Reklamacja towaru po 2 latach od zakupu

Z dniem 1 stycznia 2003 r. weszła w życie ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2002 r. Nr 141, poz. 1176).

Ustawa ta ma zastosowanie do sprzedaży konsumenckiej, to znaczy dokonywanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedaży rzeczy ruchomej osobie fizycznej, która tę rzecz nabywa w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą (art. 1 ustawy). Zgodnie z art. 1 ust. 1 towarem konsumpcyjnym są jedynie rzeczy ruchome.

Stronami umowy sprzedaży konsumenckiej są: po stronie kupującego – osoba fizyczna (zgodnie z określeniem konsumenta zawartym w ustawie osoba, która nabywa rzecz ruchomą w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą), a po stronie sprzedawcy – osoba (fizyczna lub prawna) dokonująca sprzedaży w zakresie działalności przedsiębiorstwa (sprzedawca).

W związku z tym każdy konsument z chwilą zakupu jakiejś rzeczy może mieć dwa rodzaje uprawnień w stosunku do sprzedawcy – na mocy ustawy (czyli zawsze, niezależnie od woli sprzedawcy), na podstawie wyżej wymienionej ustawy (tzn. niezgodność towaru z umową) oraz jeżeli otrzymał dokument gwarancyjny to na podstawie gwarancji udzielonej przez sprzedawcę, dystrybutora lub producenta sprzętu. To, z jakiego reżimu odpowiedzialności skorzysta, zależy od konsumenta.

Ustawa o sprzedaży konsumenckiej ma zastosowanie również odpowiednio do umowy o dzieło zawartej w zakresie działalności przedsiębiorstwa przyjmującego zamówienie, z osobą fizyczną, która zamawia dzieło, będące rzeczą ruchomą, w celu niezwiązanym z jej działalnością gospodarczą ani zawodową.

Zgodnie z przepisami ustawy sprzedawca odpowiada wobec kupującego, jeżeli wystąpią łącznie dwie przesłanki. Po pierwsze towar należy uznać za niezgodny z umową, gdy nie posiada właściwości w niej określonych, nawet, jeżeli brak zgodności nie ma znaczenia dla wartości czy użyteczności towaru. Niezgodność z umową jest innym pojęciem niż wada towaru. W zakres tego pojęcia będą wchodzić braki ilościowe, które w myśl przepisów o rękojmi za wadę nie mogą być uznane. Natomiast nie stanowi niezgodności z umową wada, która została w umowie przewidziana lub która jest zwykłą właściwością danego towaru.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 „przyjmuje się, że niezgodność towaru z umową istniała w chwili jego wydania, jeżeli niezgodność ta została stwierdzona przed upływem sześciu miesięcy od wydania towaru”.

Jeżeli niezgodność ujawniła się po sześciu miesiącach, konsument powinien wykazać, że niezgodność taka istniała w chwili wydania rzeczy – na zasadzie art. 6 Kodeksu cywilnego.

W przypadku zaistnienia obu wymienionych przesłanek, tj.:

• towar konsumpcyjny jest niezgodny z umową, oraz
• niezgodność ta istniała w chwili wydania towaru
  
  – sprzedawca ponosi odpowiedzialność przewidzianą w ustawie.

Zgodnie z art. 7 ustawy „sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową, gdy kupujący:

• wiedział o tej niezgodności,
• oceniając rozsądnie, powinien był wiedzieć o niezgodności”.

W takiej sytuacji, zgodnie z art. 8 wyżej wymienionej ustawy, konsument ma prawo żądać doprowadzenia towaru do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę albo wymianę na towar nowy.

Kupujący nie może żądać naprawy ani wymiany, jeżeli sprzedawca wykaże, że naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów. Przy ocenie nadmierności kosztów bierze się pod uwagę wartość towaru zgodnego z umową oraz rodzaj i stopień stwierdzonej niezgodności, a także niedogodności, na jakie naraziłby kupującego inny sposób zaspokojenia.

Wybór konkretnego roszczenia w ramach sekwencji (reklamacji towaru) – naprawa lub wymiana – należy do kupującego.

Kupujący (nie sprzedawca) wybiera konkretne roszczenie, tj. żądanie naprawy lub wymiany następuje w drodze złożenia oświadczenia woli drugiej stronie – sprzedawcy. Najlepsza dla celów dowodowych jest forma pisemna.

W przypadku uznania roszczenia kupującego polegającego na nieodpłatnej naprawie lub wymianie, sprzedawca obowiązany jest również do zwrotu kosztów poniesionych przez kupującego, w szczególności kosztów demontażu, dostarczenia, robocizny, materiałów oraz ponownego zamontowania i uruchomienia (art. 8 ust. 2).

Gdy naprawa ani wymiana po reklamacji towaru są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów albo sprzedawca nie naprawi albo nie wymieni towaru w odpowiednim czasie (przy określaniu odpowiedniego czasu naprawy lub wymiany uwzględnia się rodzaj towaru i cel jego nabycia) lub gdy naprawa albo wymiana narażałyby kupującego na znaczne niedogodności, kupujący może od umowy odstąpić i zażądać zwrotu pieniędzy za zwrotem towaru.

Kupujący nie może odstąpić od umowy, gdy niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jest nieistotna.

Sprzedawca odpowiada za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową, jeżeli kupujący stwierdzi tę niezgodność przed upływem dwóch lat od wydania towaru. W przypadku wymiany towaru na nowy termin dwuletni biegnie na nowo.

Tak więc w tym przypadku nie jest Pan odpowiedzialny jako sprzedawca na podstawie ustawy o sprzedaży konsumenckiej, gdyż minął ustawowy 2-letni termin na zgłoszenie reklamacji towaru. Mebel nie został wymieniony, więc nie można mówić, że termin uległ przedłużeniu.

Uprawnienie do odstąpienia od umowy sprzedaży wygasa po upływie dwuletniego terminu zastrzeżonego dla stwierdzenia niezgodności (termin zawity).

W tym przypadku wydaje się, że termin ten już minął dla klientki, jedyne, o czym proszę pamiętać to, że przedawnienie nie biegnie (zawieszony bieg przedawnienia) w czasie wykonywania naprawy lub wymiany.

Jeżeli więc naprawy trwały dłużej niż 2 miesiące łącznie, to konsumentka mogłaby wykazać, że termin ten jeszcze nie minął, ale prawdopodobnie tak nie było – że termin tych 3 napraw wynosił łącznie 2 miesiące.

To były uprawnienia z tytułu niezgodności towaru z umową.

Uprawnienia z tytułu gwarancji, która jest dobrowolna, czyli można ją otrzymać od kogoś, kto staje się gwarantem, ale nie ma takiego obowiązku ustawowego, by jej udzielać. Tak więc uprawnienia z tytułu gwarancji są czymś innym (odrębnym) od uprawnienia z tytułu odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu sprzedaży.

Termin gwarancji oraz inne uprawnienia nabywcy mogą być swobodnie kształtowane przez gwaranta, w granicach swobody umów (art. 353¹ Kodeksu cywilnego), z uwzględnieniem przepisów o niedozwolonych klauzulach umownych (art. 385¹).

Gwarancja może zostać udzielona przez oświadczenie zobowiązującego się, złożone w dowolnej formie, pod warunkiem że kształtuje określone obowiązki gwaranta. Podkreśla się, że z mocy prawa są dla gwaranta w tej kwestii wiążące takie oświadczenia gwarancyjne (czyli zapewnienia co do właściwości towaru wraz z przyrzeczeniem określonych świadczeń w razie ich braku), jakie znalazły się w reklamie danego rodzaju. Jest to regulacja odmienna od przewidzianej w Kodeksie cywilnym, gdzie zawarcie umowy gwarancji jakości wiązało się w obrocie konsumenckim wręczeniem dokumentu (karty gwarancyjnej). Inaczej mówiąc, ustawa dopuszcza udzielenie gwarancji także w reklamie, pod warunkiem że oświadczenie zawarte w reklamie będzie kształtowało konkretne obowiązki gwaranta i odpowiadające im uprawnienia kupującego.

Wyłącznie w przypadku udzielenia gwarancji przez sprzedawcę jest on zobowiązany potwierdzić fakt zawarcia umowy gwarancyjnej poprzez wręczenie dokumentu gwarancyjnego (nie ma takiego obowiązku producent, importer, dystrybutor, udzielający tzw. gwarancji komercjalnej). W tym jedynie zakresie zachowano poprzednio obowiązującą zasadę pisemnej gwarancji. Natomiast dodatkowe reguły, określające przejrzystość, dostępność oraz wydanie dokumentu gwarancyjnego w języku polskim dotyczą wszystkich podmiotów (nie oznacza to natomiast, że gwarancja nie przetłumaczona na język polski jest nieważna).

Podobnie jak Kodeks cywilny, tak i ustawa utrzymuje zasadę, że zobowiązanie gwarancyjne stanowi odrębny tytuł odpowiedzialności cywilnej od ustawowej odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu niezgodności z umową.

Wybór uprawnienia, to znaczy skorzystanie z gwarancji jakości albo z ustawowej odpowiedzialności sprzedawcy, należy do kupującego.

Reasumując:

1. Wszystko, co przysługuje z tytułu gwarancji, jest określone w karcie gwarancyjnej. Jeżeli kupujący chce skorzystać z uprawnienia z tytułu gwarancji, a gwarancja nie była udzielona przez Pana lub termin jej obowiązywania się skończył, to z tego tytułu nie jest Pan odpowiedzialny.
2. Co do odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu sprzedaży, to minął już termin na zgłoszenie reklamacji towaru (jeżeli oczywiście naprawy nie trwały łącznie 2 miesiące) i nie jest już Pan odpowiedzialny na tej podstawie.