Praca w ruchu ciągłym

Zastosowanie przez pracodawcę pracy w ruchu ciągłym

Odpowiadając na Pani pytanie uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 138 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) przy pracach, które ze względu na technologię produkcji nie mogą być wstrzymane (praca w ruchu ciągłym), może być stosowany system czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie czasu pracy do 43 godzin przeciętnie na tydzień w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 tygodni, a jednego dnia w niektórych tygodniach w tym okresie dobowy wymiar czasu pracy może być przedłużony do 12 godzin. Za każdą godzinę pracy powyżej 8 godzin na dobę w dniu wykonywania pracy w przedłużonym wymiarze czasu pracy pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia jak za godziny nadliczbowe.

Regulacje dotyczące pracy w ruchu ciągłym

Przepis ten reguluje czas pracy w ruchu ciągłym (takiej, która nie może być wstrzymana ze względu na technologię produkcji) oraz przy pracach, które nie mogą być wstrzymane ze względu na konieczność ciągłego zaspokajania potrzeb ludności.

Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy, o tym, czy praca ma charakter pracy w ruchu ciągłym, nie decyduje ani zakres wykorzystania mocy produkcyjnych zakładu pracy ani zakres możliwości produkcyjnych pracownika, ale to, czy wykonywanie pracy przez 24 godziny na dobę i przez 7 dni w tygodniu jest konieczne z punktu widzenia zabezpieczenia prawidłowego procesu produkcyjnego oraz prawidłowej działalności urządzeń produkcyjnych (tak: wyrok SN z dnia 29 września 1975 r., I PRN 23/75, OSNCP 1976, nr 6, poz. 144).

Rozkład pracy obejmujący pracę w niedziele i święta

Praca w ruchu ciągłym wykonywana jest w systemie zmianowym, z reguły po 8 godzin na dobę. Do 12 godzin na dobę może być ona przedłużona tylko jednego dnia w niektóre tygodnie w okresie rozliczeniowym. Za każdą godzinę pracy ponad 8 godzin na dobę pracownik ma prawo do wynagrodzenia ze stuprocentowym dodatkiem. Przedłużenie to jest konieczne w razie przejścia pracownika do pracy na innej zmianie (tj. rozpoczynającej się o innej porze). Czterotygodniowy okres rozliczeniowy nie może być przedłużony. Norma tygodniowa nie może przekraczać przeciętnie 43 godzin w okresie rozliczeniowym nie dłuższym niż 4 tygodnie. Za pracę w godzinach nadliczbowych, inną niż zaplanowana przy przejściu na inną zmianę, dodatek przysługuje na zasadach ogólnych.

Pracownik zatrudniony w ruchu ciągłym ma prawo do korzystania przynajmniej raz na 4 tygodnie z niedzieli wolnej od pracy

Praca w przedłużonym wymiarze podlega szczególnym rygorom co do jej rozmiaru i rozkładu. Jest ona dopuszczalna tylko jednego dnia do 12 godzin na dobę jedynie w niektórych tygodniach okresu rozliczeniowego, przy czym nie może przekraczać 4 godzin na każdy tydzień okresu rozliczeniowego.

W każdym systemie czasu pracy, jeżeli przewiduje on rozkład czasu pracy obejmujący pracę w niedziele i święta, pracownikom zapewnia się łączną liczbę dni wolnych od pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym odpowiadającą co najmniej liczbie niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy przypadających w tym okresie.

Dni wolne przy wykonywaniu pracy w ruchu ciągłym

Przepis ten dotyczy pracowników, którzy wykonują zaplanowaną pracę nie tylko w dni powszednie, ale także w niedziele i święta. Wynika z niego, że mają oni prawo do dni wolnych, których liczba w okresie rozliczeniowym odpowiada sumie przypadających w tym okresie trzech rodzajów dni. Chodzi tu o dni wolne w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, niedziele i święta.

Wobec powyższego należy przyjąć, że praca w ruchu ciągłym jest pracą w systemie zmianowym, jednak co do zasady nie może przekraczać 8 godzin na dobę. Do 12 godzin można pracownikowi przedłużyć czas pracy tylko w jednym dniu i to nie każdego tygodnia, lecz w niektóre tygodnie. Wtedy pracownik otrzymuje za każda godzinę ponad 8 godzin pracy dodatek jak za godziny nadliczbowe.

Praca w ruchu ciągłym przewiduje pracę także w niedziele i święta. W takiej sytuacji pracownik raz na 4 tygodnie musi mieć wolną niedzielę, a za pozostałe niedziele powinien otrzymać inne dni wolne.