli świadczenie ma charakter kompleksowy, tzn. tworzy obiektywnie jedno świadczenie gospodarcze, którego rozdzielnie miałoby charakter nienaturalny, wówczas również dla celów podatku VAT powinno tworzyć całość.

W sytuacji, gdy istotą transakcji jest wykonanie usług pogrzebowych, a nie jedynie dostarczenie towaru w postaci nagrobka, to mimo że w ramach takiej transakcji wystąpi wydanie towaru, powinna być ona co do zasady traktowana jako świadczenie usług pogrzebowych. Wskazujemy jednak przy tym, że uznanie kilku powiązanych ze sobą świadczeń za jedno świadczenie każdorazowo wymaga analizy wszystkich istotnych okoliczności wykonywania usługi, jej charakteru oraz zapisów umownych. To po stronie podatnika leży rozstrzygnięcie, czy w konkretnym przypadku występuje świadczenie kompleksowe i która czynność ma charakter dominujący, a która jedynie pomocniczy.

VAT na usługi pogrzebowe i pokrewne

Mając na uwadze powyższe, aby móc opodatkować wskazaną przez Pana działalność 8% stawką podatku VAT, Pana działalność powinna stanowić usługę kompleksową sklasyfikowaną w PKWiU pod poz. 96.03 – usługi pogrzebowe i pokrewne.

W sytuacji, gdy podatnik ma wątpliwości, czy w prawidłowy sposób klasyfikuje swoją działalność, jest możliwość wystąpienia z wnioskiem o nadanie symbolu klasyfikacyjnego przez Urząd Statystyczny w Łodzi z zapytaniem, czy wskazane w stanie faktycznym świadczenia mogą stanowić kompleksową usługę pogrzebową. We wniosku należy dokładnie opisać usługi będące przedmiotem klasyfikacji, tzn. na czym polegają i co obejmują, na czyje zlecenie i na podstawie jakiej umowy są świadczone, a także kto jest właścicielem wkładu (surowca) oraz wyroby będące przedmiotem klasyfikacji, tzn. co to są za wyroby, do czego służą, jaką mają budowę lub skład (pełne składy procentowe – do 100% produktów, tj. określenie udziału procentowego każdego składnika, łącznie ze sprecyzowaniem jaką pełni on rolę w wyrobie), w jakiej występują postaci i ewentualnie podać numer wydanego WIT dla danego wyrobu lub stosowany kod CN.

Wydana informacja co prawda nie stanowi decyzji administracyjnej i nie ma charakteru wiążącego, jednak zachowuje swój walor dowodowy w przypadku konfliktu z fiskusem. Powyższy wniosek jest w szczególności zasadny, gdy ustalenie właściwego PKWiU wpływa na możliwość skorzystania z preferencyjnej stawki opodatkowania VAT. Jeżeli jest Pan zainteresowany złożeniem wniosku do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi, odsyłam na poniższą stronę:

http://lodz.stat.gov.pl/osrodki/osrodek-klasyfikacji-i-nomenklatur-urzedu-statystycznego-w-lodzi/

Odnosząc się także do wskazanego przez Pana wyroku o sygn. akt I SA/Go 230/13 (wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 13.06.2013 r.), należy dodać, iż w niniejszym orzeczeniu prawidłowe określenie PKWiU stanowiło bardzo ważny element w rozstrzyganiu sprawy.

Możliwość stosowania obniżonej 8% stawki podatku VAT przy sprzedaży nagrobku z montażem

Pragnę także wskazać na przykładową Interpretację Indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 13 kwietnia 2015 roku, sygn. ILPP1/4512-1-98/15-4/AI, która przyznała możliwość stosowania obniżonej 8% stawki podatku VAT przy sprzedaży nagrobku z montażem, ale pod warunkiem, że podatnik prawidłowo wskazał właściwe PKWiU, gdyż Minister Finansów nie jest uprawniony do przyporządkowania formalnego towarów i usług do określonego grupowania klasyfikacyjnego.

Pragnę jednak podkreślić, iż nie wszystkie interpretacje podatkowe są korzystne dla podatnika. Przykładowo w stosunkowo nowej Interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 21 września 2016 roku, sygn. IBPP2/4512-430/16-4/MG, organ odmówił prawa dla zastosowania 8% stawki VAT dla sprzedaży nagrobku wraz z jego montażem, twierdząc iż sprzedaż nagrobku wraz z jego montażem jako świadczenie kompleksowe stanowi dostawę towarów, a nie usługę, więc powinno być opodatkowane stawką 23% VAT.

Podsumowując, co do zasady istnieje możliwość opodatkowania sprzedaży wraz z montażem nagrobków stosując obniżoną 8% stawkę podatku VAT, jednakże w naszej opinii należałoby w pierwszej kolejności zwrócić się z wnioskiem do Urzędu Statystycznego o nadanie symbolu klasyfikacyjnego (PKWiU) dla wykonywanego przez Pana świadczenia.

Następnie, jeżeli urząd wskaże, iż właściwym symbolem jest PKWiU 96.03, trzeba wystąpić o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w Pana sprawie, przedstawiając w sposób wyczerpujący we wniosku stan faktyczny.