Skierowanie na badania i egzamin po zabraniu prawa jazdy

Przekroczenie przez kierowcę liczby 24 punktów karnych

Nowelizacja ustawy o kierujących pojazdami oraz Prawa o ruchu drogowym wprowadziła zmiany istotne dla kierowców. Jeżeli natomiast chodzi o osoby, które dopuściły się naruszeń, skutkujących przekroczeniem liczby 24 punktów, to w myśl art. 136 ustawy o kierujących pojazdami:

„1. W przypadku gdy naruszenia przepisów ruchu drogowego popełnione przed dniem określonym w komunikacie, o którym mowa w art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 957), skutkowały przekroczeniem liczby 24 punktów za naruszenia przepisów ruchu drogowego, a w przypadku kierowców, którzy dopuścili się tych naruszeń w okresie jednego roku od wydania po raz pierwszy prawa jazdy - liczby 20 punktów, stosuje się tryb postępowania oraz skutki według stanu prawnego na dzień popełnienia naruszenia powodującego przekroczenie dopuszczalnej liczby punktów. W tym celu Policja może przetwarzać dane zgromadzone w trybie art. 130 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.

2. Naruszenia popełnione przed dniem określonym w komunikacie, o którym mowa w art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, i odpowiadające im otrzymane punkty usuwa się z ewidencji z upływem roku od dnia naruszenia.

3. Przekaz informacji dotyczących naruszeń popełnionych przed dniem określonym w komunikacie, o którym mowa w art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 9 maja 2018 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, następuje według stanu prawnego na dzień popełnienia naruszenia”.

Jak odzyskać uprawnienia do kierowania pojazdu?

Zgodnie z powyższym osobę taką będą dotyczyły przepisy obowiązujące na dzień naruszenia. Osobie, która przekroczy 24 punkty, odbierane jest prawo jazdy. Aby odzyskać uprawnienia, taki kierowca musi ponownie przystąpić do egzaminu i uzyskać pozytywną ocenę.

Z treści pytania wnioskuję, że od ponad roku nie posiada Pan prawa jazdy. Kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji (egzamin państwowy teoria i praktyka) podlega osoba ubiegająca się o zwrot zatrzymanego prawa jazdy, którego była pozbawiona na okres przekraczający 1 rok.

Zgodnie z § 8 ust. 6 rozporządzenia w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego z dnia 25 kwietnia 2012 r. odbycie szkolenia nie powoduje zmniejszenia liczby punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego wobec osoby, która przed jego rozpoczęciem dopuściła się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i podlegających wpisowi tymczasowemu przekroczyła lub przekroczyłaby 24.

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 lutego 2017 r., sygn. akt I OSK 1018/15 „odbycie szkolenia nie powoduje zmniejszenia liczby punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego wobec osoby, która przed jego rozpoczęciem dopuściła się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i podlegających wpisowi tymczasowemu przekroczyła lub przekroczyłaby 24. Oznacza to w istocie, że z uprawnienia określonego w tym przepisie mogą skorzystać tylko kierowcy, którzy przed przystąpieniem do szkolenia, o którym mowa w art. 130 ust. 3 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, za naruszenia zasad ruchu drogowego, otrzymali mniej niż 24 punkty. W przypadku przekroczenia tego limitu, odbycie przez kierowcę szkolenia pozostaje bez wpływu na liczbę uzyskanych punktów”. 

Kontrolne sprawdzenie kwalifikacji kierowcy

Komendant wojewódzki policji występuje do organu właściwego w sprawach wydawania prawa jazdy z wnioskiem o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji kierowcy, w zakresie wszystkich posiadanych przez niego kategorii praw jazdy, w razie przekroczenia przez niego 24 punktów otrzymanych za naruszenie przepisów ruchu drogowego (§ 7 pkt 2 wymienionego rozporządzenia).

Z mocy art. 114 Prawa o ruchu drogowym kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji podlega osoba posiadająca uprawnienie do kierowania pojazdem, skierowana decyzją starosty, na wniosek komendanta wojewódzkiego policji, w razie przekroczenia 24 punktów otrzymanych na podstawie art. 130 ust. 1. W przypadku wniosku komendanta wojewódzkiego policji starosta ustala, czy rzeczywiście doszło do przekroczenia 24 punktów przez osobę posiadającą uprawnienie do kierowania pojazdem. Jeżeli przeprowadzone postępowanie potwierdzi, iż rzeczywiście doszło do przekroczenia limitu 24 punktów, starosta jest zobligowany do skierowania takiej osoby na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji. Nie ma podstaw prawnych do tego, aby w decyzji kierującej na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji, określać termin, do którego to sprawdzenie kwalifikacji ma się odbyć (wyrok NSA z 25 listopada 2010 r., sygn. akt I OSK 190/10, LexPolonica nr 2473353). Zgodnie z art. 140 ust. 1 pkt 4 lit. a w razie niepoddania się obowiązkowi sprawdzenia kwalifikacji, organ wydaje decyzję o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami. Również ten przepis nie określa terminu sprawdzenia kwalifikacji kierowcy i nie precyzuje, po jakim czasie od skierowania na egzamin starosta może zastosować powyższą sankcję.

Skasowanie punktów karnych i odzyskanie prawa jazdy

Zgodnie z § 6 pkt 2 rozporządzenia organ prowadzący ewidencję usuwa z ewidencji punkty przypisane na podstawie wpisu ostatecznego w razie otrzymania informacji o pozytywnym wyniku kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji, o którym mowa w art. 114 ust. 1, wtedy możliwe jest odzyskanie prawa jazdy.

Niestety, ale art. 102 ustawy o kierujących pojazdami stanowi, że zwrot zatrzymanego prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem następuje po ustaniu przyczyny zatrzymania oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej. Jeżeli od dnia zatrzymania prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem upłynął okres przekraczający rok, warunkiem wydania prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem jest uzyskanie pozytywnego wyniku kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji.