Podpisanie przez pracownika oświadczenia o niekaralności a wykroczenie drogowe

Zaświadczenie o niekaralności

W polskim porządku prawnym nie zostało zdefiniowane pojęcie osoby karanej, do którego w prosty sposób odnieść można byłoby treść proponowanego przez Pańskiego pracodawcę oświadczenia woli.

Z tych względów zasadnym jest sięgnięcie po instytucję wpisu do Krajowego Rejestru Karnego, w którym ujawnia się fakt skazania za przestępstwo lub kwalifikowane postaci wykroczeń. Zaświadczenie z rejestru, w którym stwierdza się brak wpisu osoby ubiegającej się o jego wydanie przesądza o posiadaniu de facto statusu osoby niekaranej.

Nie można również pominąć, iż w treści przedstawionego oświadczenia pracodawca wyraźnie oczekuje informacji o ewentualnie toczącym się przeciwko pracownikowi postępowaniu karnym. Należy zatem domniemywać, że w ujęciu retrospektywnym, jego intencją jest weryfikacja, czy pracownik nie był skazany za czyn poddany ocenie prawnokarnej w toku postępowania karnego.

Dane gromadzone w Krajowym Rejestrze Karnym

Stosownie do art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (Dz. U. z 2017 r., poz. 678 z późn. zm.) w rejestrze gromadzi się dane o osobach:

– prawomocnie skazanych za przestępstwa lub przestępstwa skarbowe,

– przeciwko którym warunkowo umorzono postępowanie karne w sprawach o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe,

– przeciwko którym umorzono postępowanie karne w sprawach o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe na podstawie amnestii,

– będącymi obywatelami polskimi, skazanymi prawomocnie na podstawie wyroków sądów państw obcych,

– wobec których prawomocnie orzeczono środki zabezpieczające w sprawach o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe,

– prawomocnie skazanych za wykroczenia na karę aresztu,

– poszukiwanych listem gończym,

– tymczasowo aresztowanych,

– nieletnich umieszczonych w schroniskach dla nieletnich.

Czy popełnienie wykroczenia będzie ujawnione w Krajowym Rejestrze Karnym?

W przypadku popełnionych wykroczeń, w rejestrze ujawnia się wyłącznie osoby, które skazane zostały na karę aresztu. Z udzielonych przez Pana wyjaśnień wynika, że za wykroczenie drogowe wymierzona została Panu kara grzywny. Ze względu na orzeczoną karę, omawiana sytuacja nie mieści się zatem w hipotezie ww. przepisu, w konsekwencji czego należy uznać, że w rozumieniu ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym pozostawać będzie Pan osobą niekaraną.

Raz jeszcze należy wskazać, że postępowanie karne (wzmiankowane w treści oświadczenia) oraz postępowanie w sprawach o wykroczenia (po przeprowadzeniu którego została Panu wymierzona kara za wykroczenie) są postępowaniami odrębnymi, regulowanymi odmiennymi aktami prawnymi, które w obowiązującym stanie prawnym stanowią odpowiednio: ustawa – Kodeks postępowania karnego oraz ustawa – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia.

Odrębność taka cechuje również materialnoprawne podstawy odpowiedzialności za czyny zabronione – w zakresie przestępstw normującym ją aktem jest ustawa – Kodeks karny, natomiast w odniesieniu do wykroczeń: ustawa – Kodeks wykroczeń.

Jedynie na marginesie wymaga zauważenia, że stosownie do art. 46 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2018 r., poz. 618 z późn. zm.) z upływem dwóch lat od wykonania orzeczonej przez sąd kary za wykroczenie (tutaj: grzywny), skazanie ulega zatarciu. Ukaranie przez sąd, które uległo zatarciu podlega fikcji prawnej polegającej na uznaniu go się za niebyłe.

Podsumowując, w omawianej sytuacji, skazanie za wykroczenie na karę grzywny oraz fakt toczącego się postępowania w tej sprawie nie wpływa na status osoby niekaranej.

Jeżeli intencją pracodawcy jest zatem ustalenie, czy pracownik był kiedykolwiek karany za przestępstwo lub inny czyn podlegający ujawnieniu w Krajowym Rejestrze Karnym, złożenie oświadczenia w postulowanej treści będzie zgodne z prawdą.