Odzyskanie zaliczki wpłaconej przed zakupem samochodu

Jak odzyskać zaliczkę od sprzedawcy samochodu?

Mniemam, iż drugą stroną transakcji miała być osoba fizyczna, w związku z czym znajdą tutaj zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego, a nie przepisy o sprzedaży konsumenckiej.

Istota zaliczki polega na tym, iż jest to kwota wpłacona na poczet przyszłych należności. Nie jest natomiast żadną formą zabezpieczenia wykonania umowy. Innymi słowy stanowi jedynie część ceny.

Żaden przepis Kodeksu cywilnego nie reguluje kwestii zaliczki (w przeciwieństwie do zadatku). Strony mogą w umowie dowolnie (oczywiście zgodnie z prawem) uregulować jej wysokość oraz zasady postępowania z pieniędzmi w razie rezygnacji z umowy.

Zgodnie jednak z zasadami powszechnie przyjętymi w sytuacji niewykonania umowy przez stronę, która otrzymała zaliczkę, jest ona obowiązana do jej zwrotu. Zgodnie z treścią przepisu art. 493 § 1 Kodeksu cywilnego „jeżeli jedno ze świadczeń wzajemnych stało się niemożliwe wskutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność strona zobowiązana, druga strona może, według swego wyboru, albo żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania, albo od umowy odstąpić”.

W Pana przypadku mamy do czynienia z niemożliwym wykonaniem zobowiązania zgodnie z przedstawionymi danymi i opisem pojazdu. Zaliczka nie jest to instytucja prawa cywilnego, ale funkcjonująca w praktyce przedpłata rodząca skutki w sferze cywilnoprawnej. Na podstawie przepisu art. 494 Kodeksu cywilnego można żądać zwrotu przekazanej zaliczki.

Odstąpienie kupującego od umowy z powodu wady rzeczy sprzedawanej i wezwanie sprzedającego do zwrotu zaliczki

W podobnym duchu wypowiedział się także Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 maja 2005 r., sygn. akt II CK 673/2004, w którym wskazano, iż „w wypadku, gdy kupujący odstępuje od umowy z powodu wady rzeczy sprzedanej (art. 560 § 2 kc), jego uprawnienia określone w art. 494 kc obejmują również roszczenia o naprawienie szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania w granicach dodatniego interesu umowy, a do zasad tej odpowiedzialności ma zastosowanie art. 471 kc”. Przepis art. 494 Kodeksu cywilnego określa prawa i obowiązki wyłącznie tej strony umowy wzajemnej, która od umowy odstępuje. Nie jest on więc materialnoprawną podstawą dla dochodzenia roszczenia odszkodowawczego przez drugą stronę umowy wzajemnej. Podstawą żądania jest natomiast przepis art. 471 Kodeksu. Zgodnie z jego treścią „dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi”. Dla uwzględnienia roszczenia odszkodowawczego na podstawie art. 471 Kodeksu cywilnego niezbędne jest bowiem wykazanie, przez podmiot występujący z takim roszczeniem, m.in. faktu powstania szkody i jej wysokości.

W mojej ocenie powinien Pan wystosować listem poleconym ze zwrotnym potwierdzeniem nadania ostateczne przesądowe wezwanie do zapłaty ze wskazaniem powyższych argumentów prawnych, choć nie jest to konieczne. Z treści powinno wynikać, ile Pan daje czasu na zwrot zaliczki wraz ze wskazaniem, że w przypadku braku wpłaty wystąpi Pan na drogę postępowania cywilnego z pozwem o zapłatę, co zwiększy jeszcze wszystkie koszty.