Rozwiązanie umowy o pracę w trudnych relacjach z pracownikiem, jak postępować zgodnie z prawem?

Pracownik na zwolnieniu lekarskim chroniony przed wypowiedzeniem

Skoro pracownica jest na umowie o pracę i przebywa cały czas na zwolnieniu lekarskim, to nie można jej wypowiedzieć umowy. Zgodnie z art. 41 Kodeksu pracy (K.p.) – Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Może natomiast rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie m.in. ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych, nawet jeśli jest na zwolnieniu. Jednak ja nie widzę ku temu podstaw. W tym trybie do rozwiązania umowy nie może dodatkowo dojść po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.

Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy

Jako pracodawca może Pan jednak wykonać dwa kroki. Po pierwsze, można skontrolować zwolnienie lekarskie pracownicy. Przyznam jednak, że zwolnienie od psychiatry może być trudno podważyć. Tego rodzaju zwolnienie pozwala na różne aktywności, a czasami nawet je zaleca. Kontrola to jednak pewna uciążliwość zarówno dla pracownika, jak i dla lekarza. Jeśli zwolnienie jest bezpodstawne, kontrola może spowodować, że kolejne zwolnienie nie zostanie już wystawione.

Do przeprowadzenia kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy uprawniony jest podmiot, który zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (zwanej dalej „ustawą zasiłkową”) ustala uprawnienia do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (z ubezpieczenia chorobowego) i je wypłaca. Są to:

1) terenowe jednostki organizacyjne Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (oddziały ZUS), w odniesieniu do:

• ubezpieczonych, których płatnicy składek zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 ubezpieczonych,
• ubezpieczonych prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących,
• ubezpieczonych będących duchownymi,
• osób uprawnionych do zasiłków za okres po ustaniu ubezpieczenia,
• ubezpieczonych podlegających ubezpieczeniu chorobowemu w Polsce z tytułu zatrudnienia u pracodawcy zagranicznego,

2) płatnicy składek w odniesieniu do swoich ubezpieczonych – w czasie trwania ubezpieczenia.

Podstawą prawną przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy jest art. 17 i 68 ustawy zasiłkowej oraz Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich.

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika

Druga możliwość: jeśli pracownik cały czas korzysta ze zwolnienia lekarskiego, pracodawca może poczekać do upływu okresu maksymalnego zwolnienia i rozwiązać z nim umowę bez wypowiedzenia.

Art. 53. § 1.Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia:

1) jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:

a) dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,

b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;

2) w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1, trwającej dłużej niż 1 miesiąc. (…).

Czy doszło do szantażu?

Jeśli chodzi o „szantaż”, o którym Pan pisze, to trudno tu mówić o szantażu w rozumieniu Kodeksu karnego. Szantaż, zgodnie z art. 191 – to przestępstwo przeciwko wolności osobistej, zmuszanie kogoś do określonego działania pod groźbą zastosowania przemocy, utraty dobrego imienia lub utraty mienia. Szantaż najogólniej ujmując polega na tym, że jedna osoba podejmuje działania mające na celu zmusić drugą do wykonania jakiejś czynności czy znoszenia jakichś sytuacji, zachowań, używając przy tym przemocy lub groźby bezprawnej. W przedmiotowym przypadku Pan jako pracownica poinformował o możliwości skorzystania z przysługujących mu praw. Nie widzę tutaj podstaw do ewentualnego procesu sądowego. Oczywiście pracownica może złożyć zawiadomienie do Państwowej Inspekcji Pracy, ale też nie sądzę, żeby PIP uznał to za naruszenie praw pracowniczych.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636

3. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich, Dz. U. 1999 nr 65 poz. 743
4. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553