Przedawnienie wykonania kary po niestawieniu się w zakładzie karnym

Kiedy następuje przedawnienie wykonania kary?

Zgodnie z art. 103 § 1 Kodeksu karnego nie można wykonać kary, jeżeli od uprawomocnienia się wyroku skazującego upłynęło lat:

1. 30 – w razie skazania na karę pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat albo karę surowszą,
2. 15 – w razie skazania na karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat,
3. 10 – w razie skazania na inną karę.

Skoro więc został Pan skazany na 1 rok pozbawienia wolności, to wykonanie wobec Pana kary przedawni się z upływem 15 lat od uprawomocnienia się wyroku skazującego.

Jednakże należy mieć na uwadze również fakt, iż w związku z wyrokiem wszczęte zostało wobec Pana postępowanie wykonawcze, które, wnioskując z podanego przez Pana stanu faktycznego, przypuszczalnie jest obecnie zawieszone.

Zawieszenie postępowania wykonawczego w całości lub części na czas trwania przeszkody

Zgodnie bowiem z art. 15 § 2 Kodeksu karnego wykonawczego, jeżeli zachodzi długotrwała przeszkoda uniemożliwiająca postępowanie wykonawcze, a w szczególności jeżeli nie można ująć skazanego albo nie można wykonać wobec niego orzeczenia z powodu choroby psychicznej lub innej przewlekłej, ciężkiej choroby, postępowanie zawiesza się w całości lub w części na czas trwania przeszkody. Natomiast § 3 wymienionego artykułu stanowi, iż zawieszenie postępowania wykonawczego nie wstrzymuje biegu przedawnienia, chyba że skazany uchyla się od wykonania kary, a okres wstrzymania biegu przedawnienia nie może przekroczyć 10 lat.

Czy zawieszenie postępowania wykonawczego wstrzymuje bieg przedawnienia wykonania kary?

Dlatego też, jeżeli prawomocnie skazany został Pan w 1994 r., a postępowanie wykonawcze zawieszono w związku z Pana wyjazdem i niemożliwością ujęcia w 1996 r., to upłynęły jedynie dwa lata z 15-letniego okresu przedawnienia. Zawieszenie postępowania wykonawczego wstrzymuje bieg przedawnienia na maksymalnie 10 lat, więc dopiero od 2006 r. przedawnienie to biegnie w dalszym ciągu. Oznacza to, iż do dnia dzisiejszego upłynęło 5 lat przedawnienia wykonania kary (dwa lata od 1994 r. do 1996 r. i trzy lata od 2006 r. do 2009 r.), a więc zostało jeszcze 10 lat do całkowitego przedawnienia wykonania wobec Pana kary pozbawienia wolności.

Należy jeszcze dodać, że samo uchylanie się od odbycia kary pozbawienia wolności nie jest przestępstwem, a jeżeli skazany, mimo wezwania, nie stawił się w zakładzie karnym, zgodnie z art. 79 § 1 Kodeksu karnego wykonawczego sąd poleca go doprowadzić. Kosztami doprowadzenia sąd obciąża skazanego.

Podkreślić również trzeba, iż zgodnie z art. 243 § 1 K.k.w. przepisy tego kodeksu stosuje się również przy wykonywaniu orzeczeń, które stały się wykonalne przed dniem jego wejścia w życie. Oznacza to, iż mimo że w dacie zarządzenia o wykonaniu przez Pana kary pozbawienia wolności przepisy obecne jeszcze nie obowiązywały, to jednocześnie z ich wejściem w życie niejako przejęły wszystkie dotychczasowe sprawy do wykonania już pod rządami nowego kodeksu.

Wobec powyższego aktualne przepisy o zawieszeniu postępowania wykonawczego i jego konsekwencjach dla skazanego odnoszą się również do Pana sytuacji. Na marginesie należy wskazać, iż poprzedni kodeks z 1969 r. zawierał podobną regulację, jednakże nie przewidywał maksymalnego 10-letniego wstrzymania biegu przedawnienia, wobec czego w tej kwestii był surowszy od obecnych przepisów.

Należy jednocześnie zwrócić uwagę na treść art. 15 obecnego Kodeksu karnego, zgodnie z którym do czynów popełnionych przed wejściem w życie Kodeksu karnego stosuje się przepisy tego kodeksu o przedawnieniu i zatarciu skazania, chyba że termin przedawnienia już upłynął.

I również tu wobec Pana znajduje zastosowanie obecna regulacja prawna (dawny Kodeks karny w art. 107 także przewidywał 15-letnie przedawnienie wykonania kary w razie skazania na karę pozbawienia wolności do lat 5).

Natomiast, aby uzyskać najpewniejsze informacje co do zawieszenia wobec Pana postępowania wykonawczego, w tym celu należałoby się zwrócić do odpowiedniego sądu penitencjarnego o udzielenie w tym zakresie potrzebnych informacji. Z podanych przez Pana okoliczności można z dużą miarą prawdopodobieństwa przypuszczać, iż postępowanie to zostało zawieszone (spełnione zostały wszelkie ku temu przesłanki ustawowe), jednakże nie sposób jednoznacznie stwierdzić, czy taka sytuacja rzeczywiście miała miejsce.