Opodatkowanie wynagrodzenia prezesa spółki będącego wspólnikiem

Wynagrodzenie prezesa spółki

Prezesa nie łączy ze spółką żaden stosunek prawny (umowa o pracę, zlecenie, dzieło, kontrakt cywilny), poza pełnieniem tej funkcji (sprawowania mandatu) w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych.

Jest to stosunek organizacyjny między prezesem a spółką, w ramach którego nie jest on stroną umowy o pracę, agencyjnej, zlecenia ani żadnej innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu. Stosunek organizacyjny wynika z powołania na funkcję w drodze uchwały odpowiedniego organu. Jako prezes dana osoba wykonuje swoje czynności co do zasady nieodpłatnie.

Kodeks spółek handlowych ani inne przepisy nie nakładają na spółkę obowiązku wynagradzania członków zarządu w jakiejkolwiek formie. Prezes może pełnić swoją funkcję za wynagrodzeniem przyznanym w uchwale zgromadzenia wspólników, która stanowi samodzielną podstawę uzyskiwania jego przychodów. Zgodnie z art. 201 § 4 członkowie zarządu spółki z o.o. powoływani są uchwałą wspólników, która określa też wysokość wynagrodzenia należnego im za sprawowanie tej funkcji( na podstawie aktu powołania).

Akt powołania, jak wskazano, nie powoduje powstania stosunku pracy czy zlecenia, na podstawie którego członek zarządu mógłby pobierać wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji. Wynagrodzenie z tego tytułu nie jest wynagrodzeniem ze stosunku pracy. Wynagrodzenie to jest wynagrodzeniem z tytułu działalności wykonywanej osobiście. Wypłata wynagrodzenia w tym trybie nie wymaga zawierania żadnej umowy pomiędzy jej stronami.

Zaliczka na podatek od wynagrodzenia członka zarządu

Jeżeli członek zarządu otrzymuje swoje wynagrodzenie wyłącznie na podstawie powołania, przy braku nawiązywania dodatkowego stosunku prawnego, uznaje się te przychody za otrzymywane z działalności wykonywanej osobiście. Zaliczka na podatek od wynagrodzenia członka zarządu powinna być pobrana w wysokości 18%, a przychód pomniejszony jedynie o koszty uzyskania. W przypadku, gdy wynagrodzenie członka zarządu nie przekracza 200 zł, pobiera się jedynie zryczałtowany podatek według stawki 18% bez pomniejszenia o koszty uzyskania przychodów.

Spółka z o.o. jako płatnik od wypłaconego w ten sposób wynagrodzenia jest zobligowana pobrać zaliczkę na podatek dochodowy. Spółka z o.o. to osoba prawna. Znaczenie ma zatem ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT).

Wynagrodzenie otrzymywane przez osoby należące do składu zarządu 

Wynagrodzenie członka zarządu będzie kosztem w miesiącu, w którym zostanie wypłacone lub postawione do jego dyspozycji. Wypłacana członkowi zarządu należność jest świadczeniem wzajemnym, stanowi bowiem wynagrodzenie za pełnioną funkcję. W związku z tym, nawet gdyby członek zarządu był jednocześnie udziałowcem spółki, nie ma tu zastosowania wyłączenie z kosztów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy CIT, który stanowi, że nie uważa się za koszty podatkowe m.in. wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz wspólników lub członków spółdzielni niebędących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów, z tym że wydatki ponoszone na rzecz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną są kosztem uzyskania przychodów w części dotyczącej działalności objętej obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego. Wydatki na wynagrodzenie dla członka zarządu z tytułu pełnionej funkcji uznaje się za poniesione w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów i zalicza do kosztów uzyskania przychodów.

Ale co do chwili ujęcia ich w kosztach nie należy stosować zasady określonej w art. 15 ust. 4g ustawy o CIT, że należności są kosztem w miesiącu, za który są należne (jeżeli zostaną wypłacone terminowo). Zasada ta ma ona bowiem zastosowanie wyłącznie do:

• należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 6 ustawy o pdof (tj. przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych; przychód z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną),
• zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakład pracy.

Z ustawy CIT:

„Art. 16. 1. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

57) niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4–9 [nie dotyczą wynagrodzenia z tytułu powołania prezesa zarządu spółki z o.o.] oraz w art. 18 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, świadczeń pieniężnych z tytułu odbywania praktyk absolwenckich, o których mowa w ustawie z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich (Dz. U. poz. 1052 oraz z 2017 r. poz. 60), świadczeń pieniężnych z tytułu odbywania stażu uczniowskiego, o którym mowa w art. 121a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 996, 1000, 1290, 1669 i 2245), a także zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakład pracy, z zastrzeżeniem art. 15 ust. 4g”.

Wynagrodzenia otrzymywane przez osoby należące do składu zarządu (niezależnie od sposobu ich powoływania) zaliczane są do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 7 ustawy PIT (przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych). Tak więc nie stosuje się do nich zasady, że są one kosztem w miesiącu, za który są należne.

Omawiane wynagrodzenia stanowią koszt podatkowy dopiero w dacie ich wypłaty lub postawienia do dyspozycji członka zarządu. Tak wynika z art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o CIT.