Rozdzielność majątkowa a wypłata środków z ubezpieczenia

Darowizna środków pieniężnych

Z Pani opisu nie wynika, czy jest Pani osobą uposażoną, czy też nie, tzn. czy kwota wypłacona to kwota należna mężowi, który tylko wskazał Pani rachunek jako właściwy, ale to on jest tu uprawnionym (ubezpieczonym) do świadczenia, czy też środki te wypłacający rozliczy jako Pani przychód.

W drugim przypadku, jeśli chce Pani pieniądze przekazać mężowi, w mojej ocenie winna Pani uczynić to w formie darowizny tak, by na mocy art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn korzystała ta darowizna ze zwolnienia. To znaczy, że darowizna środków pieniężnych winna zostać dokonana przelewem. Podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny. Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych tj. na obdarowanym w przypadku darowizny a nie na darczyńcy, czyli podatnikiem ew. podatku będzie obdarowany syn. Obowiązek podatkowy powstanie tu z chwilą spełnienia przez Panią przyrzeczonego świadczenia, tj. z chwilą przekazania pieniędzy (chyba, że darowizna przybierze postać aktu notarialnego). Zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r., poz. 86 ze zm.) zwalnia się od ww. podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez m.in. małżonka, jeżeli w przypadku pieniężnej darowizny dokonanej nie w formie aktu notarialnego:

1. obdarowani zgłoszą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycie w terminie 6 miesięcy od dnia spełnienia przyrzeczonego świadczenia (SD-Z2) i
2. gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny są środki pieniężne (i wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę 9637 zł) udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Prawo do skorzystania ze zwolnienia

Zatem by mąż mógł skorzystać ze zwolnienia, musi złożyć w terminie 6 miesięcy od dnia wykonania darowizny druk SD-Z2, ale jednocześnie udokumentować otrzymanie środków w ww. sposób, tj. np. dowodem przekazania na rachunek płatniczy.

W pierwszym przypadku mielibyśmy do czynienia z wpływem, bez tytułu prawnego, środków pieniężnych na Pani rachunek bankowy. Organy podatkowe klasyfikują to zazwyczaj jako tzw. depozyt nieprawidłowy, nie zawsze jednak czynią to słusznie. Na mocy art. 845 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny z depozytem nieprawidłowym mamy do czynienia gdy z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Samo rzeczywiste rozporządzanie może nigdy nie mieć miejsca, liczy się posiadanie takiej możliwości, przyjmuje się iż zgodnie z prawem bankowym „posiadanie” środków na rachunku bankowym umożliwia właścicielowi rachunku rozporządzanie tymi środkami. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 czerwca 2011 r. (sygn. akt II FSK 1722/10) rozpatrywał skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 29 kwietnia 2010 r. (sygn. akt III SA/Po 108/10), w skardze tej skonstatował sąd, iż przechowywanie cudzych środków pieniężnych na rachunku bankowym powoduje powstanie depozytu nieprawidłowego. Depozyt nieprawidłowy nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 stycznia 2008 r., sygn. akt II FSK 1567/06), podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, w wysokości 2% od wartości tego depozytu, podatnikiem byłaby Pani, tj. tu właściciel rachunku bankowego (jest wtedy 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego na złożenie deklaracji PCC). Istnieje ryzyko, że przy kwalifikacji do do depozytu nieprawidłowego, podatek może wzrosnąć nawet do 20%. jeżeli przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego powoła się Pani na fakt zawarcia umowy depozytu nieprawidłowego, a należny podatek od tych czynności nie zostanie do tej pory zapłacony. Dodatkowo groziłaby tu w przypadku niezapłacenia podatku również grzywną za wykroczenie skarbowe na mocy Kodeksu karnego skarbowego – by jej uniknąć, trzeba złożyć, jednocześnie z deklaracją w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, tzw. czynny żal (jeśli minęło 14 dni) i zapłacić 2% podatku wraz z odsetkami. O czynnym żalu więcej dowie się Pani tu: http://www.eporady24.pl/czynny_zal,artykuly,15,93,569.html