Praca z uczniami niepełnosprawnymi

Nauczanie indywidualne a nieobecność ucznia

Odpowiadając na Pani pytanie na wstępie muszę stwierdzić, że brak jest przepisów, które by wprost regulowały sytuację, w jakiej Pani się znalazła.

W doktrynie przyjmuje się, że jeśli nauczyciel stawił się do pracy nie będąc powiadomionym, że ucznia na zajęciach nie będzie to nauczyciel ten pozostaje do dyspozycji pracodawcy, wobec czego dyrektor ma obowiązek wyznaczyć nauczycielowi nowy zakres obowiązków – na przykład skierować go na zastępstwo – jeśli jest taka potrzeba.

Przyjmuje się, że nauczanie indywidualne podlega tym samym rygorom prawnym, co pozostałe zajęcia nauczyciela w jego czasie pracy. A więc w przypadku, gdy uczeń nie przyjdzie na zajęcia nauczania indywidualnego (czy rewalidacji) to nauczyciel zaznacza jego nieobecność w dzienniku zajęć i oddaje się do dyspozycji dyrektora.

Żaden przepis prawa oświatowego nie nakłada na nauczyciela obowiązku odpracowywania takich zajęć lub – niewypłacania przez dyrektora wynagrodzenia za te zajęcia.

Oczywiście, jeśli z regulaminu wewnętrznego w szkole wynikają odmienne zasady – na przykład konieczność odpracowania tych zajęć – nauczyciel powinien je odpracowywać. Jeśli takich zapisów nie ma – nie ma podstaw do zmuszenia nauczyciela do odpracowania zajęć wliczonych do pensum.

Godziny ponadwymiarowe nierealizowane z powodu choroby ucznia

Podobnie rzecz się ma z godzinami ponadwymiarowymi. Zgodnie z art. 35 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 191) godzina ponadwymiarowa to godzina realizowana przez nauczyciela ponad określony dla niego obowiązkowy wymiar zajęć dydaktycznych, opiekuńczych i wychowawczych.

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 6 sierpnia 1987 r. (III PZP 29/87, OSNC 1989, nr 1, poz. 9) nauczyciel (szkoły muzycznej) prowadzący indywidualne lekcje w ramach godzin ponadwymiarowych przydzielonych mu w planie organizacyjnym szkoły zachowuje prawo do wynagrodzenia za nieodbyte godziny ponadwymiarowe z powodu choroby ucznia także wtedy, gdy zostanie poinformowany o przyczynie uniemożliwiającej odbycie lekcji.

Podobnie tę kwestię rozstrzyga MEN w swoim stanowisku z dnia 5 lipca 2010 r., w którym potwierdza on, że nauczyciel zachowuje prawo do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe niezrealizowane z powodu choroby ucznia objętego nauczaniem indywidualnym.

Powyższy wyrok i stanowisko MEN dotyczy także innych przypadków nieobecności ucznia nauczanego indywidualnie. Nauczyciel także w takim przypadku pozostaje w gotowości do pracy i w związku z tym zachowuje prawo do wynagrodzenia.