Podpisywanie dokumentów w trakcie zwolnienia lekarskiego

Niestety nie można na Pani pytanie udzielić jednoznacznej odpowiedzi, bowiem od lat orzecznictwo w podobnych sprawach jest niejednolite. Art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zm.) stanowi, że ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

W jednym z najnowszych wyroków Sąd Najwyższy (I UK 186/11, 2012-04-04, LEX nr 1216851) wskazuje: „Wykonywanie pracy zarobkowej w rozumieniu art. 17 ustawy z 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa polega na podjęciu działań stanowiących realizację obowiązków pracowniczych lub wynikających z innego stosunku prawnego obejmującego świadczenie pracy. Pracami takimi (w przypadku prowadzenia działalności pozarolniczej) będzie wykonywanie konkretnych czynności związanych wprost z działalnością gospodarczą, w tym nadzór nad zatrudnionymi pracownikami, obsługa klientów, przyjmowanie i wydawanie materiałów. Nie stanowi więc takiej pracy zarobkowej uzyskiwanie w trakcie korzystania ze zwolnienia lekarskiego dochodów, niepołączonych z osobistym świadczeniem pracy, np. podpisywanie w trakcie zwolnienia lekarskiego dokumentów finansowych, sporządzonych przez inną osobę, oraz formalnoprawne tylko prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej, jeśli osoba ją prowadząca jest równocześnie pracodawcą i wyłącznie w zakresie jej obowiązków leży nadzór nad działalnością firmy”.

W wyroku SN z dnia 6 maja 2009 r. (II UK 359/08, OSNP 2011/1-2/16) czytamy, iż „czynności formalnoprawne podejmowane w okresie niezdolności do pracy przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą w związku z posiadanym przez nią statusem pracodawcy nie są pracą zarobkową powodującą utratę prawa do zasiłku chorobowego (art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, jednolity tekst: Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267 ze zm.)”.

Natomiast w wyroku z 5 czerwca 2008 r. (III UK 11/08, LEX nr 494137) sąd wskazuje:

„1. O zakwalifikowaniu wykonywania określonych czynności jako »pracy« nie decyduje charakter stosunku prawnego, na podstawie którego są one wykonywane, ale rodzaj tych czynności. W pierwszej przesłance art. 17 ust. 1 ustawy z 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa chodzi bowiem nie tylko o wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku zatrudnienia, ale także o wykonywanie różnych czynności na podstawie różnych stosunków prawnych o charakterze cywilnoprawnym, a także prowadzenie własnej działalności gospodarczej, samozatrudnienie.

2. Samo podpisywanie faktur i innych dokumentów niezbędnych do prowadzenia działalności w sytuacji, gdy nie ma możliwości jej zawieszenia w okresie pobierania zasiłku, można uznać za działalność, która nie ma zarobkowego charakteru. Nie można jednak uznać za czynności niezwiązane z pracą zarobkową, czynności podjętych przez ubezpieczoną w związku z zatrudnieniem pracownika w ramach prac interwencyjnych. Jest to co prawda zachowanie incydentalne, ale wykraczające poza to, co jest konieczne do »zachowania« działalności gospodarczej”.

Powyższe w połączeniu z niejednorodną praktyką kontrolujących daje obraz sprawy niepewny, tj. uzależniony w dużej mierze od kontrolującego i szczegółów danej sprawy. Jak widać, np. zatrudnienie pracownika w okresie przebywania na chorobowym powoduje utratę prawa do świadczenia, ale samo podpisywanie dokumentów związanych np. z rozliczeniem pracownika czy dokumentów, których złożenie do US jest konieczne, nie powinno powodować utraty prawa do zasiłku.

Dodam na koniec, że zlecenie prowadzenia określonych spraw innemu przedsiębiorcy w ramach prowadzonej przez niego działalności nie powoduje po Pani stronie konieczności dokonywania z tego tytułu rozliczeń ZUS za tę osobę, a umowa taka nie podlega „oskładkowaniu”; kwota przychodu z niej uzyskana jest elementem przychodu z działalności tejże osoby. Przy świadczeniu nieodpłatnym Pani winna określić jego wartość, która u Pani będzie stanowić przychód do opodatkowania.