Przeniesienie na inne stanowisko przy likwidacji stanowiska pracy

Pracodawca ma prawo wypowiedzieć umowę o pracę pracownikowi, którego stanowisko w związku ze zmianami organizacyjnymi ulega likwidacji.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego likwidacja stanowiska pracy w ramach rzeczywistych zmian organizacyjnych uzasadnia wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę (albo samych warunków pracy lub płacy), a decyzje co do przydatności i celowości utrzymywania danego stanowiska mieszczą się w uprawnieniach pracodawcy i nie podlegają ocenie sądów pracy (por. wyrok SN z 23 maja 1997 r., sygn. akt I PKN 176/97, OSNAPiUS 1998/9/263). Oznacza to, że w razie sporu sąd nie jest uprawniony do oceny, czy zmiany struktury organizacyjnej były celowe i zasadne (wyrok SN z 27 listopada 1997 r., sygn. akt I PKN 401/97, OSNAPiUS 1998/18/542).

Sąd Najwyższy uznaje, że pracodawca ma pełne prawo do rzeczywistej likwidacji stanowiska pracy także w sytuacji, gdy potrzeby organizacyjne zakładu pracy jej nie wymagają. W związku z tym sądy pracy nie mogą badać, czy likwidacja była słuszna, czy nie, ale mogą badać, czy likwidacja stanowiska pracy jest autentyczna, czy też ma jedynie charakter pozorny (fikcyjny).

Zgodnie z prawem tylko rzeczywista likwidacja stanowiska pracy uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę albo wypowiedzenie warunków pracy lub płacy. Fikcyjna (pozorna) likwidacja nie stanowi podstawy do wypowiedzenia umowy o pracę albo warunków pracy lub płacy. W razie ustalenia, że nastąpiła pozorna likwidacja stanowiska, sąd przyzna rację pracownikowi odwołującemu się od wypowiedzenia.

W opisanym przypadku Pani była zatrudniona na stanowisku recepcjonistki, a recepcja ulega likwidacji, w związku z czym ulega likwidacji także Pani stanowisko pracy.

W tym przypadku pracodawca ma prawo zwolnić pracownika z uwagi na likwidację jego stanowiska pracy.

Przepisy prawa nie nakładają na pracodawcę w takiej sytuacji obowiązku przeniesienia na inne stanowisko takiego pracownika (zgodne z jego kwalifikacjami). W tym przypadku więc pracodawca miał prawo dokonać wypowiedzenia.

Nie może się Pani odwołać do sądu pracy od tego wypowiedzenia z uwagi na to, że mogłaby być Pani przeniesiona na inne stanowisko zgodne z posiadanymi przez Panią kwalifikacjami, a pracodawca tego Pani nie zaproponował.

Nie dochodzi do pozornej likwidacji, gdy pracodawca powierza czynności wykonywane przez pracownika na likwidowanym stanowisku pracownikom na innych stanowiskach pracy albo osobom niepozostającym z pracodawcą w stosunku pracy. Tylko jakby Pani stanowisko zostało zlikwidowane, a później na tym samym stanowisku były zatrudnione osoby, można by mówić o pozornej likwidacji stanowiska pracy i wtedy miałaby Pani powód do odwołania się do sądu pracy. Ale na stanowisku recepcjonisty nie zostaje nikt zatrudniony – czyli nie następuję pozorna likwidacja stanowiska pracy.

Przy czym należy pamiętać, że zgodne z prawem jest zwolnienie (nie jest to pozorna likwidacja stanowiska pracy), gdy zadania przypisane do zlikwidowanego stanowiska nadal mogą być realizowane przez pozostałych pracowników albo osobę zatrudnioną na podstawie umowy cywilnoprawnej bądź przekazane w ramach outsourcingu (zlecone firmie zewnętrznej).

Pracodawca mógłby za Pani zgodą dokonać zmiany warunków pracy – przeniesienia na inne stanowisko, ale nie ma takiego obowiązku. Dodatkowo pragnę zauważyć, że nie są tworzone nowe etaty, gdyż pracownice są zatrudnione na podstawie umowy cywilnoprawnej – czyli nie na etat (nie są pracownikami według definicji Kodeksu pracy). Tak więc dyrektor może się bronić także tym, że stanowisk pracy dla osób z Pani kwalifikacjami (etatów) nie było.

Niestety w Pani przypadku najważniejsze znaczenie ma to, że ustawodawca nie przewidział obowiązku zatrudnienia pracownika (przeniesienia na inne stanowisko zgodnego z jego kwalifikacjami), gdy jego stanowisko pracy ulega likwidacji.