Rozwód po wielu latach separacji

Czy można przeprowadzić rozwód bez udziału małżonka w postępowaniu?

W sprawie Pani partnera jest rozwiązanie i nie ma problemu, aby w sytuacji braku informacji o miejscu zamieszkania żony uzyskał rozwód. Można bowiem przeprowadzić rozwód bez wiedzy współmałżonka. Wbrew pozorom nie jest to tak rzadka praktyka.

Co do zasady strony powinny mieć możliwość uczestnictwa w postępowaniu, jeśli jednak nie dają sobie same takiej szansy, to trudno oczekiwać, że wszystkie ich sprawy będą zawieszone z tego powodu, iż przestały utrzymywać ze sobą kontakt.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy możliwość rozwiązana małżeństwa przez orzeczenie rozwodu reguluje w następujący sposób, przedstawiony w art. 56:

„§ 1. Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód.

§ 2. Jednakże mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

§ 3. Rozwód nie jest również dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego”.

Rozwód po wielu latach separacji

Jak wynika z powyższego, aby sąd mógł orzec rozwód, muszą nastąpić określone przesłanki pozytywne, nie mogą pojawić się przesłanki negatywne. Musi zatem nastąpić trwały i zupełny rozkład pożycia, co wiąże się z zerwaniem więzi emocjonalnych, gospodarczych i fizycznych. Przesłankami negatywnymi dla rozwiązania małżeństwa przez orzeczenie rozwodu są: dobro wspólnych małoletnich dzieci, sprzeczność orzeczenia rozwodu z zasadami współżycia społecznego oraz istnienie wyłącznej winy za rozkład pożycia po stronie małżonka żądającego rozwodu przy jednoczesnym braku zgody małżonka niewinnego.

Z opisanego przez Panią stanu faktycznego wynika, że rozkład małżeństwa Pani konkubenta nastąpił już wiele lat temu. Można zatem mówić o trwałości i zupełności rozkładu pożycia.

Przeprowadzenie rozwodu gdy nie jest znane miejsce pobytu drugiej strony

W celu przeprowadzenia rozwodu w sprawie, w której nie jest znane miejsce pobytu drugiej strony, należy przygotować właściwie pozew i czekać, jak sprawy dalej potoczą się już według działań sądu.

Należy wskazać, iż w miejscu dotyczącym danych osoby pozwanej, czyli żony Pani partnera, należy w pozwie wpisać: „miejsce zamieszkania nieznane”; ostatnie znane miejsce zamieszkania: tu należy wpisać adres Pani konkubenta lub ostatni wspólny adres zamieszkania małżonków.

Jak napisać pozew o rozwód?

W pozwie należy opisać swoje żądania, w tym orzeczenie rozwodu. Trzeba przedstawić stan faktyczny sprawy, czyli to, że małżonkowie żyli w separacji (jeśli separacja była orzeczona przez sąd, proszę podać sygnaturę sprawy i sąd orzekający). Proszę także – i to jest najważniejsze – wnosić o ustanowienie (dla pozwanej) kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu. Tutaj trzeba uzasadnić swoje żądanie. Należy wyjaśnić, że żona konkubenta wyjechała, nie wie Pani konkubent, gdzie ona jest. Ponadto nie zna Pani konkubent nikogo, od kogo mógłby uzyskać informacje o żonie. Warto wspomnieć, że jej rodzina nic na ten temat nie wie, o ile sprawdzał Pani konkubent u owej rodziny takie informacje.

W tej sytuacji sąd powinien ustanowić kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu (kuratorem takim może zostać np. pracownik sekretariatu sądu, ale może też Pani konkubent wskazać kogoś z rodziny żony na tę funkcję), a wówczas uzyskanie rozwodu to kwestia jednej rozprawy.

Jaka jest opłata sądowa od pozwu rozwodowego?

Pozew o rozwód podlega opłacie sądowej w kwocie 600 zł (art. 26 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych), która powinna zostać uiszczona przed wniesieniem pozwu do sądu (znakami opłaty sądowej naklejanymi na pozwie składanym w sądzie, przelewem na rachunek bankowy sądu z załączeniem do pozwu dowodu uiszczenia należnej opłaty lub gotówką w kasie sądu z załączeniem do pozwu dowodu uiszczenia należnej opłaty). W sprawie o rozwód można przy tym, jak w każdej sprawie sądowej, ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych, w tym od wyżej wymienionej opłaty od pozwu rozwodowego. Sąd zwraca połowę opłaty sądowej od pozwu, tj. zasadniczo 300 zł – w razie orzeczenia rozwodu na zgodny wniosek stron bez orzekania o winie – po uprawomocnieniu się wyroku (art. 79 § 1 pkt 3 lit. b ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

Pozew rozwodowy składa się w sądzie okręgowym, wydziale cywilnym, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym ma jeszcze miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. W braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a gdy i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda (art. 17 § 1 pkt 1 i art. 41 K.p.c.).