Prowadzenie działalności gospodarczej przy pobieraniu świadczenia rehabilitacyjnego

Dla kogo świadczenie rehabilitacyjne?

Zgodnie z treścią art. 8 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U z 2010 r. Nr 77, poz. 512 z późn. zm.) „zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby – nie dłużej jednak niż przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży – nie dłużej niż przez 270 dni”.

Zgodnie z treścią art. 18 ust.1 tejże ustawy „świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokuje odzyskanie zdolności do pracy”. Takie świadczenie może być przyznane przez lekarza orzecznika ZUS do okresu maksymalnego 12 miesięcy.

Jak wskazuje przepis powyższy, w sytuacji przedłużającej się choroby pracownika, po wyczerpaniu pełnego okresu zasiłkowego – zasiłku chorobowego (182 lub 270 dni), jeżeli pracownik nadal jest niezdolny do pracy, a dalsze leczenie rokuje jego powrót do zdrowia i pracy, może być przyznane świadczenia rehabilitacyjne; o zasadności przyznania świadczenia decyduje wyłącznie lekarz orzecznik ZUS.

Można z pełną odpowiedzialnością stwierdzić, że świadczenie rehabilitacyjne, to inaczej mówiąc przedłużenie zasiłku chorobowego, które zapewnia ubezpieczonemu pomoc finansową w sytuacjach wymagających leczenia, i to leczenia dłuższego.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 7 cytowanej ustawy „świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego oraz do urlopu dla poratowania zdrowia, udzielonego na podstawie odrębnych przepisów”.

Według art. 22 „do świadczenia rehabilitacyjnego stosuje się odpowiednio przepisy art. 11 ust. 4 i 5, art. 12, art. 13 ust. 1, art. 15 i 17 ustawy”.

Prowadzenie działalności gospodarczej w czasie orzeczonej niezdolności do pracy

Najważniejszym wydaje się być przepis art. 17: „ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia”.

Kontrolerzy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zgodnie z treścią art. 68 ustawy uprawnieni są do kontrolowania ubezpieczonych co do prawidłowości wykorzystywania zwolnień od pracy zgodnie z ich celem.

Jeżeli zostanie Pani skontrolowana przez ZUS i kontrolerzy stwierdzą, że prowadzi Pani działalność gospodarczą w czasie trwającej niezdolności do pracy (świadczenie rehabilitacyjne, a wcześniej zasiłek chorobowy), to mogą, działając na podstawie art. 66 ustawy, wstrzymać wypłatę świadczenia rehabilitacyjnego.

Warto przytoczyć treść art. 84 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych: „osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego”.

Czy osoba przebywająca na świadczeniu rehabilitacyjnym może wykonywać działalność gospodarczą?

Podsumowując powyższe rozważania, stwierdzić należy, że osoba pobierająca świadczenie rehabilitacyjne jest osobą niezdolną do pracy, co oznacza, że nie może i nie powinna takiej pracy wykonywać oraz prowadzić działalności gospodarczej.

Tak stanowią przepisy prawa, jednak ZUS może Pani nie skontrolować. Względnie kontrolerzy ZUS mogą przyjąć Pani wyjaśnienia, iż Pani zatrudnia pracowników do wykonywania działalności gospodarczej, a sama tej działalności nie wykonuje.

Podkreślam, że interpretacja powyższych przepisów i oceny sprawy zależeć będzie wyłącznie od ZUS-u.

Ponieważ świadczenie rehabilitacyjne jest kontynuacją zasiłku chorobowego, to zastosowanie znajdują te same przepisy.

Pyta Pani też, czy przysługuje Pani świadczenie rehabilitacyjne. Biorąc pod uwagę fakt prowadzenia działalności gospodarczej w czasie, gdy Pani jest niezdolna do pracy – świadczenie nie przysługuje.

Jeszcze raz jednak podkreślam, że ZUS musi to zakwestionować, jeżeli nie zakwestionuje, to świadczenie będzie wypłacane.

Jeżeli zakwestionuje, to wówczas zobowiązana Pani będzie do zwrotu pobranego świadczenia jako świadczenia nienależnego.

Składka zdrowotna jest opłacana w sposób prawidłowy.

Pani jako osoba pozostająca w stosunku pracy z tytułu równolegle prowadzonej działalności gospodarczej podlega obowiązkowi opłacania składki zdrowotnej, do tego obligują Panią przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.