Otwarcie korespondencji z banku osoby zmarłej, czy to legalne?• Data: 06-11-2024 • Autor: Radca prawny Katarzyna Talkowska-Szewczyk |
Po kilku latach od śmierci mamy bank przysłał do niej list, który mnie zaniepokoił (bank został powiadomiony, że moja mama nie żyje). Dlatego też skontaktowałem się z bankiem i zapytałem, czy mogę w czymś pomóc. Bank nie udzielił odpowiedzi, dlatego też, kiedy otrzymałem kolejny list, postanowiłem pozwać bank. W trakcie przygotowywania pozwu otwarliśmy z panią adwokat list, aby przedstawić sądowi treść (pani adwokat twierdziła, że w takim przypadku możemy otworzyć list). Sąd odrzucił moje roszczenia finansowe za naruszenie miru domowego i kazał mi zapłacić koszty przedstawicielstwa banku. Zapłaciłem, aby zakończyć sprawę. Czy rzeczywiście mogłem otworzyć list? Czy bank może mnie pozwać za otwarcie listu? |
|
Przeczytanie listu skierowanego do osoby zmarłejW pierwszej kolejności odpowiem na pytanie drugie, tj. czy bank może Pana pozwać za otwarcie listu. Absolutnie do takiej sytuacji nie może dojść, ponieważ nie ma tutaj żadnych przesłanek odpowiedzialności kontraktowej (tj. wynikającej z umowy) czy też deliktowej (wynikającej z czynu zabronionego). Nadto nie ma takiego stosunku prawnego, z którego bank mógłby wywieść roszczenie wobec Pana. Ponadto tajemnica korespondencji to dobro osobiste. Zgodnie z art. 24 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2023 r., poz. 1610) „Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego albo zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny”.
Wskazać należy, że w takiej sytuacji osobą, która mogłaby Pana pozwać z tego tytułu, byłaby Pana mama. Nadto również Pana mama mogłaby złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 267 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny „Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.
W Pana przypadku występuje taka sytuacja, że kierowane są pisma do osoby zmarłej. Nadto pisma są z banku. Pan jako spadkobierca ustawowy ma interes prawny, aby uzyskać informację, co znajduje się w tej korespondencji, np. informacje o zadłużeniu w celu odrzuceniu spadku. Dlatego też przejść należy w tym miejscu do odpowiedzi na pierwsze pytania – tak, mógł Pan otworzyć list. Biorąc pod uwagę obowiązujące regulacje prawne, wskazać należy, że nie naruszył Pan żadnych przepisów w tym zakresie. PrzykładyList od instytucji finansowej do zmarłego ojca Pani Aneta otrzymała list z banku zaadresowany do jej zmarłego ojca. Nie była pewna, czy może go otworzyć, dlatego skonsultowała się z prawnikiem, który zapewnił ją, że ma prawo zapoznać się z zawartością korespondencji, zwłaszcza że dotyczyła ona zadłużenia, które musiała uwzględnić w sprawie spadkowej. Dzięki poznaniu treści listu mogła podjąć właściwe kroki, by ewentualnie odrzucić spadek i uniknąć przejęcia zobowiązań po ojcu.
Informacja o umowie leasingowej zmarłego męża Pan Marek, wdowiec, otrzymał po śmierci żony list od firmy leasingowej dotyczący umowy leasingu auta, którego spłatą zajmowała się żona. Aby zdecydować, czy przejmować zobowiązanie w ramach spadku, Marek otworzył list. W ten sposób dowiedział się o dokładnych warunkach finansowych leasingu i mógł podjąć świadomą decyzję. Prawnicy potwierdzili, że otwierając w tej sytuacji list, nie złamał przepisów.
Zawiadomienie z ZUS-u dla zmarłej babci Pani Katarzyna przejęła opiekę nad korespondencją przychodzącą do jej zmarłej babci. Jeden z listów był z ZUS-u i zawierał informację o świadczeniu emerytalnym babci, które mogłoby przejść na Katarzynę jako spadkobierczynię. Otwarcie tego listu było niezbędne, aby zrozumieć sytuację i podjąć działania związane z dziedziczeniem świadczeń. PodsumowanieArtykuł wyjaśnia, że spadkobiercy mogą otwierać listy adresowane do zmarłych, zwłaszcza gdy korespondencja pochodzi od instytucji takich jak banki i dotyczy kwestii finansowych. Jako spadkobiercy mają prawny interes w poznaniu treści takich listów, np. w celu zbadania ewentualnych długów i podjęcia decyzji o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Otwarcie listu nie narusza przepisów prawa cywilnego ani karnego, ponieważ spadkobiercy działają w ramach uprawnień wynikających ze swojego statusu. Oferta porad prawnychMasz wątpliwości prawne dotyczące spadku lub obawiasz się konsekwencji związanych z otwarciem korespondencji adresowanej do zmarłej osoby? Skontaktuj się z nami! Nasi doświadczeni prawnicy pomogą Ci zrozumieć Twoje prawa i wskażą możliwe rozwiązania sytuacji. Nie czekaj – już dziś opisz nam swoją sprawę w formularzu umieszczonym pod tekstem. Źródła:1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93 2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Radca prawny Katarzyna Talkowska-Szewczyk Członek Okręgowej Izby Radców Prawnych we Wrocławiu. Absolwentka Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego oraz studiów podyplomowych – Prawo medyczne i bioetyka na Uniwersytecie Jagiellońskim na Wydziale Prawa i Administracji w Krakowie. Radca prawny z wieloletnim doświadczeniem zawodowym zdobywanym w kancelariach prawnych będących liderami w branżach medycznych, odszkodowawczych oraz windykacyjnych. Aktywność zawodową łączy z działalnością pro bono na rzecz organizacji pozarządowych. Posiada umiejętności lingwistyczne poparte certyfikatami. Od 1 października 2019 roku rozpoczęła studia doktoranckie na Uniwersytecie Wrocławskim w Zakładzie Postępowania Cywilnego. Przedmiotem naukowych zainteresowań i badań jest prawo medyczne. Nieustannie podnosi swoje kompetencje zawodowe uczestnicząc w konferencjach, seminariach i szkoleniach. Specjalizacja: prawo medyczne, prawo cywilne (prawo pracy, prawo rodzinne), prawo oświatowe oraz ochrona danych osobowych. https://www.linkedin.com/in/paulina-olejniczak-suchodolska-84b981171/ |
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale