Pieniądze w spadku – jak o nie walczyć?• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion |
Przed śmiercią naszego ojca jedna z sióstr (jest nas trzy) wyciągnęła z jego konta sporą sumę pieniędzy (miała upoważnienie). Środki wykorzystała na własne cele. Tata był niesprawny umysłowo. Czy mogę domagać się zachowku od tej kwoty? Dodam, że otrzymałam swoją część spadku. |
Sprawa będzie trudna, bowiem konieczne będzie udowodnienie, że siostra rozdysponowała pieniędzmi niezgodnie z wolą ojca.
Jeśli mieliśmy do czynienia z przywłaszczeniem sobie określonej sumy pieniędzy – stanowi to przestępstwo.
Generalnie – jeśli siostra wypłaciła pieniądze z konta, do którego była upoważniona – stało się tak zgodnie z udzielonym jej pełnomocnictwem bankowym, miała do tego prawo (do samej czynności wypłaty).
Dalsze rozporządzenie kwotą będzie stanowiło przedmiot postępowania.
W zależności od tego, czy przywłaszczyła pieniądze, czy postąpiła zgodnie z wolą ojca, Pani udział w tej sumie będzie różny.
Opcja pierwsza – przywłaszczenie.
Zgodnie z Kodeksem karnym:
„Art. 284. § 1. Kto przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą lub prawo majątkowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Kto przywłaszcza sobie powierzoną mu rzecz ruchomą,podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 3. W wypadku mniejszej wagi lub przywłaszczenia rzeczy znalezionej, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
§ 4. Jeżeli przywłaszczenie nastąpiło na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego”.
Przywłaszczenie polega na rozporządzeniu cudzą rzeczą lub prawem majątkowym jak własnym, a zatem na uzurpowaniu sobie prawa własności do rzeczy bez żadnego tytułu prawnego.
Przedmiotem przywłaszczenia może być rzecz ruchoma lub prawo majątkowe, przy czym ustawodawca przewidział kwalifikowany typ przestępstwa zagrożony karą wyższą (od 3 miesięcy do 5 lat), w przypadku gdy przywłaszczono rzecz powierzoną, oraz uprzywilejowany w wypadku mniejszej wagi lub przywłaszczenia rzeczy znalezionej, zagrożony karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Przywłaszczenie zostaje dokonane w momencie, kiedy sprawca postąpi z rzeczą jak ze swoją własnością, to znaczy sprzeda ją, podaruje, odmówi wydania itd. W tym wypadku wpłacenie na konta członków rodziny.
Wówczas cała kwota będzie podlegała dziedziczeniu zgodnie z postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku.
Opcja druga – ojciec podarował siostrze te pieniądze (ona będzie taką wersję utrzymywała).
Ojciec miał prawo darować jednemu z dzieci swoje oszczędności. Nikt mu takiego prawa odmówić nie może. Nie oznacza to jednak, że pozostałe dzieci nie mają żadnych praw do wyżej wymienionych kwot.
Dochodzeniu swoich roszczeń służy instytucja zachowku. Zgodnie z art. 991 Kodeksu cywilnego:
„§ 1.Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek).
§ 2. Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia”.
Z kolei zgodnie z art. 994 § 1 „przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, darowizn na rzecz osób nie będących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku”.
Darowizna ojca na rzecz Pani siostry będzie się wliczała do wysokości zachowku, jednakże Pani udział w tej kwocie to 1/6 (połowa Pani udziału spadkowego).
Aby uzyskać informacje o niezbędnych danych, należy:
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm. |
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale