Ośmieszający nauczyciela filmik w internecie, konsekwencje wobec uczniów

Wykorzystanie wizerunku nauczyciela, naruszenie dóbr osobistych

Przede wszystkim nagrywanie nauczyciela i dalsze wykorzystanie jego wizerunku w celu innym niż edukacyjny i bez jego zgody może stanowić naruszenie jego dóbr osobistych, co jest chronione mocą art. 23 i 24 Kodeksu cywilnego (K.c.). Jest to jednak tryb cywilny. Nauczyciel, korzystając z tego trybu, ma prawo domagać się przeprosin we wskazanej przez niego formie, jak również usunięcia filmików z wszelkich nośników i stron. Skoro syn jest nieletni, to nie ma pełnej zdolności procesowej zatem w ewentualnej sprawie cywilnej musiałby być reprezentowany przez kuratora, którego ustanowi sąd cywilny do jego reprezentacji.

Ośmieszający nauczyciela film – przestępstwo zniewagi

Co do drogi karnej, to nagranie kogoś bez jego woli i wiedzy, a następnie wykorzystanie wizerunku z nagrania poprzez jego dalsze rozpowszechnienie, w tym w sposób ośmieszający, może stanowić przestępstwo zniewagi z art. 216 Kodeksu karnego:

„§ 1. Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

§ 2. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.”

Współudział czy pomocnictwo jest karalne tak samo jak czyn główny, zatem jeśli syn nagrał nauczyciela, a następnie przekazał nagranie koledze celem dokonania ośmieszających przeróbek i publikacji, to syn odpowiada tak jak kolega.

Odpowiedzialność karna nieletniego

Jeśli jednak syn jest nieletni, to nie podlega pod Kodeks karny, ale pod ustawę w sprawie postępowania z nieletnimi. Wobec nieletnich sąd rodzinny może:

• udzielić upomnienia,
• zobowiązać do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach;
• ustanowić nadzór odpowiedzialny rodziców lub opiekuna,
• zastosować nadzór kuratora,
• skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją,
• orzec umieszczenie w rodzinie zastępczej, w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w młodzieżowym ośrodku socjoterapii,
• orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym.

Upomnienie, zobowiązanie do przeprosin nauczyciela, praca z psychologiem

Jeśli to pierwszy wybryk Pana syna, to w grę wchodzą jedne z pierwszych „kar”, czyli upomnienie, zobowiązanie do przeproszenia nauczyciela, może praca z psychologiem.

Podsumowując, synowi grozi zobowiązanie do przeproszenia nauczyciela, nagana, praca z psychologiem, nadzór rodziców. Mało prawdopodobne jest ustanowienie dozoru kuratora, tym bardziej umieszczenie w poprawczaku. Chodzi bowiem o to, by syn zrozumiał, dlaczego tak postępować nie można, nie zaś o to, aby karać go najsurowszymi sankcjami, jakie są przewidziane dla wysoce zdemoralizowanej młodzieży.