Prawa właściciela mniejszej części mieszkania

Rozporządzanie swoim udziałem we współwłasności

Każdy z Panów ma udział we współwłasności i każdy może dowolnie rozporządzać swoim udziałem we współwłasności. I tylko tym. Żaden z Panów nie może rozporządzać udziałem tego drugiego.

Były szwagier nie może sprzedać Pana części. Może natomiast żądać zniesienia współwłasności czy sądowej sprzedaży – ale tylko w toku postępowania o zniesienie współwłasności. Więc nie bez Pana wiedzy.

Zniesienie współwłasności

Zgodnie z art. 210 Kodeksu cywilnego każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Przepis art. 211 zastrzega dla takiego podmiotu prawo zniesienie współwłasności przez podział rzeczy wspólnej, chyba, że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. Zgodnie z art. 212 § 2 rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

Zgodnie z art. 211 każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez fizyczny podział rzeczy wspólnej. Z punktu widzenia indywidualnych interesów współwłaścicieli, taki podział jest najbardziej sprawiedliwy, gdyż każdy z nich ma możliwość otrzymania części rzeczy wspólnej w naturze. Podziału fizycznego rzeczy może więc żądać każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie. Uprawnienie to jest wyłączone tylko wyjątkowo i to na podstawie przesłanek szczegółowo w art. 211 wskazanych.

W judykaturze utrwalony jest pogląd, iż sąd powinien przede wszystkim brać pod uwagę ten sposób wyjścia ze współwłasności, chyba że współwłaściciele żądają przyznania rzeczy wspólnej jednemu z nich w zamian za spłaty albo sprzedaży stosownie do przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. W braku takich żądań sąd powinien ustalić, czy istnieje fizyczna i prawna możliwość podziału, a dopiero gdy podział nie jest dopuszczalny znieść współwłasność w inny sposób (vide np. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 30.10.1978 r., sygn. akt III CRN 214/78).

W myśl art. 622 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego gdy wszyscy współwłaściciele złożą zgodny wniosek co do sposobu zniesienia współwłasności, sąd wyda postanowienie odpowiadające treści wniosku. Sprzedaż jest więc ostatecznością, gdy żaden ze współwłaścicieli nie chce nieruchomości.

Meldunek natomiast jest czynnością administracyjną i tylko potwierdza fakt, że ktoś w danym miejscu mieszka lub nie mieszka – i powinien się sam wymeldować. Wymeldowanie nie oznacza utraty prawa do nieruchomości. Ta wynika z prawa własności.