Prawo jazdy - czy w oczekiwaniu na nowe mogę prowadzić samochód?

Okres między wymianą prawa jazdy ze starego na nowe a uprawnienia do kierowania pojazdem

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 29 kwietnia 2002 r. w sprawie wymiany praw jazdy mówi:

„§ 2.1. Wymiany dokumentów, o których mowa w § 1, dokonuje organ wydający uprawnienia do kierowania pojazdami, na wniosek osoby uprawnionej do kierowania pojazdami złożony na druku, którego wzór określają przepisy w sprawie wydawania uprawnień do kierowania pojazdami.

2. Okres od dnia złożenia wniosku do dnia wydania nowego dokumentu nie może być dłuższy niż 30 dni.”

Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym:

„Art. 135. 1. Policjant:

1) zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem w razie:

a) uzasadnionego podejrzenia, że kierujący znajduje się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu,

b) stwierdzenia zniszczenia prawa jazdy w stopniu powodującym jego nieczytelność,

c) podejrzenia podrobienia lub przerobienia prawa jazdy,

d) gdy upłynął termin ważności prawa jazdy,

e) gdy wobec kierującego pojazdem wydane zostało postanowienie lub decyzja o zatrzymaniu prawa jazdy,

f) gdy wobec kierującego pojazdem orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów lub wydano decyzję o cofnięciu prawa jazdy,

g) przekroczenia przez kierującego pojazdem liczby 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego,

h) przekroczenia przez kierującego pojazdem, w okresie 1 roku od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy, liczby 20 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego;

2) może zatrzymać prawo jazdy za pokwitowaniem w razie uzasadnionego podejrzenia, że kierowca popełnił przestępstwo lub wykroczenie, za które może być orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów.

2. Pokwitowanie zatrzymania prawa jazdy z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b-d oraz w pkt 2, uprawnia do kierowania pojazdem w ciągu 7 dni.”

„Art. 150. 1. Prawa jazdy i inne dokumenty uprawniające do kierowania pojazdami lub potwierdzające dodatkowe kwalifikacje i wymagania w stosunku do kierujących pojazdami, wydane na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują ważność do czasu ich wymiany dokonywanej na koszt osoby uprawnionej w zakresie, na jaki zostały wydane. Osoba uprawniona dokonująca wymiany jest obowiązana do uiszczenia opłaty ewidencyjnej.

2. Minister właściwy do spraw transportu, uwzględniając wszystkie wydawane przed dniem wejścia w życie ustawy dokumenty uprawniające do kierowania pojazdem oraz koszty związane z ich wymianą, określi, w drodze rozporządzenia, warunki i terminy wymiany praw jazdy i innych dokumentów uprawniających do kierowania pojazdami lub potwierdzających dodatkowe kwalifikacje kierujących pojazdami oraz wysokość opłat za ich wymianę.”

„Przepis art. 135 § 1 pkt 1 lit. d formułuje obligatoryjną przesłankę zatrzymania prawa jazdy i nie daje policjantowi możliwości odstąpienia od jego zastosowania. Zatrzymane w tym trybie prawo jazdy Policja przekazuje niezwłocznie, nie później niż w ciągu 7 dni, według właściwości staroście.

Czy utrata prawa jazdy jest tym samym co utrata uprawnień do kierowania pojazdami?

Oznacza to jednocześnie, że utrata dokumentu prawa jazdy z jakichkolwiek powodów nie jest tożsama z utratą uprawnień do kierowania pojazdami. Tak będzie np. w przypadku zagubienia prawa jazdy, jego zniszczenia lub kradzieży, a także w przypadku upływu terminu ważności tego dokumentu z przyczyn określonych w art. 150 ustawy.”

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 17 września 2008 r. w sprawie o sygn. akt: II SA/Gl 158/08. Kierowcy zatrzymano „stare” prawo jazdy „w trakcie” wyrabianie nowego dokumentu. Jednakże jego skarga do sądu administracyjnego została oddalona.

Czy w trakcie wyrabiania nowego dokumentu prawa jazdy stare zachowują ważność do ich wymiany?

Przepis art. 150 (zachowują ważność do czasu ich wymiany) Prawa o ruchu drogowym może wprowadzać w błąd, albowiem stoi w sprzeczności z normą art. 135. Dlatego prowadzenie pojazdu z prawem jazdy, którego termin wygasł, może być ryzykowne. Jednakże jeśli Pan musi jechać samochodem, to koniecznie proszę zabrać dokumentację sprawy administracyjnej – w praktyce można przekonać policjantów, iż nowe prawo jazdy „jest w drodze”.

Opis stanu faktycznego z lipca 2014 r.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym - Dz.U. 1997 nr 98 poz. 602