Pogardliwe traktowanie przez kierownika

Wypowiedzenie umowy z powodu złego traktowania przez kierownika

W pierwszej kolejności podnoszę, iż jeżeli ma Pani przesłanki do stwierdzenia mobbingu w Pani kierunku, a niewątpliwie przytoczone fragmenty noszą tego znamiona, może Pani wypowiedzieć umowę o pracę z winy pracodawcy – pod warunkiem, iż jest to osoba przełożona, a więc działa z ramienia pracodawcy. Należy mieć na uwadze treść art. 55 Kodeksu pracy:

„§ 1. Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe.

§ 1¹. Pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie określonym w § 1 także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.

§ 2. Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie, z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy. Przepis art. 52 § 2 stosuje się odpowiednio.

§ 3. Rozwiązanie umowy o pracę z przyczyn określonych w § 1 i 11 pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem umowy przez pracodawcę za wypowiedzeniem”.

Naruszenie godności pracownika – pogardliwe traktowanie

Katalog obowiązków pracodawcy jest niepełny – został bowiem częściowo zamieszony w treści art. 94 K.p. Należy także nadmienić, iż mobbing, wskazany w art. 943 K.p. również stanowi niniejszy powód. Zgodnie bowiem z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2015 r. „umyślne naruszanie przez przełożonego godności oraz innych dóbr osobistych pracownika, nawet gdy nie wyczerpuje znamion mobbingu, może stanowić usprawiedliwioną przyczynę rozwiązania umowy o pracę z winy pracodawcy (art. 55 § 1¹ w związku z art. 11¹ K.p.)” (sygn. akt II PK 157/14).

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego:

„Dla oceny, że doszło do naruszenia godności pracownika, nie ma znaczenia to, czy on sam potraktował określone zachowanie osoby reprezentującej pracodawcę (np. wypowiedzi) jako godzące w jego wartość. Reakcja pracownika na takie zachowanie może mieć jednak znaczenie w procesie oceny, czy naruszenie godności obiektywnie wystąpiło. Do podstawowych obowiązków pracodawcy w rozumieniu art. 55 § 1[1] K.p. należy również obowiązek przestrzegania w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego. Ocena, czy nastąpiło ciężkie naruszenie przez pracodawcę obowiązku przestrzegania w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego wobec pracownika (art. 55 § 1[1] K.p.) wymaga uwzględnienia subiektywnych kryteriów oceny zachowania osób reprezentujących pracodawcę” (sygn. akt II PK 114/09).

Pomimo tego realne uzyskanie niniejszego odszkodowania nie jest takie proste i przeważnie sprawa trafia do sądu. Jak wskazał bowiem Sądu Najwyższy w wyroku z dnia 4 marca 1999 r., nie w każdym przypadku rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia pracownik uzyska prawo do odszkodowania. Prawo do wypłaty środków z art. 55 K.p. zależy bowiem od stwierdzenia, że rozwiązanie umowy było uzasadnione. Wynika to z faktu, że jedną z przesłanek odszkodowania jest dopuszczenie się przez pracodawcę ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków (sygn. akt I PKN 614/98).

Należy przy tym podnieść, iż Sąd Najwyższy wskazał, że aby przypisać pracodawcy ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków, trzeba wykazać jego winę (sygn. akt I PKN 516/99).

Wezwanie do zaprzestania naruszania dóbr osobistych

W dalszej części zaznaczam, iż całkiem osobno może Pani z pomocą pracodawcy lub samodzielnie wezwać osobę naruszającą Pani dobra osobiste do zaprzestania, albowiem niewątpliwie – w przypadku publicznych wypowiedzi – dochodzi do naruszenia Pani dóbr osobistych. Zgodnie bowiem z treścią art. 23 Kodeksu cywilnego dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Zgodnie natomiast z treścią art. 24 § 1 Kodeksu cywilnego „ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie”. Na zasadach przewidzianych w Kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

Z uwagi na powyższe, jeżeli zachowanie niniejszej osoby wypełnia powyższe znamiona, a więc jeżeli dochodzi do opisanych sytuacji, może Pani jak najbardziej dochodzić naprawienia powstałej szkody, a także wzywać taką osobę do zaprzestania naruszenia dóbr osobistych. Proponuję więc przedstawić jasne i ostateczne stanowisko osobie przełożonej z wnioskiem o pomoc w interwencji pod rygorem podjęcia działań prawnych.