Powrót dyrektora szkoły na dawne stanowisko pracy - co z nauczycielem który od lat go zastępował?

Umowa o pracę, akt mianowania, umowa na zastępstwo

Na wstępie wskazać należy, że opisane kwestie regulowane są przede wszystkim przepisami ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (KN). Na początku trzeba ustalić, jaki stosunek pracy łączy nauczyciela zatrudnionego na dawnym stanowisku z pracodawcą (czy to jest umowa o pracę, czy też akt mianowania). Jeżeli ten drugi nauczyciel zatrudniony 19 lat temu byłby zatrudniony wyłącznie w oparciu o umowę na czas zastępstwa (co wydaje mi się być raczej mało prawdopodobnym w świetle Karty Nauczyciela), wówczas powrót dyrektora na stanowisko nauczyciela mógłby warunkować zakończenie stosunku pracy z nauczycielem zatrudnionym na jego zastępstwo. Niemniej jednak według mojej oceny nauczyciel ten jest zatrudniony albo w oparciu o umowę o pracę, albo w oparciu o akt mianowania.

Jeżeli obecny dyrektor wróci na stanowisko nauczyciela i zostaną przydzielone mu godziny, które podczas jego bycia dyrektorem miał ów drugi nauczyciel, wówczas ten drugi nauczyciel nie będzie miał przydzielonej odpowiedniej ilości godzin.

Rozwiązanie umowy z nauczycielem, przejście w stan spoczynku

W tym miejscu należy wskazać, że, co do zasady, zgodnie z art. 20 ust. 1 pkt 2 KN dyrektor szkoły w razie częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć rozwiązuje z nim stosunek pracy lub, na wniosek nauczyciela, przenosi go w stan nieczynny. Nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania może wyrazić zgodę na ograniczenie zatrudnienia w trybie określonym w art. 22 ust. 2 KN.

Ograniczenie zatrudnienia nauczyciela mianowanego

Natomiast art. 22 ust. 2 KN stanowi, iż zasada ograniczenia zatrudnienia nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania do wymiaru nie niższego niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć i proporcjonalnego zmniejszenia wynagrodzenia może być – za zgodą nauczyciela – stosowana również w wypadku, gdy z przyczyn, o których mowa w art. 20 ust. 1 KN, nie ma możliwości zatrudnienia nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć oraz nie istnieją warunki do uzupełnienia tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych w innej szkole. W razie braku zgody nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania na ograniczenie wymiaru zatrudnienia i proporcjonalne zmniejszenie wynagrodzenia, stosuje się przepisy art. 20 KN.

Podjęcie pracy w innej szkole, przydzielenie innych zajęć

Ponadto zgodnie z art. 22 ust. 1 KN organ prowadzący szkołę może nałożyć na nauczyciela obowiązek podjęcia pracy w innej szkole lub szkołach i na tym samym lub – za jego zgodą – na innym stanowisku, w celu uzupełnienia tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych w wymiarze nie większym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć. W wypadku niewyrażenia zgody nauczyciel otrzymuje wynagrodzenie za część obowiązkowego wymiaru zajęć.

Oczywiście rozwiązanie stosunku pracy jest ostatecznym rozwiązaniem. Alternatywą dla rozwiązania stosunku pracy jest przydzielenie nauczycielowi innego rodzaju zajęć, aby zapewnić mu zatrudnienie w pełnym wymiarze. Ważne jest jednak, aby nauczyciel posiadał kwalifikacje do pracy na danym stanowisku (art. 10 ust. 5 pkt 5 KN).

Wskazać należy równie, że jeżeli nauczyciel nie ma kwalifikacji do prowadzenia zajęć, w ramach których mógłby uzupełnić pensum, dyrektor może takie zajęcia przydzielić wyłącznie w ramach dodatkowej umowy o pracę na czas określony, zawieranej za zgodą kuratora oświaty (art. 10 ust. 9 KN). Dodatkowa umowa jest zawierana na czas określony, a nauczyciel otrzymuje wynagrodzenie liczone ze stawki nauczyciela stażysty, bez względu na to, jaki posiada stopień awansu zawodowego.

Z uwagi na fakt, że inny jest wymiar pracy na stanowisku nauczyciela, a inny na stanowisku nauczyciela – bibliotekarza, nawet jeśli nauczyciel posiada odpowiednie kwalifikacje uprawniające do pracy w bibliotece, przydzielenie dodatkowych godzin musiałoby nastąpić albo w drodze porozumienia pracodawcy z pracownikiem, albo w drodze wypowiedzenia zmieniającego, ponieważ zmieniają się warunki pracy z uwagi na różne wymiary etatów na poszczególnych stanowiskach.

Wypowiedzenie zmieniające

Jak wynika z powyższego, sytuacja nauczyciela zatrudnionego 19 lat temu zależy przede wszystkim od tego, jaki stosunek pracy łączy go z pracodawcą (czy jest to umowa o pracę, czy też akt mianowania). Ponadto, jeżeli w wyniku wypowiedzenia zmieniającego nauczyciel nie wyrazi zgody na pracę na nowych warunkach (inny rodzaj zajęć prowadzonych niż dotychczas), wówczas traktowane jest to na równi z rozwiązaniem umowy o pracę za wypowiedzeniem.

W obecnym porządku prawnym nie ma natomiast przepisu wskazującego na możliwość pozostania na obecnym stanowisku pracy, które byłoby uzależnione tylko i wyłącznie od stażu pracy na tym stanowisku.