Siostra zadłużyła mieszkanie i grozi komornikiem, jak ją eksmitować i chronić się przed utratą darowizny?• Data: 23-07-2024 • Autor: Adwokat Katarzyna Bereda |
|
Moja siostra na przestrzeni lad popadła w niedostatek. W ramach darowizny przepisała na mnie swoją nieruchomość (bez żadnej służebności ani dożywocia). Dom był w fatalnym stanie i nasza rodzinna (niepisana) umowa była taka, że na własny koszt wyremontuję ten dom, aby sprzedać go z zyskiem i za pozyskane środki kupić siostrze kawalerkę. W trakcie tego procesu najpierw na własny koszt wynajmowałem siostrze mieszkanie (przez rok), a teraz pozwoliłem jej mieszkać w moim drugim mieszkaniu (na mocy bezpłatnego użyczenia – spisana umowa). Siostra znacząco je zadłużyła, nie pokrywając żadnych opłat za media, a umowy były na mnie i teraz grozi mi komornik. Ponieważ siostra rażąco naruszyła naszą umowę, chcę ją eksmitować, wypowiadając uprzednio umowę użyczenia. Siostra grozi, że odwoła sądownie darowiznę (jak przypuszczam, powołując się na rażącą niewdzięczność z mojej strony). Przedmiotowa nieruchomość, której zwrotu domaga się siostra, najprawdopodobniej zaraz zostanie sprzedana. Czy w takiej sytuacji może nakazać zwrotu będącego równowartością nieruchomości (która została podana w umowie darowizny) albo nakazać przepisanie na nią mieszkania, które jej użyczam? W przypadku sprzedawanej nieruchomości poniosłem znaczne nakłady, a mieszkanie, które jej użyczam, jest 2 razy więcej warte od przedmiotu darowizny. Ja chciałbym po prostu zwrócić jej środki równe wartości darowizny i nie mieć z nią już do czynienia. Jak najłatwiej mogę się zabezpieczyć, aby siostra nie dostała niczego „z nawiązką”? Czy mam prawo również potrącić jej z tej równowartości koszty, które poniosłem (wynajem mieszkania dla niej, nieopłacone rachunki, udzielone pożyczki itd.)? |
|
Cofnięcie darowizny – rażąca niewdzięcznośćW pierwszej kolejności wskazuję, iż cofnięcie darowizny na drodze sądowej jest niezwykle trudne do dokonania i w przypadku sporu pozostaje jedynie droga sądowa. Z mojego doświadczenia wynika, iż jest to praktycznie niemożliwe. Jeżeli nie ma po Pana stronie rażącej niewdzięczności w stosunku do siostry, to proszę się nie martwić w tym zakresie. Po przedstawionym opisie w mojej ocenie nie ma ku temu podstaw.
Zgodnie bowiem z treścią art. 898 § 1 Kodeksu cywilnego „darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności”.
Pojęcie rażącej niewdzięczności odnosi się do takiego zachowania obdarowanego, które było skierowane przeciwko darczyńcy świadomie i w nieprzyjaznym zamiarze (por. wyr. SA w Lublinie z 29.1.2013 r., sygn. akt I ACa 697/12). Wyłączone są zatem krzywdy wyrządzone darczyńcy w sposób niezamierzony przez czyny popełnione w uniesieniu bądź rozdrażnieniu, spowodowanym zachowaniem się lub działaniem darczyńcy (por. orz. SN z 2.3.1948 r., sygn. akt KrC 42/48). Ustalenie niewdzięczności po stronie obdarowanego wymaga analizy motywów określonych zachowań wobec darczyńcy, m.in. ustalenia, czy nie były one powodowane lub wręcz prowokowane przez darczyńcę (por. wyr. SN z 30.9.1997 r., sygn. akt III CKN 170/97), a także jakie jest źródło konfliktu stron (por. wyr. SN z 9.10.2014 r., sygn. akt I CSK 556/13).
Uznaje się także w orzecznictwie, że nie może być mowy o rażącej niewdzięczności, gdy obdarowany godzi w dobra obdarowanego nawet umyślnie, ale działania te nie wychodzą poza ramy zwykłych konfliktów rodzinnych w określonym środowisku (por. wyr. SA w Szczecinie z 14.4.2005 r., sygn. akt I ACa 60/05). Przejawem naruszenia etycznego obowiązku wdzięczności jest pozostawienie darczyńcy bez koniecznej pomocy (zob. wyr. SA w Poznaniu z 15.2.1994 r., sygn. akt I ACr 684/93).
Rażąca niewdzięczność może również znajdować wyraz w pomawianiu darczyńcy przez obdarowanego wobec osób trzecich o postępowanie, które godzi w jego dobre imię (zob. wyr. SN z 12.5.1998 r., sygn. akt II CKN 729/97). Rozwiązanie problemów z siostrąZ uwagi na powyższe, jeżeli to siostra przejawia naganne zachowanie, to jej roszczenie jest niezasadne. Jeżeli jednak chce Pan zamknąć wszelkie spory z siostrą, najlepszym rozwiązaniem byłoby udanie się z siostrą do notariusza i sporządzenie pisemnego porozumienia w zakresie zrzeczenia się roszczenia o cofnięcie darowizny nieruchomości i dokonanie na rzecz siostry z Pana majątku darowizny środków pieniężnych stanowiących równowartość darowizny z daty pierwotnej darowizny.
Zaznaczam bowiem, iż nawet w przypadku cofnięcia pierwotnej darowizny siostra miałaby obowiązek zwrotu Panu poczynionych nakładów na nieruchomość, dlatego też należy rozliczyć się z siostrą wg stanu i wartości darowizny z daty dokonania darowizny – w tym zakresie polecam udać się do notariusza. PrzykładyMoja siostra, Ewa, wpadła w trudną sytuację finansową kilka lat temu. W akcie pomocy przepisała na mnie swoją nieruchomość jako darowiznę, a naszą umową było to, że wyremontuję dom na własny koszt i sprzedam go z zyskiem, aby kupić jej kawalerkę. Podczas gdy dom był w trakcie remontu, wynajmowałem dla Ewy mieszkanie, a później pozwoliłem jej zamieszkać w moim drugim mieszkaniu bez opłat. Niestety, Ewa zadłużyła mieszkanie, nie płacąc za media, co groziło mi wizytą komornika. Postanowiłem zakończyć umowę użyczenia i eksmitować siostrę, a teraz obawiam się, że Ewa będzie chciała odwołać darowiznę, oskarżając mnie o rażącą niewdzięczność.
Moja siostra, Ania, straciła pracę i popadła w długi, więc zaproponowałem jej pomoc, przepisując na siebie jej nieruchomość w zamian za obietnicę remontu i sprzedaży domu, by kupić jej nowe mieszkanie. Ania mieszkała u mnie za darmo przez ponad rok, jednak przestała płacić rachunki, co wpędziło mnie w kłopoty finansowe. Kiedy zdecydowałem się na eksmisję, Ania zagroziła odwołaniem darowizny, twierdząc, że nie dotrzymałem umowy. Teraz obawiam się, że będę musiał oddać jej więcej niż początkowo ustaliliśmy.
Moja siostra, Kasia, była w trudnej sytuacji finansowej, więc zgodziłem się pomóc jej, przyjmując darowiznę jej nieruchomości. Obiecałem, że wyremontuję dom i sprzedam go, aby kupić jej mieszkanie. Przez ten czas Kasia mieszkała w moim drugim mieszkaniu bez opłat, jednak przestała płacić rachunki, co doprowadziło do dużych długów. Gdy postanowiłem eksmitować ją, Kasia zagroziła odwołaniem darowizny, oskarżając mnie o niewdzięczność. Teraz próbuję znaleźć sposób, by uniknąć oddania jej więcej niż pierwotnie uzgodniliśmy, zabezpieczając się przed dalszymi problemami. PodsumowaniePomoc rodzeństwu w trudnej sytuacji finansowej może prowadzić do skomplikowanych problemów prawnych i rodzinnych. W takich przypadkach kluczowe jest zabezpieczenie swoich interesów poprzez formalne umowy i konsultacje z prawnikiem, aby uniknąć sporów związanych z darowiznami i roszczeniami. Konflikty rodzinne mogą eskalować, jeśli nie zostaną odpowiednio zarządzane, dlatego warto dążyć do klarownych ustaleń i rozwiązań. Oferta porad prawnychSkorzystaj z naszych profesjonalnych porad prawnych online i usług pisania pism, aby zabezpieczyć swoje interesy i skutecznie zarządzać konfliktami rodzinnymi związanymi z darowiznami. Zapewniamy wsparcie prawne na najwyższym poziomie, dostępne w dogodnej formie online. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Źródła:1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online 
O autorze: Adwokat Katarzyna Bereda Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego. |
|
prawnicy z dużym doświadczeniem.
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale
Jak zabezpieczyć się przed roszczeniami brata po umowie dożywocia?
Darowizna w trakcie rozwodu, jak uchronić majątek osobisty?
Jak zabezpieczyć przyszłość rodziców i dzieci poprzez darowiznę i służebność?
Siostra zadłużyła mieszkanie i grozi komornikiem, jak ją eksmitować i chronić się przed utratą darowizny?
Przelew pieniędzy w rodzinie a darowizna, kiedy nie musisz płacić podatku?
Brak słowa darowizna w tytule przelewu a urząd skarbowy
Kiedy umowa dożywocia jest nieważna?
Przekazanie udziału w nieruchomości umową darowizny
Darowizna a opieka nad rodzicami
Darowizna samochodu firmowego żonie
