Reklamacja telewizora

Reklamacja telewizora po wygaśnięciu terminu udzielonej gwarancji

Wygląda na to, że swoich roszczeń (związanych z reklamacją telewizora) może Pan dochodzić tylko na zasadzie gwarancji, chociaż obowiązujące przepisy przewidują różne podstawy do dochodzenia roszczeń z tytułu wadliwości rzeczy sprzedanej.

W prawie przewidziane są dwa tytuły odpowiedzialności za wadliwość rzeczy – ustawowy, dotyczący rękojmi oraz umowny, związany z gwarancją. Kwestie obu tych tytułów zostały ujęte w dwóch aktach prawnych: Kodeksie cywilnym (w skrócie: K.c.) oraz w ustawie o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego.

Trzeba pamiętać, że Pan jako kupujący ma zawsze swobodę wyboru pomiędzy realizacją uprawnień wynikających z tytułu ustawowej rękojmi i z tytułu uzyskanej gwarancji jakości. Skorzystanie przez Pana z gwarancji (które jak na razie okazuje się nieskuteczne) nie wyłącza roszczeń wynikających z rękojmi, ponieważ może zdarzyć się sytuacja, w której niewykonanie zobowiązania gwarancyjnego będzie uzasadniało żądanie kupującego wymiany towaru z tytułu rękojmi lub odstąpienie od umowy sprzedaży, a w efekcie roszczenie o naprawienie szkody, jaką poniósł nabywca z powodu udowodnionej wadliwości rzeczy. Niemniej jednak skorzystanie z rękojmi odbywa się na pewnych warunkach.

Odpowiedzialność sprzedawcy względem kupującego za wadę rzeczy sprzedanej

Zgodnie z brzmieniem K.c. sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli:

1. rzecz sprzedana ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy;
2. rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu zapewnił kupującego, albo
3. rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.

Za rzecz wadliwą będzie zatem uznana rzecz, która nie posiada wartości lub użyteczności zgodnych z celem umowy, przeznaczeniem rzeczy wynikającym z okoliczności lub przeznaczenia tej rzeczy. Wada fizyczna wystąpi również wtedy, gdy rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewniał kupującego (np. co do nieprzemakalności kupowanych butów). Nie chodzi w tym wypadku jedynie o ustne złożenie zapewnienia przez sprzedawcę. Skutek analogiczny do złożenia przez sprzedawcę takiego zapewnienia wywierają informacje, oznaczenia, objaśnienia czy też np. różnego rodzaju symbole umieszczone na sprzedawanej rzeczy albo jego opakowaniu.

Jeżeli rzecz sprzedana ma wady, to kupujący może:

1. odstąpić od umowy;
2. żądać obniżenia ceny.

Jednakże kupujący nie może odstąpić od umowy, jeżeli sprzedawca niezwłocznie wymieni rzecz wadliwą na rzecz wolną od wad albo niezwłocznie wady usunie.

Istotnym warunkiem skorzystania przez kupującego z wymienionych uprawnień jest to, że nie wiedział on o istnieniu wady w chwili zawarcia umowy (art. 557 § 1 K.c.). Ustawodawca wyszedł z założenia, że wiedza o wadach kupowanej rzeczy oznacza akceptację kupującego nabycia rzeczy wadliwej.

Kiedy kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi?

Kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy, jeżeli nie zawiadomi sprzedawcy o wadzie w ciągu miesiąca od jej wykrycia, a w wypadku, gdy zbadanie rzeczy jest w danych stosunkach przyjęte, jeżeli nie zawiadomi sprzedawcy o wadzie w ciągu miesiąca po upływie czasu, w którym przy zachowaniu należytej staranności mógł ją wykryć. Uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne wygasają po upływie roku.

Zgodnie z judykaturą przewidziany w art. 568 K.c. termin wygaśnięcia uprawnień z tytułu rękojmi może być przedłużony umową stron (tak: wyrok SN z dnia 5 sierpnia 2005 r., II CK 28/05).

W Pańskim przypadku można byłoby się jeszcze zastanowić, czy jednak nie mają zastosowania przepisy regulujące odpowiedzialność sprzedawcy za wady rzeczy sprzedanej. Zasady odpowiedzialności sprzedawcy wobec kupującego za jakość towaru wprowadziła ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego. Ustawa ta implementuje postanowienia dyrektywy nr 1999/44 z 25 maja 1999 r. w sprawie określonych aspektów sprzedaży i gwarancji na dobra konsumpcyjne.

Przepisy tej ustawy stosuje się do dokonywanej, w zakresie działalności przedsiębiorstwa, sprzedaży rzeczy ruchomej osobie fizycznej, która nabywa tę rzecz w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą (towar konsumpcyjny).

Nowa regulacja w odmienny sposób określa zasady odpowiedzialności sprzedawcy wobec kupującego za sprzedany towar. Ustawa o sprzedaży konsumenckiej wyłącza stosowanie przepisów art. 556-581 K.c. dotyczących rękojmi.

Niezgodność towaru z umową a prawa kupującego

W miejsce występującego w K.c. pojęcia wady rzeczy ustawa wprowadza pojęcie niezgodności towaru z umową. Sprzedawca odpowiada wobec kupującego za tę niezgodność, o ile istniała ona w chwili wydania towaru. Trzeba podkreślić, że w przypadku stwierdzenia niezgodności przed upływem sześciu miesięcy od momentu wydania towaru domniemywa się, że istniała ona także w chwili wydania.

Zgodnie z art. 8 ust. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej towar jest niezgodny z umową, jeśli:

1. nie nadaje się do celu, do jakiego tego rodzaju towar jest zwykle używany, np. w przypadku zakupu płytek mrozoodpornych, które okazują się nieodporne na mróz;
2. nie posiada właściwości, jakie powinny cechować tego rodzaju towar oraz o jakich zapewniał sprzedawca lub producent (podczas indywidualnego uzgadniania właściwości towaru lub w składanych publicznie oświadczeniach, np. w reklamie lub w oznakowaniu towaru);
3. towar został nieprawidłowo zamontowany lub uruchomiony, jeśli czynności te zostały wykonane w ramach umowy sprzedaży przez sprzedawcę, albo przez kupującego według instrukcji otrzymanej przy sprzedaży, np. sprzedawca montował piekarnik elektryczny, który okazał się wadliwie podłączony do sieci.

Jeśli towar jest niezgodny z umową, kupujący może żądać doprowadzenia go do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę albo wymianę na nowy, chyba że naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów. Jeśli z powyższych przyczyn kupujący nie może żądać naprawy ani wymiany albo jeżeli sprzedawca nie zdoła uczynić zadość takiemu żądaniu w odpowiednim czasie lub gdy naprawa albo wymiana narażałaby kupującego na znaczne niedogodności, ma on prawo domagać się stosownego obniżenia ceny albo odstąpić od umowy.

Kupujący nie może odstąpić od umowy, jeśli niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jest nieistotna.

Jeżeli konsument nie jest usatysfakcjonowany nabytym towarem, może w ciągu 2 lat od jego nabycia zawiadomić o tym sprzedawcę. W razie wymiany towaru termin ten biegnie na nowo. Zawiadomienie to jednak powinno nastąpić nie później niż 2 miesiące po wykryciu niezgodności z umową. Roszczenia kupującego przedawniają się z upływem roku od stwierdzenia przez kupującego niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową, przy czym przedawnienie nie może się skończyć przed upływem dwóch lat od daty wydania towaru. Trzeba podkreślić, że samo zawiadomienie sprzedawcy o niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową przerywa bieg przedawnienia.

Jeśli sprzedawca, który otrzymał od kupującego żądanie doprowadzenia towaru niezgodnego z umową do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę lub wymianę na nowy, nie ustosunkował się do tego żądania w terminie 14 dni, uważa się, że uznał je za uzasadnione.

Kilkukrotna reklamacja telewizora z powodu awarii

Jak wynika z powyższego, przy powołaniu się przez Pana na przepisy o rękojmi sprzedawca może nie uznać Pana roszczenia, ponieważ minął rok od wydania towaru. Natomiast powołanie się na przepisy cytowanej ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. zgodnie z którą ma Pan z kolei dwa lata na zgłoszenie roszczenia, byłoby jak najbardziej możliwe, ponieważ pierwsze zgłoszenie przez Pana reklamacji telewizora (z powodu awarii) nastąpiło rok po jego nabyciu. A zatem nastąpiło przerwanie biegu przedawnienia, który rozpoczął swój nowy dwuletni bieg od wydania naprawionego telewizora. Później telewizor był naprawiany jeszcze raz. To oznacza, że powołując się na przepisy cytowanej ustawy konsumenckiej, może Pan żądać wymiany na telewizora na nowy, a przypadku braku stosownej reakcji sprzedawcy czy niemożności spełnienia Pańskiego żądania z wymienionych przyczyn może Pan odstąpić od umowy i zażądać zwrotu pieniędzy (art. 8 ust. 4 ustawy konsumenckiej).

Proponowałabym jednak również przyjrzeć się warunkom tzw. gwarancji komercyjnej (art. 13 ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej), która powinna być dołączona do telewizora, który Pan reklamował. Udzielenie kupującemu tej gwarancji następuje przez oświadczenie gwaranta (na przykład sprzedawcy, producenta), zamieszczone w dokumencie gwarancyjnym odnoszącym się do towaru konsumpcyjnego; określa ono obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy właściwość sprzedanego towaru nie odpowiada właściwości wskazanej w tym oświadczeniu.

W dokumencie gwarancyjnym powinny być zamieszczone podstawowe dane potrzebne do dochodzenia roszczeń z gwarancji, w tym w szczególności nazwa i adres gwaranta lub jego przedstawiciela w Rzeczypospolitej Polskiej, czas trwania i terytorialny zasięg ochrony gwarancyjnej. Ponadto powinno być w nim zawarte stwierdzenie, że gwarancja na sprzedany towar konsumpcyjny nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z niezgodności towaru z umową.

Ochrona uprawnionego polega tu na przywróceniu posiadaczowi możliwości normalnego korzystania z objętego gwarancją przedmiotu, niezakłóconego przez jego wadliwość. Jednakże zakres uprawnień nabywcy zależy wyłącznie od treści gwarancji udzielonej przez sprzedawcę. Tak więc przepisy przewidują, że gwarant przede wszystkim powinien zobowiązać się do usunięcia wady fizycznej rzeczy bądź też do naprawienia rzeczy w taki sposób, by była ona zdatna do użytku. Być może jednak zapisy gwarancji przewidują możliwość wymiany telewizora na nowy, jeżeli np. trzykrotna naprawa nie przywróciła gwarantowanych właściwości telewizora. Proszę to sprawdzić. Cały czas reklamowany przez Pana telewizor znajduje się w okresie gwarancyjnym, ponieważ dwuletni okres gwarancji przerwała naprawa. Od tej naprawy gwarancja biegnie na nowo.

W przypadku, gdy udzielona gwarancja nie przewiduje wymiany telewizora na nowy, może więc Pan skorzystać z przepisów ustawy konsumenckiej w sposób, jaki uzna Pan w tej sytuacji najbardziej dla siebie korzystny (wymiana na nowy lub odstąpienie od umowy).