Jak nie stracić mieszkania komunalnego po babci?• Data: 06-02-2024 • Autor: Łukasz Obrał |
Prawo do mieszkania komunalnego po śmierci najemcy stanowi istotne zagadnienie dla bliskich zmarłego, którzy wspólnie zamieszkiwali w takim lokalu. W Polsce, zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, śmierć najemcy nie przenosi automatycznie prawa najmu na bliskich, jednak istnieje możliwość, by pewne osoby mogły wstąpić w stosunek najmu po zmarłym. Szczególnie dotyczy to małżonka, dzieci, osób pobierających alimenty od najemcy oraz tych, które faktycznie żyły z nim na co dzień. W przypadku wnuczki z naszego przykładu, która mieszkała z babcią w mieszkaniu komunalnym, istnieją określone procedury umożliwiające ubieganie się o prawo do mieszkania, oparte na lokalnych przepisach gminy. |
|
Od ponad roku pani Weronika mieszkała ze swoją babcią, gdyż starsza pani mocno niedomagała. Zmarła tydzień temu. Pytanie pani Weroniki dotyczy mieszkania, które należy do gminy, a babcia od wielu lat była głównym lokatorem tego mieszkania (nie było wykupione). Czy wnuczka może wejść w stosunek najmu mieszkania komunalnego w miejsce zmarłej babci? Jeśli tak, jak przebiega taka procedura? Czy bliscy członkowie rodziny zmarłego najemcy mogą zachować prawo do lokalu?Według polskiego ustawodawstwa prawo najmu lokalu mieszkalnego nie podlega dziedziczeniu i nie wchodzi w skład spadku po najemcy, jednak bliscy członkowie rodziny zmarłego najemcy mogą zachować prawo do lokalu. Umożliwia im to instytucja wstąpienia w stosunek najmu.
Stosownie do art. 691 § 1 Kodeksu cywilnego „w razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą”.
„Osoby wymienione w art. 691 § 1 K.c. wstępują w stosunek najmu po zmarłym najemcy, jeżeli stale zamieszkiwały z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci” (art. 691 § 2).
Stosownie do art. 691 § 3 „w razie braku osób wymienionych w § 1 stosunek najmu lokalu mieszkalnego wygasa”. Czy wnuczka może wstąpić w stosunek najmu lokalu po śmierci babci?Pani Weronika jako wnuczka zmarłej nie należy do kręgu osób, które w chwili śmierci najemczyni wstępują w stosunek najmu. Nie wstąpiła w stosunek najmu po babci, a prawo najmu wygasło. Dlatego też należy uznać, iż od chwili śmierci babci pani Weronika zamieszkuje w lokalu bez tytułu prawnego.
Jak jednak wynika z prawa lokalnego, uchwalanego przez Radę Miasta X – pani Weronika ma szanse na zawarcie z gminą umowy najmu lokalu, w którym obecnie zamieszkuje. Zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy ŁódźStosownie do § 16 ust. 1 Uchwały Nr LXXV/1765/02 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 6 marca 2002 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Łódź: „w przypadku opuszczenia przez najemcę lokalu mieszkalnego lub w razie śmierci najemcy i pozostawienia w lokalu osób zamieszkujących faktycznie wspólnie z najemcą do czasu ustania stosunku najmu, umowa najmu może być zawarta z pełnoletnimi:
Jeżeli więc w chwili ustania stosunku najmu babci – w chwili jej śmierci – pani Weronika nie posiadała tytułu prawnego do innego lokalu, jako zstępna zmarłej najemczyni może się ubiegać o zawarcie z nią umowy najmu lokalu. Wniosek o skierowanie do zawarcia umowy najmu lokalu komunalnego po śmierci najemcyAby otrzymać skierowanie do zawarcia umowy najmu, pani Weronika musi złożyć wniosek na urzędowym formularzu (do pobrania). Wniosek ten musi być poświadczony przez zarządcę.
Do wniosku należy załączyć:
Na marginesie dodam, że nie każda gmina w Polsce przewiduje możliwość zawarcia umowy najmu z osobami, które pozostały w mieszkaniu po śmierci najemcy, a z pewnością w większości gminy, jeżeli taką możliwość dopuszczają, uzależniają ją od spełnienia przez osobę chcącą zawrzeć umowę najmu kryteriów dochodowych ustalanych przez te gminy. Z lektury uchwały Rady Miasta X i uchwał ją zmieniających nie mogę wnioskować, że w mieście pani Weroniki to kryterium brane jest pod uwagę. PrzykładyJanina i jej wnuk Tomasz Po śmierci Janiny, która przez lata mieszkała w komunalnym mieszkaniu w Krakowie, jej wnuk Tomasz, który z nią zamieszkiwał i był zameldowany, stanął przed wyzwaniem przejęcia najmu. Dzięki zgromadzeniu odpowiednich dokumentów, w tym aktu zgonu babci oraz dowodów stałego zamieszkania ze starszą panią Tomasz był w stanie złożyć wniosek do zarządu mieszkaniowego. Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku udało mu się zawrzeć nową umowę najmu, kontynuując mieszkanie w rodzinnym lokalu.
Ewa, która mieszkała z dziadkami Ewa, studentka z Gdańska, mieszkała z dziadkami od początku studiów. Po ich nieoczekiwanej śmierci znalazła się w trudnej sytuacji mieszkaniowej. Ewa, choć nie była bezpośrednio wymieniona w przepisach jako osoba, która może wstąpić w stosunek najmu, zdecydowała się na próbę negocjacji z urzędem miasta. Przedstawiając swoją sytuację życiową oraz fakt, że nie posiada innego lokum, otrzymała szansę na zawarcie nowej umowy najmu, co pozwoliło jej pozostać w mieszkaniu.
Marek po stracie matki Marek, który przez ostatnie lata opiekował się chorą matką w jej komunalnym mieszkaniu w Warszawie, po jej śmierci zaniepokoił się swoją przyszłością mieszkaniową. Jako że znał przepisy, szybko zabrał się za zgromadzenie potrzebnych dokumentów, w tym zaświadczenia o stałym zamieszkiwaniu z matką. Dzięki wykazaniu, że nie posiada innych nieruchomości, Marek mógł złożyć wniosek o przejęcie najmu. Procedura ta, choć czasochłonna, zakończyła się pozytywnie, umożliwiając Markowi kontynuowanie życia w dotychczasowym domu. PodsumowaniePrawo do kontynuowania najmu mieszkania komunalnego po śmierci najemcy przez osoby bliskie jest możliwe pod określonymi warunkami i wymaga zrozumienia obowiązujących przepisów oraz lokalnych regulacji. Poprzez przytoczone przykłady widać, że kluczowe znaczenie ma wykazanie stałego zamieszkiwania ze zmarłym najemcą i zgromadzenie odpowiedniej dokumentacji. Proces ten, choć może wydawać się skomplikowany, oferuje szansę na zachowanie dachu nad głową dla tych, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej po stracie bliskiej osoby. Oferta porad prawnychPotrzebujesz wsparcia w sprawie przejęcia mieszkania komunalnego? Skorzystaj z naszych usług porad prawnych online oraz pomocy w przygotowaniu niezbędnych pism. Nasi eksperci zapewnią Ci kompleksowe doradztwo, dostosowane do Twojej indywidualnej sytuacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Akty prawne i przepisy:1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Łukasz Obrał Mgr prawa, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Rzeszowskiego. Od 2004 r. zatrudniony w jednostce pomocy społecznej na stanowisku podinspektora prawnika. Zajmuje się udzielaniem porad w zakresie prawa rodzinnego, cywilnego, pracy, karnego, zabezpieczeń społecznych. |
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale