Przejmowanie klientów przez byłego pracownika

Obowiązek pracownika dbania o dobro zakładu pracy

Opisana sytuacja jest dla Pani z pewnością trudna, gdyż powoduje określone szkody materialne. Można tę sprawę, czyli „podbierania klientów” rozpatrywać na kilku płaszczyznach i bardziej niż przepisy Kodeksu pracy, mogą okazać się przydatne inne gałęzie prawa.

Na podstawie Kodeksu pracy (K.p.) pracownik ma obowiązek dbać o dobro pracodawcy, mówi o tym art. 100 § 2 pkt 4 K.p., gdzie czytamy, że pracownik ma obowiązek dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie i zachować w tajemnicy informacje, które mogą narazić pracodawcę na szkodę. W przedstawionej sprawie to miało miejsce i wystąpiła okoliczność, aby zwolnić pracownicę dyscyplinarnie, a także pociągnąć ją do odpowiedzialności cywilnej z tytułu poniesionej szkody. Zwykle odpowiedzialność pracownika jest limitowana, jednakże jeśli szkoda została wyrządzona umyślnie, wówczas jest on zobowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości. Nie wiem, czy była zawarta jakaś umowa o poufności, jeśli tak, to jest dodatkowe ułatwienie, gdyż w takich umowach zwykle są jakieś zapisy dotyczące kar umownych w przypadku złamania jej postanowień.

Przejmowanie klientów jako czyn nieuczciwej konkurencji

Można się odwołać również do ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Czyn nieuczciwej konkurencji został określony w art. 3 tej ustawy bardzo ogólnie – jest to każde działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, gdy narusza ono interes innego przedsiębiorcy lub mu zagraża. Wyszczególniono w ustawie niektóre czyny nieuczciwej konkurencji, choć nie jest to wyliczenie wyczerpujące, a jedynie przykładowe. Może to być więc również pomawianie konkurencji, rozpowszechnianie nieprawdziwych, niekorzystnych informacji.

Czyn ten został również konkretnie opisany w art. 14 przywołanej ustawy. Zgodnie z jego treścią czynem nieuczciwej konkurencji jest rozpowszechnianie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd informacji o swoim lub innym przedsiębiorcy albo przedsiębiorstwie w celu przysporzenia korzyści lub wyrządzenia szkody. Wiadomości te mogą np. dotyczyć osób kierujących przedsiębiorstwem, towarów, usług, stosowanych cen, sytuacji gospodarczej lub prawnej. Jeśli była pracownica przeciągnęła na swoją stronę Państwa klientów, jest duże prawdopodobieństwo, że „wygłosiła” jakieś informacje.

Nakłanianie klientów przedsiębiorcy do rozwiązania z nim umowy

Przede wszystkim zaś zgodnie z art. 12 ust. 2 tej ustawy – czynem nieuczciwej konkurencji jest nakłanianie klientów przedsiębiorcy lub innych osób do rozwiązania z nim umowy albo niewykonania lub nienależytego wykonania umowy w celu przysporzenia korzyści sobie lub osobie trzeciej, lub też szkodzenia przedsiębiorcy. Ponadto na podstawie art. 11 zabronione jest wykorzystanie, ujawnienie lub pozyskanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. Baza klientów może zostać uznana za taką tajemnicę, jest to niewątpliwie bardzo ważna informacja, która nie jest ujawniana powszechnie.

Roszczenia przysługujące poszkodowanemu przedsiębiorcy

Gdyby doszło do sprawy sądowej, można złożyć następujące roszczenia, zgodnie z art. 18 ustawy:

• zaniechania niedozwolonych działań;
• usunięcia skutków niedozwolonych działań;
• złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;
• naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych;
• wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych;
• zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego – jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.

Nie ma również przeszkód ku temu, aby złożyć w tym postępowaniu wniosek o zasądzenie odszkodowania za poniesione straty, które są w tym przypadku niewątpliwie, choć trzeba będzie wykazać przede wszystkim ich wysokość. Wysokość powinna odpowiadać utraconym zyskom.

Odpowiedzialność karna za czyn nieuczciwej konkurencji

Istnieje również możliwość poniesienia odpowiedzialności karnej. Zgodnie z art. 23 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji – kto wbrew obowiązkowi ujawnia lub wykorzystuje tajemnicę przedsiębiorstwa, wywołując poważną szkodę przedsiębiorcy, podlega grzywnie, karze ograniczenia lub pozbawienia wolności do lat 2. Kto zaś rozpowszechnia nieprawdziwe informacje w celu szkodzenia przedsiębiorcy, podlega karze aresztu lub grzywny. Ściganie odbywa się na wniosek przedsiębiorcy.

Tak więc ma Pani kilka możliwości, zarówno na drodze cywilnej, jak i karnej. Można rozpocząć od oficjalnego wezwania byłej pracownicy do zaprzestania tych działań oraz np. do naprawienia szkody wynikłej czy to z ujawnienia tajemnic Pani firmy, czy to z „podbierania klientów”. Jeśli to nie poskutkuje, należy wszcząć postępowanie cywilne albo karne.