Renta rodzinna po 25 roku życia

Warunki zachowania prawa do renty rodzinnej do ukończenia ostatniego roku studiów przez uprawnionego kształcącego się nadal po ukończeniu 25. roku życia określone są w art. 68 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Stanowi on, że prawo do renty rodzinnej przedłuża się, jeżeli dziecko osiągnęło 25. rok życia, będąc na ostatnim roku studiów, do zakończenia tego roku studiów.

Pani jest osobą, która ukończy 25. rok życia, studiując na ostatnim roku. Oznacza to, że w Pani sytuacji może być zastosowany przepis art. 68 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W Pani przypadku ZUS tak zinterpretował przepisy, że przysługuje Pani prawo do renty rodzinnej tylko do ukończenia przez Panią 25. roku życia, a prawo do renty rodzinnej nie ulegnie przedłużeniu do zakończenia II roku studiów (ostatniego roku nauki), ponieważ powtarza Pani ten rok.

Pojawia się zatem problem, czy powtarzanie ostatniego roku studiów, kiedy to uprawniony ukończył 25. rok życia, pozbawia go przedłużenia prawa do renty rodzinnej. W tej kwestii istnieją rozbieżne opinie wśród prawników. Także różne oddziały ZUS wydają w podobnych sprawach odmienne decyzje.

Moim zdaniem powinna Pani się odwołać od niekorzystnej dla Pani decyzji ZUS. Ma Pani duże szanse na to, że sąd zmieni niekorzystną dla Pani decyzję.

W uzasadnieniu odwołania od decyzji ZUS powinna Pani wskazać, że zgodnie z art. 68 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jedynym warunkiem przedłużenia prawa do renty rodzinnej jest kontynuowanie nauki na ostatnim roku studiów ponad ograniczenie wiekowe (25 lat), obiektywne, niezależne od systematyczności nauki, jej pozytywnych rezultatów czy ewentualnego powtarzania semestrów. Pani spełnia warunki art. 68 ust. 2, ponieważ 25. rok życia ukończy Pani, będąc właśnie na ostatnim roku studiów. Prawo do renty rodzinnej powinno być zatem przedłużone do ukończenia II (ostatniego) roku studiów (a nie jak ZUS sądzi – do 25. roku życia).

ZUS, odmawiając Pani przedłużenia prawa do renty rodzinnej do ukończenia ostatniego roku studiów, dokonuje nieuprawnionej wykładni, która rozszerza przepis art. 68 ust. 2 ustawy. Przepis ten powinien być wykładany zgodnie z jasnym i niebudzącym wątpliwości brzmieniem, nieróżnicującym przyczyn przedłużenia się czasu studiów.

Powyższe stanowisko jest zgodne z orzecznictwem Sądu Najwyższego w podobnych sprawach.

Sąd Najwyższy – Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w wyroku z dnia 6 kwietnia 2006 r. (sygn. akt. II UK 174/2005) stwierdził: „Na podstawie art. 68 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) prawo do pobierania renty rodzinnej ulega przedłużeniu do zakończenia ostatniego roku akademickiego, na którym uprawniony ukończył 25. rok życia, bez względu na to, czy rok ten powtarza, czy odbywa na nim studia po raz pierwszy”.

W uzasadnieniu powyższego wyroku Sądu Najwyższego możemy przeczytać: „Zgodnie bowiem z art. 68 ust. 2 ustawy emerytalnej możliwość przedłużenia okresu wypłaty renty rodzinnej powyżej 25. roku życia istnieje tylko do zakończenia tego roku studiów, na którym uprawniony ukończył wiek 25 lat. Rozróżnienie przyczyn wydłużenia czasu studiowania prowadziłoby zresztą w praktyce do niedopuszczalnej w odniesieniu do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oceny zasadności przyznania świadczeń. W efekcie organ rentowy przyznawałby lub odmawiał wypłaty renty rodzinnej w zależności od rodzaju przyczyn przedłużenia okresu studiów”.

W innym wyroku, z dnia 11 kwietnia 1996 r. (sygn. akt. II UR 4/96), Sąd Najwyższy wskazał, że z przepisów regulujących prawo do renty rodzinnej dla dzieci wynika, iż zasadniczym celem tego świadczenia jest dostarczanie im środków utrzymania w czasie, gdy w związku z kształceniem nie wykonują pracy dającej źródło utrzymania. Ten cel zwykle zostaje osiągnięty przed ukończeniem 25. roku życia i zasadą jest ustanie wówczas prawa do renty rodzinnej, chociażby uprawniony nie osiągnął jeszcze zasadniczego celu kształcenia. Jedyny wyjątek dotyczy nauki w szkole wyższej, uwzględniony w art. 68 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który dopuszcza przedłużenie wypłaty renty rodzinnej wówczas, gdy uprawniony osiągnął tę granicę wieku, będąc na ostatnim roku studiów.

Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, że ma Pani bardzo duże szanse na to, że sąd zmieni decyzję ZUS.

Odwołanie od decyzji ZUS należy złożyć w jednostce ZUS, która wydała decyzję. ZUS na podstawie Pani odwołania może zmienić zaskarżoną decyzję, a jeżeli nie przychyli się do Pani odwołania, to przekaże sprawę do rozpatrzenia sądowi pracy i ubezpieczeń społecznych.