Roszczenie o zwrotne przeniesienie prawa własności

Roszczenie o zwrotne przewłaszczenie

Odpowiadając na Pańskie pytanie, należy sięgnąć przede wszystkim do utrwalonego już stanowiska judykatury w omawianej materii, a które zostało przedstawione przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 26 września 2007 r. (sygn. akt IV CSK 118/07).

Zgodnie z treścią tego orzeczenia „roszczenie o zwrotne przewłaszczenie jest »roszczeniem warunkowym« w rozumieniu art. 19 ust. 3 u.k.w.h. Chwila zaspokojenia wierzyciela, najdalej w uzgodnionej przez strony dacie spełnienia świadczenia, stanowi zarazem termin wymagalności roszczenia o zwrotne przewłaszczenie, skoro bowiem umarza się zabezpieczona wierzytelność, to dochodzi do ziszczenia się warunku zawieszającego, a dalsze trwanie zabezpieczenia staje się bezprzedmiotowe. Wpis zatem w księdze wieczystej roszczenia o zwrotne przewłaszczenie nie będzie podlegał wykreśleniu z księgi wieczystej przed terminem wykonania zabezpieczonego zobowiązania”.

Jak w związku z tym Sąd Najwyższy wskazuje w uzasadnieniu ww. postanowienia, „można bowiem przyjąć, że bezskuteczny upływ terminu, w którym spełnienie świadczenia powinno nastąpić, powoduje, że upada cel ustanowienia zabezpieczenia, jakim jest wywarcie na dłużnika presji w celu zachowania zgodnego z treścią stosunku zobowiązaniowego; aktualizuje się zaś drugi cel zabezpieczenia, jakim jest rozszerzona ochrona interesu wierzyciela. Jeżeli zatem spełnienie świadczenia nastąpi w terminie przewidzianym przez strony, to ziszcza się warunek, od którego uzależnione było nabycie przez dłużnika roszczenia o zwrotne przeniesienie rzeczy; art. 19 ust. 3 u.k.w.h. znajduje wówczas zastosowanie. Jeżeli natomiast do zapłaty w terminie nie dojdzie, wówczas ekspektatywa roszczenia o zwrotne przeniesienie prawa wygasa. W takim przypadku art. 19 ust. 3 u.k.w.h. stosować nie można; stosuje się natomiast przepis ogólny, tj. art. 19 ust. 1 u.k.w.h.”.

Wykreślenie z księgi wieczystej roszczenia o zwrotne przeniesienie prawa własności nieruchomości

Wobec powyższego należy sięgnąć również do treści przepisu art. 19 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece z dnia 6 lipca 1982 r. (Dz. U. Nr 19, poz. 147 z późn. zm.), zgodnie z którym roszczenie o przeniesienie własności lub użytkowania wieczystego albo o ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości może być po upływie roku od dnia wpisu w księdze wieczystej wykreślone na jednostronne żądanie właściciela lub wieczystego użytkownika, jeżeli w tym terminie nie złożono wniosku o wpis prawa, którego dotyczy roszczenie. Jeżeli złożony w tym terminie wniosek nie został uwzględniony, roszczenie może być wykreślone z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia odmawiającego uwzględnienia wniosku.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, iż jeżeli w chwili obecnej upłynął już termin, w jakim Pana roszczenie powinno zostać spełnione, to roszczenie o zwrotne przeniesienie prawa własności nieruchomości wygasło i może ono zostać wykreślone z treści księgi wieczystej na Pana wniosek.