Rencista przeprowadza się do Niemiec, co z opieką medyczną?

Korzystanie ze świadczeń medycznych na terenie Unii Europejskiej

Aby korzystać ze świadczeń zdrowotnych na terenie UE, nie są potrzebne żadne zgody ZUS, ani NFZ.

Na podstawie karty EKUZ ma Pan prawo do skorzystania z pomocy medycznej w całej UE. Na takiej podstawie podczas pobytu za granicą można skorzystać z opieki zdrowotnej gwarantowanej w ramach publicznego systemu ubezpieczeń danego kraju.

Zmiana kraju zamieszkania osoby posiadającej ubezpieczenie zdrowotne w Polsce

Zmieniając miejsce zamieszkania, ale posiadając ubezpieczenie zdrowotne w Polsce, może Pan wystąpić o wydanie druku E-106 (S1). Z takim potwierdzeniem zgłasza się Pan do ubezpieczyciela w Niemczech, który wyda Panu potwierdzenie posiadania ubezpieczenia i zostanie Pan objęty ubezpieczeniem na warunkach obowiązujących u danego ubezpieczyciela – jednostki ubezpieczającej w Niemczech. Ale tu oświadcza Pan, że nie zmienia miejsca zamieszkania ze względu na potrzebę leczenia, tego NFZ nie uzna.

Może Pan przetransferować swoją rentę do Niemiec. Zgodnie z tą zasadą emerytury i renty nabyte na podstawie ustawodawstwa jednego lub kilku państw członkowskich nie mogą doznać żadnego uszczerbku, w szczególności nie mogą zostać obniżone, zmienione, zawieszone lub uchylone z tego powodu, że osoba uprawniona do tych świadczeń przebywa lub ma miejsce zamieszkania na terytorium innego państwa członkowskiego niż państwo zobowiązane do wypłaty świadczeń.

Transfer świadczeń do państw Unii Europejskiej

Z zasadą zachowania praw nabytych związana jest zasada transferu świadczeń, zgodnie z którą emerytury i renty przysługujące z instytucji ubezpieczeniowej danego państwa osobom uprawnionym, zamieszkałym w innym państwie członkowskim, mogą być przekazywane do państwa zamieszkania świadczeniobiorcy.

Zgodnie z tą zasadą polska instytucja ubezpieczeniowa (ZUS, KRUS, organ emerytalno-rentowy MON, MSW, MS) obowiązana jest przekazywać polską emeryturę lub rentę osobie uprawnionej, zamieszkałej np. w Niemczech.

Postanowienia rozporządzeń 1408/71 i 574/72 gwarantują osobom uprawnionym do emerytur i rent, zamieszkałym na terytorium państwa członkowskiego innego niż państwo właściwe (państwo, w którym znajduje się instytucja zobowiązana do wypłaty świadczeń), przekazywanie (transfer) tych świadczeń do państwa zamieszkania osoby uprawnionej.

Wypłata polskich emerytur i rent przekazywanych za granicę

Polskie emerytury i renty wypłacane są w terminach miesięcznych, w dniu ustalonym w decyzji organu rentowego jako termin płatności świadczeń.

Za dzień wypłaty polskich świadczeń emerytalno-rentowych przekazywanych za granicę do państwa członkowskiego uważa się dzień przekazania należności do banku lub innej instytucji pośredniczącej w wypłacie świadczeń.

Polskie emerytury i renty przekazywane za granicę, ustalone w kwotach niższych od najniższej emerytury, mogą być wypłacane w innych niż miesięczne terminach ustalonych w decyzji organu rentowego.

Świadczenia polskie przekazywane są świadczeniobiorcom zamieszkałym w innych niż Polska państwach członkowskich w kwotach brutto lub netto (tzn. po odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy w Polsce), w zależności od postanowień umów międzynarodowych o unikaniu podwójnego opodatkowania łączących Polskę z państwem zamieszkania świadczeniobiorcy.

Przekazywanie przez ZUS emerytur i rent osobom uprawnionym zamieszkałym za granicą w innych niż Polska państwach członkowskich

Przekazywanie przez ZUS emerytur i rent osobom uprawnionym zamieszkałym za granicą w innych niż Polska państwach członkowskich odbywa się bez pośrednictwa instytucji emerytalno-rentowej państwa zamieszkania świadczeniobiorców i realizowane jest głównie drogą bankową na indywidualne rachunki bankowe emeryta lub rencisty ZUS w państwie zamieszkania.

Świadczeniobiorca zamieszkały za granicą w państwie członkowskim obowiązany jest informować jednostkę organizacyjną ZUS przekazującą mu emeryturę lub rentę o każdorazowej zmianie miejsca zamieszkania oraz o wszystkich okolicznościach mających wpływ na prawo lub wysokość świadczeń.

Zgoda na leczenie za granicą

Natomiast jeśli chce Pan jedynie leczyć się za granicą, to musi Pan uzyskać zgodę NFZ. Aby uzyskać zgodę na przeprowadzenie planowego leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju, konieczne jest złożenie wniosku do Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia o przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych (bądź ich kontynuację) poza granicami kraju oraz pokrycie kosztów transportu do miejsca udzielania świadczeń za pośrednictwem właściwego oddziału wojewódzkiego NFZ.

Wniosek taki winien być złożony w placówce NFZ właściwej ze względu na miejsce zamieszkania zainteresowanego. Zaświadczeniem uprawniającym do uzyskania w innym państwie planowego leczenia lub badań diagnostycznych jest „Zaświadczenie dotyczące zachowania prawa do aktualnie przysługujących świadczeń z tytułu ubezpieczenia chorobowego lub macierzyńskiego”, tzw. formularz E112, wydawany przez oddział wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia.

Oddział wojewódzki Funduszu dokonuje weryfikacji wniosku, ze szczególnym uwzględnieniem informacji o wpisie wnioskodawcy na listę oczekujących u świadczeniodawcy w kraju i (lub) ocenia, czy dane świadczenie nie może być wykonane w kraju. Oddział może, gdy wnosi o to osoba ubiegająca się o leczenie, przesłać wniosek wraz z kopią dokumentacji medycznej w zakresie objętym wnioskiem do konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie medycyny właściwej dla wnioskowanego leczenia lub badań diagnostycznych, w celu zaopiniowania.

Podsumowując, najprościej uzyskać E-106 – potwierdzenie posiadania ubezpieczenia w PL, zarejestrować je w Niemczech i korzystać z tamtejszej opieki.