Sprawa o ustalenie ojcostwa po latach

Dochodzenie ustalenia ojcostwa

Zgodnie z art. 84 § 1 ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359), zwanej dalej w skrócie „sądowego ustalenia ojcostwa mogą żądać dziecko, jego matka oraz domniemany ojciec dziecka”. Co istotne, matka ani domniemany ojciec nie mogą wytoczyć powództwa o ustalenie ojcostwa po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności. Dziecko albo matka wytacza powództwo o ustalenie ojcostwa przeciwko domniemanemu ojcu, a gdy ten nie żyje – przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy. Wobec powyższego należy uznać, że dziecko może dochodzić ustalenia ojcostwa po osiągnięciu pełnoletności w każdym czasie, gdyż nie jest ograniczone żadnym terminem. Dlatego też aktualnie ta osoba może dochodzić sądowego ustalenia ojcostwa.

Poddanie się testom DNA

W przypadku wytoczenia powództwa o ustalenie ojcostwa przez Panią, która podaje się za domniemaną córkę, w sytuacji gdy sąd skieruje na badania DNA, to Pani ojciec jest zobowiązany do poddana się tym testom. Natomiast w przypadku, gdy nie zostanie założona sprawa przed sądem, to czy podda się testom DNA, zależeć będzie tylko od jego zgody.

Obowiązek płacenia alimentów

Co prawda alimenty na dzieci nie są ograniczone żadnym sztywnym terminie, to jednak granica ta jest wyznaczona poprzez osiągnięcie przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymania się. Zgodnie z art. 133 § 1 Kodeksu rodzinnego „rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania”. Biorąc pod uwagę wiek, domniemana córka ojca na pewno uzyskała zdolność do samodzielnego utrzymania się, stąd też nie należy obawiać się kwestii jakichkolwiek alimentów. Nadto zasadne jest również zwrócenie uwagi na § 3, zgodnie z którym „rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się”.

Alimenty na wnuka

Zgodnie z art. 129 § 1 „obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych – obciąża bliższych stopniem przed dalszymi”. Nadto w oparciu o art. 132 „obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy:

• gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo – np. osoba zobowiązana do alimentacji w bliższej kolejności nie żyje; gdy nie zostało ustalone ojcostwo dziecka pozamałżeńskiego,
• gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub
• gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami – stan, w którym zobowiązany nie ma możliwości zarobkowych lub majątkowych pozwalających na przyczynianie się do utrzymania uprawnionego”.

W pierwszej kolejności do pokrycia alimentów na dziecko domniemanej córki Pani ojca jest ojciec tego dziecka. Sąd nie orzeka świadczenia alimentacyjnego od zobowiązanego w dalszej kolejności w miejsce obowiązku bliżej zobowiązanego, poprzez niejako automatyczne „przeniesienie” na osobę zobowiązaną w dalszej kolejności. I tak w przypadku żądania alimentów na rzecz dziecka żądanie ma inną podstawę prawną w sytuacji, gdy zobowiązanym jest rodzic, a inną, gdy żądanie kierowane jest do zobowiązanego w dalszej kolejności, inne są też przesłanki zasądzenia świadczenia.

Pomoc w wyjściu z niedostatku

Jeżeli zobowiązanymi do alimentacji dziecka są jego rodzice, to przesłanką zasądzenia alimentów jest niemożność samodzielnego utrzymania się przez dziecko. Natomiast odpowiedzialność innych krewnych zobowiązanych do alimentacji dziecka w dalszej kolejności ogranicza się wyłącznie do świadczeń, które pozwalają uprawnionemu na wyjście z niedostatku . Niedostatek stanowi zatem przesłankę zasądzenia alimentów od dalszych krewnych niż rodzice. Co istotne, zobowiązani w dalszej kolejności mają obowiązek świadczyć w jedynie w granicach potrzeb niezaspokojonych przez zobowiązanych w pierwszej kolejności, tj. w tym przypadku rodziców dziecka, czyli domniemanej córki Pani ojca oraz ojca dziecka. Podkreślić należy również, że w sytuacji gdy jedno z rodziców nie łoży na utrzymanie dziecka i zdobycie od niego środków na ten cel jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami, obowiązek utrzymania dziecka przejmuje w całości drugi rodzic. Rodzic jest zawsze zobowiązany do utrzymania dziecka w bliższej kolejności niż jego krewni.

Dlatego też uzyskanie alimentów od Pani ojca na wnuka jest wysoce wątpliwie.