Prawny aspekt działalności stomatologa

Zapewne zdaje Pan sobie sprawę z tego, że nie ma obecnie już takich form działalności lekarskiej (dentystycznej), jak NZOZ-y. Są publiczne ZOZ-y, są także przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej we wszelkich formach przewidzianych dla wykonywania działalności gospodarczej, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.

Stosownie do nowej ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej jest Pan:

• osobą wykonującą zawód medyczny – osobę uprawnioną na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osobę legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny; to samo dotyczy wskazanego lekarza dentysty;
• jeżeli prowadzi Pan praktykę w oparciu o wpis do właściwego rejestru – prowadzi Pan w tej formie działalność leczniczą;
• jak zrozumiałem, nie prowadzi Pan działalności w oparciu o wpis do CEIDG (działalności gospodarczej) – nie jest Pan podmiotem leczniczym będącym przedsiębiorcą.

Lekarz to osoba wykonująca zawód medyczny – osoba uprawniona na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoba legitymująca się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny. A ilekroć w ustawie jest mowa o lekarzu – rozumie się przez to także lekarza dentystę.

Lekarz swoja działalność leczniczą może wykonywać na wiele sposobów. Lekarz może wykonywać swój zawód w ramach działalności leczniczej na zasadach określonych w ustawie oraz w przepisach odrębnych, po wpisaniu do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą. Działalność lecznicza lekarzy może być wykonywana jako:

• jednoosobowa działalności gospodarcza jako indywidualna praktyka lekarska,
• indywidualna praktyka lekarska wyłącznie w miejscu wezwania,
• indywidualna specjalistyczna praktyka lekarska,
• indywidualna specjalistyczna praktyka lekarska wyłącznie w miejscu wezwania,
• indywidualna praktyka lekarska wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem lub
• indywidualna specjalistyczna praktyka lekarska wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego na podstawie umowy z tym podmiotem,
• spółka cywilna (według Kodeksu cywilnego) jako grupowa praktyka lekarska,
• spółka jawna albo spółka partnerska (według Kodeksu spółek handlowych) jako grupowa praktyka lekarska.

Powyższe sposoby nazywane są wspólnie „praktykami zawodowymi”.

UWAGA: Wykonywanie zawodu w ramach praktyki zawodowej nie jest prowadzeniem podmiotu leczniczego.

Spółka cywilna, spółka jawna albo spółka partnerska to podmioty zbiorowe mające co najmniej dwóch wspólników. Prowadzą działalność pod określoną nazwą i są podmiotem leczniczym mającym własne przedsiębiorstwo lecznicze.

Jak rozumiem, ów lekarz dentysta posiada uprawnienia do wykonywania zawodu, ale nie prowadzi własnej firmy w oparciu o wpis do CEIDG. Pan ma tylko praktykę lekarską.

Dentysta jest zatrudniony u Pana i tam wykonuje swój zawód: nie posiadając zarejestrowanej własnej indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej ani działalności gospodarczej.

Według ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty:

„Art. 53. 1. Lekarz wykonujący indywidualną praktykę lekarską, indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską, indywidualną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską w miejscu wezwania może zatrudniać osoby niebędące lekarzami do wykonywania czynności pomocniczych (współpracy).

2. Lekarz, lekarz dentysta wykonujący indywidualną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską lub grupową praktykę lekarską lub grupową specjalistyczną praktykę lekarską, prowadzący odpowiednio staż podyplomowy, szkolenie specjalizacyjne lub szkolenia w celu uzyskania umiejętności z zakresu węższych dziedzin medycyny lub udzielania określonego świadczenia zdrowotnego, może zatrudniać lekarza, lekarza dentystę w celu odbywania przez niego stażu podyplomowego, szkolenia specjalizacyjnego lub szkolenia w celu uzyskania umiejętności z zakresu węższych dziedzin medycyny lub udzielania określonego świadczenia zdrowotnego.

3. Lekarz, lekarz dentysta, o którym mowa w ust. 2, jest obowiązany do poinformowania organu prowadzącego rejestr o zatrudnieniu lekarza, lekarza dentysty.

4. Przepisów ust. 1–3 nie stosuje się do indywidualnej praktyki lekarskiej i indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej wykonywanej wyłącznie w miejscu wezwania lub wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego”.

Teoretycznie przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie wprowadzają żadnych ograniczeń dotyczących zatrudniania określonych grup osób przez przedsiębiorców, przepisy ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty nie powinny wprowadzać zakazu zatrudniania lekarza dentysty przez osobę prowadzącą indywidualną praktykę lekarską i indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską.

Istniejące rozwiązania prawne ograniczają możliwości zatrudniania przez lekarzy prowadzących działalność gospodarczą w formie indywidualnych praktyk lekarskich i indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich innych lekarzy. Takiego ograniczenia nie ma wobec lekarzy prowadzących działalność gospodarczą w innych formach prawnych.

Niesprecyzowane jest pojęcie „zatrudniania”. Może być rozumiane jako zatrudnienie pracownika jedynie w ramach stosunku pracy. Praca może być także zlecona w ramach umowy cywilnoprawnej. W praktyce bywa jednak różnie.

Chcąc zatrudniać innych dentystów bez żadnych obaw o komplikacje prawne (przynajmniej obecnie), powinien Pan stać się samodzielnym podmiotem leczniczym prowadzącym działalność w oparciu o wpis do CEIDG, a nie rejestr praktyk lekarskich. Może to być działalność samodzielna (indywidualna) lub też działalność kilkuosobowa.

Przy kilku osobach w rachubę wchodzi:

• Spółka cywilna – wymaga wpisu do CEIDG-u co najmniej dwóch wspólników, zawarcia umowy spółki, zgłoszenia jej do US-u, ZUS-u, GUS-u. Składki ZUS jak przy działalności gospodarczej. Podatek dochodowy płaci każdy ze wspólników samodzielnie. VAT płaci spółka. Udział w kosztach i zyskach tak jak stanowić będzie umowa.
• Spółka jawna – zawarcie umowy przez co najmniej 2 wspólników, rejestracja w KRS-ie, ZUS-ie,GUS-ie,US-ie; rejestracja w US-ie dla potrzeb podatku VAT. Podatek dochodowy płaca wspólnicy samodzielnie. VAT płaci spółka.
• Spółka jawna – zawarcie umowy przez co najmniej 2 wspólników – lekarzy dentystów, rejestracja w KRS-ie, ZUS-ie, GUS-ie, US-ie; rejestracja w US-ie dla potrzeb podatku VAT. Podatek dochodowy płacą wspólnicy samodzielnie. VAT płaci spółka.

Podatek dochodowy płacony jest tylko raz. Podwójny podatek dochodowy występuje przy spółce z o.o. Najpierw płaci spółka (18%), a po wypłaceniu dywidendy płaci wspólnik.