Rozdzielność majątkowa a pieniądze od męża na utrzymanie domu

Rozdzielność majątkowa a świadczenia na zaspokojenie potrzeb rodziny

Wszystko zależy od tego z jakiego rodzaju świadczeniem mamy do czynienia, a to zależy tak od zamiaru stron, czyli Państwa, jak i sytuacji rodziny.

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku, wynika to z art. 888 ustawy Kodeks cywilny (Dz.U.2016.380 j.t. ze zm.). Możemy mieć więc do czynienia z darowizną, ale proszę zwrócić uwagę, że zgodnie z ustawą Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U.2015.2082 j.t. ze zm.):

– oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli (zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym);

– rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania; zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Czy pieniądze przekazywane przez męża na utrzymanie domu i dziecka w czasie rozdzielności majątkowej są darowizną?

W pewnym sensie więc konkuruje tu darowizna z obowiązkowym świadczeniem, które darowizną nie jest i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Gdybyśmy przyjmowali, że świadczenie ma charakter darowizny to zasadą jest już, iż na mocy art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U.2015.86 ze zm.), zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez m.in. małżonka czy zstępnych (jest nim m.in. dziecko względem rodziców), jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego (zgłoszenie składa się, gdy przekroczona zostanie kwota wartości przekraczającej 9637 zł, w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych).

Natomiast gdy uznać, że to nie jest darowizna tylko świadczenie na zaspokojenie potrzeb rodziny to świadczenie takie nie podlega, co do zasady, ani pod opodatkowanie podatkiem dochodowym, ani podatkiem od spadków i darowizn. Artykuł 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że ustawy tej w ogóle nie stosuje się do świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objętych wspólnością majątkową małżeńską. Jednocześnie ustawa o podatku od spadków i darowizn nie wymienia takiego rodzaju świadczenia jako podlegającego opodatkowaniu.

Czy kwoty przekazywane przez męża na utrzymanie domu w przypadku rozdzielności majątkowej stanowić będą przychód podlegający opodatkowaniu?

Troszkę inaczej jest w przypadku świadczenia alimentacyjnego i tu rozstrzygnięcia są różne, czasem niekorzystne, jak w piśmie z dnia 29 kwietnia 2008 r., gdzie Izba Skarbowa w Katowicach (sygn. IBPB2/415-214/08/ASZ) uznała, że kwoty przekazywane przez męża na utrzymanie domu w przypadku rozdzielności majątkowej stanowić będą przychód podlegający opodatkowaniu. Jak wskazał organ „Przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny na podstawie art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ale w ramach wspólności majątkowej (art. 2 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy). W przypadku rozdzielności majątkowej środki pieniężne są przekazywane z odrębnego majątku męża do majątku żony a zatem stanowić będą przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że wnioskodawczyni otrzymuje od męża środki pieniężne na utrzymanie domu. Małżonkowie mieszkają razem, w świetle prawa nadal są małżeństwem, nie mają ustanowionej sądownie separacji ani rozwodu, jednak w sierpniu zeszłego roku spisali umowę o zniesieniu wspólnoty majątkowej wraz z umową podziału majątku wspólnego. Mąż uiszcza comiesięczne dobrowolne świadczenia pieniężne na utrzymanie nieruchomości, w której również zamieszkuje, a której własność zgodnie z umową podziału majątku wspólnego została przeniesiona na wnioskodawczynię. Skoro zatem jeden z małżonków ze swojego odrębnego majątku dokonuje wypłat na rzecz drugiego małżonka i nie jest to tytułem darmym (mąż mieszka w domu, na który łoży) to nie można również uznać tego świadczenia (nawet w przypadku gdyby było dobrowolne) za darowiznę w rozumieniu art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). W związku z powyższym należy uznać, że kwoty przekazywane przez męża na utrzymanie domu w przypadku rozdzielności majątkowej stanowić będą przychód podlegający opodatkowaniu. Zgodnie z treścią art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach”.