Pożyczka od rodziców dla syna i synowej

Zwolnienie pożyczki z podatku PCC

Zgodnie z art. 9 pkt 10 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwalnia się od podatku umowy pożyczki pomiędzy osobami takimi jak: wstępni, zstępni, małżonkowie. Z tego zwolnienia korzystają wyłącznie pożyczki udzielane w formie pieniężnej (bez względu na kwotę) pod warunkiem:

1. złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3) właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności,
2. udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

A zatem chodzi o pożyczkę na męża jako syna. Pożyczka dla synowej nie skorzysta z ww. zwolnienia.

Pożyczka od rodziców tylko dla syna

Musiałby zatem mąż zawrzeć umowę pożyczki z rodzicami. Następnie, by móc skorzystać ze zwolnienia z zapłaty podatku, musi on złożyć w ciągu 14 dni od otrzymania pożyczki deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych na formularzu PCC-3i w poz. 31 formularza (podstawa opodatkowania) wpisać kwotę udzielonej pożyczki, zaś w poz. 33 (kwota obliczonego podatku) wpisać trzeba wartość 0. Również będzie on musiał załączyć dokumentację (np. wydruki z historii konta bankowego lub skok albo odcinek przekazu pocztowego) potwierdzającą otrzymanie pożyczki na rachunek bankowy, rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym i najlepiej umowę celem wykazania, że pożyczka była na niego, nie na męża i Panią.

Natomiast zwolnione z podatku od czynności cywilnoprawnych są również umowy pożyczki zawarte między osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej do wysokości kwoty niepodlegającej opodatkowaniu (tj. do kwoty 9637 zł). Do I grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn są zaliczeni: małżonkowie, zstępni, wstępni, pasierbowie, ale i synowe. Jeśli zatem pożyczka nie przekroczy 9637 zł, to i Pani, i mąż możecie skorzystać ze zwolnienia z zapłaty PCC, nie składając żadnych deklaracji w urzędzie skarbowym.

Podsumowując, synowe są zwolnione z PCC od pożyczek tylko do wysokości ww. limitu 9637 zł (ale bez żadnych podatkowych formalności), a syn, jako osoba z tzw. 0 grupy podatkowej jest zwolniony z podatku od pożyczek bezlimitowo, tyle że ma obowiązek dopełnić w terminie formalności o jakich pisałam wyżej.

Umowa pożyczki w Polsce lub za granicą

Teraz tak, PCC podlega wyłącznie umowa pożyczki zawarta w Polsce. Zgodnie zaś z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, umowa pożyczki może podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jeżeli jej przedmiotem są:

• rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z kolei stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, czyli w momencie zawarcia umowy pożyczki. Obowiązek ów spoczywa na biorącym pożyczkę.

Skoro zatem pieniądze znajdująca się w Polsce, bowiem rodzice jako dający pożyczkę mieszkają w Polsce, to obowiązek podatkowy powstanie, zatem pozostaje skorzystanie ze zwolnień, jakie opisałam wyżej, by podatku nie płacić. Na potrzeby podatku od czynności cywilnoprawnych urzędy skarbowe nakazują traktować pieniądze jako rzecz. Zakres opodatkowania umowy pożyczki jest więc zależny od miejsca ulokowania pieniędzy stanowiących przedmiot umowy pożyczki. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 listopada 2010 r. o sygn. akt II FSK 1301/09 orzekł, że w przypadku określania miejsca położenia pieniędzy znajdujących się na rachunku bankowym „należy wziąć pod uwagę miejsce, w którym rachunek ten jest prowadzony, to jest siedzibę banku (oddziału) pożyczkodawcy”. Oznacza to, że w Państwa przypadku miejscem tym jest Polska, a zatem pożyczka podlega opodatkowaniu, ale może skorzystać ze zwolnienia. Najlepiej więc, by mąż sam zawarł umowę pożyczki z rodzicami, wówczas przy dopełnieniu formalności skorzysta ze zwolnienia bez względu na jej wysokość. Podmiotem zobowiązanym do zapłaty podatku jest bowiem ta osoba fizyczna, na której spoczywa obowiązek podatkowy. Wynika to z art. 7 Ordynacji podatkowej. Jeśli mąż nie zgłosi formalności niezbędnych do skorzystania ze zwolnienia z zapłaty PCC, to Pani jako żona na mocy art. 29 § 1 Ordynacji będzie odpowiadała za zapłatę podatku PCC, tj. urząd będzie mógł żądać zaspokojenia z majątku męża i z majątku wspólnego małżonków.

Jeśli zatem mąż zawrze z rodzicami umowę pożyczki i w terminie złoży deklarację PCC3, to nie zapłaci podatku w ogóle. Jeśli terminu nie dotrzyma na zgłoszenie PCC3, to urząd już może żądać zapłaty podatku tak, jakby zwolnienia nie było, i gdy nie nastąpi to dobrowolnie, zaspokoić się z majątku osobistego męża i z Państwa majątku wspólnego.