Praca w Anglii a staż pracy

Okres pracy w Wielkiej Brytanii a emerytura w Polsce?

Okres pracy w Wielkiej Brytanii (również na zasadzie samozatrudnienia) jest wliczany do stażu pracy. Nie ma potrzeby odprowadzania dodatkowych składek, aby zachować uprawnienia emerytalne.

Kwestia przyznawania świadczeń społecznych osobom, które pracowały w więcej niż jednym kraju Unii Europejskiej (w Pani przypadku – w Polsce i Wielkiej Brytanii), jest uregulowana w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie. Dzięki tym przepisom obywatele Unii nie tracą prawa nabytego w jednym kraju po przeprowadzeniu się do innego państwa.

Wspomniane rozporządzenie dotyczy osób, które pracowały bądź nadal pracują w więcej niż jednym państwie UE lub EOG, a także osób, które pracują w jednym państwie członkowskim, a mieszkają w innym.

Powyższe reguły są nadrzędne nad przepisami krajowymi i mają zastosowanie w odniesieniu do świadczeń rodzinnych, macierzyńskich, chorobowych, medycznych, zasiłków (dla bezrobotnych, pogrzebowych), rent (rodzinnych, inwalidzkich) oraz emerytur. Nie wprowadziły one jednakowego stażu emerytalnego dla wszystkich krajów, lecz dały możliwość sumowania poszczególnych okresów ubezpieczenia i możliwość pobierania emerytury składającej się z różnych części. Rzecz jasna długość stażu pracy niezbędna do przyznania emerytury nie wszędzie jest taka sama.

Czy okres pracy za granicą w innym kraju UE wlicza się do stażu pracy w Polsce?

Obywatele Polscy pracujący w innych krajach UE podlegają ubezpieczeniu społecznemu w tych krajach. Oznacza to, że pracując w Wielkiej Brytanii, tam opłacamy składki na ubezpieczenie społeczne (National Insurance – odpowiednik ZUS). 

W każdym przypadku okres pracy za granicą w innym kraju UE wlicza się do stażu pracy w Polsce, w związku z tym praca w Anglii (lub innym kraju UE) nie opóźni momentu, w którym nabędzie Pani prawa do emerytury. Sumowaniu podlegają wszystkie okresy pracy w każdym z krajów UE. 

Przed wyjazdem z Wielkiej Brytanii powinna Pani zgromadzić formularze P45, P60 oraz tzw. payslips (odcinki wypłaty i ubezpieczeń). Osoby pracujące w branży budowlanej powinny otrzymać też kartę CIS 25.

Dokument P45 po zakończeniu zatrudnienia

Dokument P45 to świadectwo zakończenia zatrudnienia w danym przedsiębiorstwie, które otrzymuje się po rozwiązaniu umowy o pracę. Znajdują się w nim informacje o kwocie otrzymanych wynagrodzeń oraz kwota zapłaconego podatku w danym roku podatkowym, tj. od rozpoczęcia tego roku do zakończenia pracy u danego pracodawcy w ciągu tego roku.

Dokument P60 otrzymuje się z końcem każdego roku podatkowego. W Wielkiej Brytanii rok podatkowy kończy się 5 kwietnia. 

Karta CIS 25 (Construction Industry Scheme) obowiązuje tylko tych, którzy pracowali w branży budowlanej. Dokument ten wystawia pracodawca. Znajdują się w nim kwoty zarobione przez pracownika w danym miesiącu oraz informacja o tym, ile zapłacono podatku. Zdarza się, że w przypadku osób samozatrudnionych podatek nie jest potrącany przez pracodawcę. Wówczas należy samemu zadbać o jego uiszczenie (wraz z ubezpieczeniem).

Zasady sumowania okresów ubezpieczenia w różnych państwach

Trzeba wspomnieć także o zasadzie sumowania okresów ubezpieczenia, dzięki której okresy, w których dana osoba odprowadzała składki ubezpieczeniowe w różnych krajach, będą się sumowały. Oznacza to, że jeśli będzie Pani ubiegać się o emeryturę w Polsce, a Pani okresy ubezpieczenia nie są wystarczające, aby ją uzyskać, ZUS ma obowiązek uwzględnienia okresów, kiedy odprowadzała Pani składki w czasie pracy w Anglii. Na takiej samej zasadzie okresy ubezpieczenia z Polski będą sumowały się z brytyjskimi w momencie, gdy wystąpi Pani o przyznanie emerytury w Wielkiej Brytanii.

Innymi słowy, aby móc uzyskać emeryturę w danym państwie członkowskim, należy spełnić wszystkie warunki (m.in. dotyczące stażu pracy) przewidziane w przepisach tego właśnie kraju.

Osoba, która była ubezpieczona (pracowała) w różnych państwach członkowskich, może ubiegać się o przyznanie emerytury lub renty jednocześnie z każdego z tych państw. Świadczenia te będą ustalane równolegle przez każdy z krajów. Oznacza to, że złożenie wniosku o przyznanie emerytury we właściwej instytucji w kraju zamieszkania uruchamia proces rozpatrywania go we wszystkich państwach UE, w których dana osoba pracowała lub mieszkała.