Przeniesienie własności domu po rozwodzie

Wspólność majątkowa (wspólność ustawowa)

Podstawę prawną dla przedstawionego zagadnienia stanowią przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.):

„Art. 31. [Wspólność ustawowa; majątek wspólny]

§ 1. Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

§ 2. Do majątku wspólnego należą w szczególności:

1) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;

2) dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;

3) środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;

4) kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121, z późn. zm.).”

Do majątku wspólnego należą przedmioty majątkowe nabyte zarówno przez oboje małżonków, jak i przez jedno z nich. Dla przynależności przedmiotu majątkowego do majątku wspólnego zatem nie ma znaczenia, czy stroną czynności prawnej, której skutkiem jest nabycie przedmiotu majątkowego, są oboje małżonkowie, czy jedno z nich.

Zasadą jest, że do majątku wspólnego należą przedmioty majątkowe nabyte ze środków pochodzących z majątku wspólnego. Wyjątkiem są dochody z majątku osobistego każdego z małżonków (art. 31 § 2 pkt 2), a także przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego każdego z małżonków, gdy przepis szczególny tak stanowi (art. 33 pkt 10).

Nieruchomość stanowi własność męża. Zgodnie z podstawową zasadą prawa cywilnego własność rozciąga się na nieruchomość i wszystko co jest trwale z nią związane. Stąd też dom stanowić będzie wyłączną własność męża.

Prawo dochodzenia zwrotu nakładów

W razie podziału majątku ma Pani prawo dochodzić zwrotu nakładów. Dotyczy to zarówno nakładów z majątku osobistego na majątek osobisty męża jak też nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty męża. Wszelkie prace remontowe związane z budową czy modernizacją domu stanowić będą nakład w zależności od źródła finansowania: z majątku osobistego lub majątku wspólnego. Oczywiście nakłady będzie Pani musiała udowodnić. Same faktury mogą być niewystarczające. Konieczne jest więc wykazanie, iż posiadała Pani środki (majątek osobisty) i fakt finansowania z tego źródła. Dowodami mogą być wyciągi bankowe, potwierdzenia przelewów, zeznania świadków, ale oczywiście i faktury. Jeżeli chodzi o nakłady z majątku wspólnego (tj. z wynagrodzeń za pracę , umów cywilnoprawnych), to wówczas mąż będzie musiał wykazać (w razie zaprzeczenia), iż pochodzą one z innych źródeł.

Najkorzystniejszym rozwiązaniem jest zawarcie ugody pozasądowej lub sądowej i ustalenie, iż nieruchomość stanowić będzie Pani własność. Jednocześnie konieczne będzie uzyskanie zgody banku na przejęcie przez Panią spłaty kredytu (może być trudne bez wskazania dodatkowego kredytobiorcy). Nie wiem, czy mąż decyduje się na takie rozwiązanie. Sytuacja jest o tyle skomplikowana, iż właścicielem jest mąż, a Pani jest osobą współzobowiązaną do spłaty kredytu. Bezwzględnie należy podjąć działania zmierzające do podziału majątku.