Rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem młodocianym

Rozwiązanie za wypowiedzeniem umowy o pracę zawartej w celu przygotowania zawodowego

Zgodnie z art. 196 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 1502) rozwiązanie za wypowiedzeniem umowy o pracę zawartej w celu przygotowania zawodowego dopuszczalne jest tylko w razie:

• niewypełniania przez młodocianego obowiązków wynikających z umowy o pracę lub obowiązku dokształcania się, pomimo stosowania wobec niego środków wychowawczych,
• ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,
• reorganizacji zakładu pracy uniemożliwiającej kontynuowanie przygotowania zawodowego,
• stwierdzenia nieprzydatności młodocianego do pracy, w zakresie której odbywa przygotowanie zawodowe.

Rozwiązanie umowy o pracę zawartą z młodocianym

Mimo że pracownik młodociany jest tak naprawdę pod wieloma względami traktowany na równi z innymi pracownikami, to jednak z uwagi na potrzebę szczególnej ochrony osób znajdujących się w młodym wieku zatrudnianie młodocianych, w szczególności zaś rozwiązywanie umowy o pracę, podlega dość istotnym ograniczeniom.

Rzecz jasna wyrażona wyżej zasada szczególnej ochrony młodocianych nie narusza w żaden sposób uprawnień stron umowy o pracę do jej rozwiązania za porozumieniem. Przepis art. 30 § 1 pkt 1 K.p. uprawnia bowiem zarówno młodocianego jak i pracodawcę do swobodnego rozwiązania stosunku pracowniczego w drodze wzajemnego porozumienia. Taki sposób rozwiązania każdej z form umowy o pracę zawartej z młodocianym poprzedzony zwykle zostaje wnioskiem złożonym przez jedną ze stron stosunku pracy. Co istotne, bez względu na przyjęte nazewnictwo („prośba”, „propozycja”, „wniosek”), czynność taką w istocie uznać należy za ofertę zawierającą propozycję rozwiązania umowy o pracę.

Zawierania i rozwiązywania z młodocianymi umów o pracę w celu przygotowania zawodowego

Zgodnie z treścią art. 194 K.p. do zawierania i rozwiązywania z młodocianymi umów o pracę w celu przygotowania zawodowego mają zastosowanie przepisy kodeksu dotyczące umów o pracę na czas nieokreślony ze zmianami przewidzianymi w art. 195 i 196 K.p. Co istotne, cytowany przepis odnosi się do jednej tylko formy zawierania umowy z młodocianym – umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego. Stąd też uznać należy, iż w pozostałym zakresie właściwe będą wyłącznie przepisy ogólne Kodeksu pracy o rozwiązywaniu umowy o pracę.

W przypadku rozwiązywania za wypowiedzeniem umowy o pracę zawartej w celu przygotowania zawodowego z młodocianym przez pracodawcę na pracodawcy ciąży obowiązek wskazania przyczyn rozwiązania umowy pracę. Po drugie, samo rozwiązanie za wypowiedzeniem umowy zawartej z młodocianym nastąpić może jedynie w sytuacjach wyraźnie określonych przepisami Kodeksu pracy.

Rozwiązanie za wypowiedzeniem umowy o pracę zawartej w celu przygotowania zawodowego dopuszczalne jest tylko w razie:

1) niewypełniania przez młodocianego obowiązków wynikających z umowy o pracę lub obowiązku dokształcania się, pomimo stosowania wobec niego środków wychowawczych;

2) ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy;

3) reorganizacji zakładu pracy uniemożliwiającej kontynuowanie przygotowania zawodowego;

4) stwierdzenia nieprzydatności młodocianego do pracy, w zakresie której odbywa przygotowanie zawodowe.

W każdym z wyżej wymienionych przypadków, jeśli w grę wchodzi umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego odbywanego w formie nauki zawodu, o konieczności wypowiedzenia umowy młodocianemu pracodawca jest obowiązany zawiadomić jego przedstawiciela ustawowego oraz szkołę, jeżeli młodociany dokształca się w szkole, a także izbę rzemieślniczą, jeżeli pracodawca jest rzemieślnikiem, w celu umożliwienia młodocianemu kontynuowania nauki w dotychczasowym lub zbliżonym zawodzie.

Zgodnie z przepisem art. 194 K.p. do zawierania i rozwiązywania z młodocianymi umów o pracę w celu przygotowania zawodowego mają zastosowanie przepisy kodeksu dotyczące umów o pracę na czas nieokreślony. Należy jednak pamiętać, iż przepisami r.p.z.m. dopuszczona została możliwość zawierania na czas określony umów o pracę w celu przygotowania zawodowego. Jak stanowi § 9 rozporządzenia w sprawie zatrudniania młodocianych pracodawca, który zatrudnia w celu nauki zawodu większą liczbę młodocianych, niż wynika to z jego potrzeb, może zawierać z młodocianymi umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, na czas określony, jednak nie krótszy niż czas przewidziany planem nauczania dla danego zawodu. Biorąc powyższe pod uwagę, wywieść należy wniosek, zgodnie z którym umowa o pracę zawierana z młodocianym w celu przygotowania zawodowego może ulec rozwiązaniu także poprzez upływ czasu, na który została zawarta.

Podsumowując: może Pani przedstawić młodocianemu wypowiedzenie – jeśli zachodzi likwidacja pracodawcy albo reorganizacja, ale może Pani także zwolnić go na te 3 tygodnie z obowiązku świadczenia pracy, zapłacić mu za ten okres i w chwili upływu terminu, na jaki umowa została zawarta, wystawić świadectwo pracy.