Prośba wójta o wykupienie drogi

Zmuszenie gminy do przejęcia drogi

Jest tylko jedna możliwość zmuszenia gminy do przejęcia drogi – jeśli podział nieruchomości i wydzielenie drogi nastąpiło zgodnie z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Miejscowy plan określa kilka kategorii dróg: drogi lokalne, drogi dojazdowe, drogi wewnętrzne.

Na własność gminy na podstawie art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami przechodzą wyłącznie działki gruntu wydzielone pod publiczne drogi gminne.

Zgodnie z treścią art. 98 ust. 1 „działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe – z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Brzmienie przytoczonego przepisu jest jednoznaczne”. Na własność gminy przechodzą wyłącznie działki gruntu wydzielone pod publiczne drogi gminne. Założeniem koniecznym do uznania, że skutek w postaci przejścia z mocy prawa działek wydzielonych pod drogi na określony podmiot nastąpi, jest to, iż plan musi przewidywać przebieg dróg publicznych na tym terenie (wyrok WSA w Warszawie z dnia 11 czerwca 2008 r., sygn. akt I SA/Wa 360/08,). W konsekwencji wydzielenia w wyniku podziału nieruchomości innych dróg (np. wewnętrznych) przejście ich na własność gminy nie może nastąpić ex lege. Ponieważ ustawa nie wprowadza własnej definicji legalnej pojęcia „droga publiczna”, należy zastosować w tym zakresie przepisy ustawy o drogach publicznych, z uwzględnieniem oczywiście tych przepisów, które przesądzają o kwalifikacji danej drogi jako publicznej. W przypadku dróg gminnych będzie to przepis art. 7 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, który wymaga dla zaliczenia danej drogi do kategorii publicznych dróg gminnych dwu warunków:

• materialnego – to znaczy, że są to drogi o znaczeniu lokalnym nie zaliczone do innych kategorii, stanowiące uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, z wyłączeniem dróg wewnętrznych oraz
• formalnego – uchwały rady gminy podjętej po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu.

Czy gmina ma obowiązek przejąć drogę?

Dopiero łączne spełnienie obu warunków powoduje wywołanie skutków, o których mowa w przepisie art. 98, czyli przejście z mocy prawa na własność gminy (A. Cisek, Wydzielenie dróg w wyniku podziału nieruchomości, NZS 2003, nr 6, s. 58 i n.).

Jeśli więc w planie nie ma tej drogi zaliczonej do gminnych – gmina nie ma obowiązku, aby ją przejąć. Jak Pan napisał – pozostali mieszkańcy mają ustanowioną jedynie służebność. Niestety ktoś tę drogę musi utrzymywać, utwardzać po ulewach, roztopach, odśnieżać. Gmina tego nie zrobi, dopóki nie będzie to jej własność.