Podjęcie nowej pracy na zwolnieniu lekarskim a kontrola ZUS

Praca w czasie niezdolności do pracy

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa „ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia”.

Praca zarobkowa a zasiłek

Przepisy emerytalno-rentowe nie zawierają legalnej definicji pracy zarobkowej. Lukę tę uzupełnia orzecznictwo sądów w sprawach zasiłkowych, zgodnie z którym pracą zarobkową jest praca w potocznym tego słowa znaczeniu. Sprowadza się to do czynności wykonywanych nie tylko na podstawie umowy o pracę, ale również kontraktu cywilnoprawnego, w tym umowy zlecenia czy w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej (tak m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 lipca 2001 r., sygn. akt. II UKN 494/00).

Ponadto, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów zasadą jest to, że wykonywanie pracy zarobkowej stanowi negatywną przesłankę prawa do zasiłku. Ustawa nie określa wyjątków, niemniej przyjmuje się, że sporadyczna, wymuszona okolicznościami aktywność zawodowa może usprawiedliwiać zachowanie prawa do zasiłku chorobowego (tak m. in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 marca 2018 r., sygn. akt I UK 42/17).

Podjęcie nowej pracy podczas L4

Jak rozumiem, jedyną Pani aktywnością w trakcie zwolnienia lekarskiego było podpisanie umowy o pracę i obawia się Pani, że w przypadku pozyskania takiej informacji przez ZUS odmówi ona Pani prawa do świadczenia. Niestety Zakład w tego rodzaju sprawach prezentuje na ogół bardzo rygorystyczne podejście, przy czym w razie ewentualnego sporu na tym tle istnieje szansa na rozstrzygnięcie go po Pani myśli na tle stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w cytowanym na wstępie wyroku. W takim przypadku istotne znaczenie będą miały również zalecenia lekarskie zawarte w zwolnieniu lekarskim sprowadzające się do wskazania, czy – potocznie rzecz ujmując – może Pani w jego trakcie chodzić.

Warto również zauważyć, że Zakład nie posiada wiedzy na temat daty zawarcia umowy o pracę, a jedynie odnośnie terminu jej rozpoczęcia, co wynika ze zgłoszenia Pani do ubezpieczeń przez pracodawcę. Niemniej jednak, w razie ewentualnej kontroli może uzyskać wgląd w umowę. Najbezpieczniejszym zatem wyjściem byłoby ponowne sporządzenie umowy o pracę z datą jej zawarcia po dniu 17 stycznia 2020 r.

Na marginesie już wskazuję, że konsekwencją uznania przez ZUS, że wykorzystywała Pani zwolnienie lekarskie niezgodnie z jego przeznaczeniem, będzie pozbawienie Pani prawa do zasiłku chorobowego za okres tego zwolnienia lekarskiego, a nie za cały okres niezdolności do pracy.