Prawo pracy w Irlandii

Czy pracodawca irlandzki ma obowiązek spisywania z polskim pracownikiem umowy o pracę w języku ojczystym pracownika?

Odnosząc się do treści pytania uprzejmie wyjaśniam:

1. pracodawca irlandzki nie ma obowiązku spisywania umowy o pracę w języku polskim;
2. warunki zatrudnienia pracodawca winien obowiązkowo do 2 miesięcy przedstawić na piśmie;
3. w razie braku przedstawienia warunków zatrudnienia Panu jako pracownikowi przysługuje prawo złożenia skargi na pracodawcę do m.in. Pełnomocnika Praw Obywatelskich (The Rights Commissioner Service).

W obecnym systemie prawnym brak jest przepisów obligujących pracodawców zagranicznych do sporządzania umów o pracę w języku ojczystym pracownika. Każdy kraj, w tym kraj Wspólnoty Europejskiej ma obowiązek sporządzenia umowy o pracę w swoim języku urzędowym, czyli języku urzędowym danego Państwa.

Z powyższego wynika, iż pracodawca irlandzki nie ma obowiązku sporządzania umowy o pracę w języku polskim, gdyż obowiązek taki nie wynika z regulacji prawnej.

Po powrocie do Polski, pragnąc skorzystać z uprawnień pracowniczych, w tym uprawnień ubezpieczeniowych, będzie Pan zobligowany do przetłumaczenia tekstu zawartej umowy o pracę, czy tej świadectwa pracy potwierdzającego okres zatrudnienia w Irlandii.

Źródła prawa w Republice Irlandzkiej można podzielić na źródła prawa wynikające:

• z umów zbiorowych zawartych pomiędzy poszczególnymi grupami zawodowymi a związkami zawodowymi,
• z cammon low – czyli z prawa precedensów,
• wynikające z praktyki oraz zwyczaju,
• i oczywiście źródła prawa pracy wynikające z ustaw.

Po wejściu Polski do Unii Europejskiej Polacy mogą pracować w Irlandii bez żadnych ograniczeń.

Legalne zatrudnienie w Irlandii

Jeżeli wykonywana praca jest zatrudnieniem legalnym, to pracownicy podlegają ustawodawstwu irlandzkiemu i mają takie same prawa jak obywatele Irlandii.

Pracodawca irlandzki ma obowiązek płacić podatki i składki na ubezpieczenie społeczne.

Zgodnie z irlandzką ustawą o warunkach zatrudnienia – wielokrotnie nowelizowaną, a pochodzącą z 1994 r. [The Terms of Employment (Information) acta] – winny być pomiędzy pracownikiem a pracodawcą ustalone warunki zatrudnienia i spisane w umowie o pracę.

Pracodawca irlandzki ma dwa miesiące na powiadomienie pracownika na piśmie, jakie warunki zatrudnienia go obowiązują.

 Jak powinna wyglądać umowa o pracę z irlandzkim pracodawcą?

I tak, pracodawca irlandzki winien wskazać w treści umowy:

1. imię i nazwisko pracownika i pracodawcy;
2. adres pracodawcy i pracownika;
3. miejsce pracy pracownika;
4. opis pracy;
5. datę rozpoczęcia pracy – rok-miesiąc-dzień;
6. rodzaj umowy o pracę: umowa na czas określony, na czas nieokreślony, na czas wykonania zadania itp.;
7. termin wypłaty wynagrodzenia – tygodniowy, miesięczny itp.;
8. pracodawca może określić wynagrodzenie płatne w okresie miesięcznym (wysokość) lub nawet rocznym (wysokość);
9. czas pracy pracownika;
10. informację, czy pracodawca płaci zasiłek chorobowy, czy nie płaci;
11. okresy wypowiedzenia umowy;
12. przerwy w pracy;
13. informację, co do podlegania jurysdykcji danego prawa w razie sporu;
14. prawo do urlopu;
15. informację o umowach związkowych, układach zbiorowych;
16. może być zawarta informacja, co do uprawnień emerytalnych;
17. oraz informację o nadużyciach prawa: brak równego traktowania, molestowanie, mobbing.

Określając wysokość wynagrodzenia, pracodawca irlandzki zobligowany jest, tak jak w naszym kraju, przestrzegać zasady tzw. minimalnego wynagrodzenia za pracę, czy też minimalnej stawki wynagrodzenia – stawki godzinowej.

W zależności od branży zatrudnienia stawki te są różne.

Minimalne wynagrodzenie w Irlandii

Wysokość stawki wynagrodzenia (minimalnej) pracownik może sprawdzić z uwagi na branżę zatrudnienia w Biurze Informacji ds. Pracowniczych przy Ministerstwie Przedsiębiorczości (Departament of Enterprise, Trade and Employment).

Jeżeli pracodawca zaniża stawkę wynagrodzenia, to wówczas pracownik może złożyć na niego skargę do Inspektora ds. Pracy (Labour Inspectorate).

Biorąc pod uwagę prawo pracy w Irlandii, a dokładnie ustawę o organizacji pracy pochodzącą z 1997 r., uznać należy, że pracodawca, ustalając czas pracy pracownika, winien przestrzegać podstawowych zasad, mianowicie:

1. maksymalna ilość godzin pracy tygodniowej wynosi – 48;
2. przerwa dobowa w ilości 11 godzin z przeznaczeniem na odpoczynek pracownika;
3. prawo do 1 dnia wolnego w tygodniu;
4. przerwa w pracy – 15 minut, jeżeli praca trwa ponad 4,5 godziny;
5. przerwa w pracy – 30 minut, jeżeli praca przekracza 6 godzin;
6. za pracę w niedzielę pracownikowi przysługuje płatny dzień wolny lub gratyfikacja finansowa.

Pracodawca irlandzki winien przedstawić pracownikowi odcinek wynagrodzenia miesięcznego lub tygodniowego, który stanowi załącznik do wypłaty. Ów odcinek to tzw. pay-slip, który obrazuje kwotę brutto wynagrodzenia, wszelkie potrącenia.

Z płacy tygodniowej pracodawca irlandzki dokonuje potrąceń składek na ubezpieczenie społeczne, jest to tzw. PRSI – z wyłączeniem pierwszych 127 euro tygodniowo.

Dodać należy, że osoby, które tygodniowo zarabiają nie więcej niż 287 euro, są zwolnione od powyżej składki.

Składki zdrowotnej nie płacą pracownicy, których wynagrodzenie tygodniowe jest niższe niż 400 euro.

Wysokość płacy tygodniowej może być dodatkowo pomniejszona o straty pracodawcy, jakie spowodował pracownik swoją pracą. O potrąceniu wynagrodzenia, jego podstawie pracownik winien być przez pracodawcę poinformowany wcześniej (minimum 7 dni).

Praca w Irlandii bez umowy na piśmie

Odnosząc się do sytuacji opisanej w treści pytania, bezspornym jest, że pracodawca naruszył prawo pracy, zatrudniając Pana przez taki długi okres czasu i nie potwierdzając treści umowy i jej warunków.

W chwili obecnej może Pan powiadomić, a właściwie złożyć skargę na pracodawcę irlandzkiego do Inspektora ds. Pracy (Labour Inspectorate).

Może Pan również poinformować o tym fakcie Biuro Informacji ds. pracowniczych Employment Rights Information Unit, Departament of Enterprise, Trade and Employment.

Względnie może Pan skontaktować się z irlandzkimi związkami zawodowymi – Irish Congress of Trade Unions.

Pragnę jeszcze dodać, że pracownik, który przepracował w Irlandii dłużej niż rok, w razie nadużyć pracodawcy w związku z brakiem dostarczenia mu umowy o pracę (przez tak długi okres czasu jak w Pana sytuacji) może złożyć oficjalną skargę na pracodawcę do Pełnomocnika Praw Obywatelskich (The Rights Commisissioner Service).