Odwołanie dyrektora żłobka ze stanowiska

Odwołanie dyrektora ze stanowiska

Jak rozumiem, jest Pani dyrektorką żłobka publicznego na mocy powołania. Wszak kandydata na stanowisko dyrektora wyłania się w drodze konkursu. Oczywiście, gdyby nikt się nie zgłosił do konkursu, to wówczas organ prowadzący powierza to stanowisko kandydatowi ustalonemu w porozumieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny po zasięgnięciu opinii rady przedszkola i rady pedagogicznej.

Generalnie stanowisko dyrektora żłobka powierza się na pięć szkolnych lat, ale w uzasadnionych przypadkach można to uczynić na okres krótszy, jednak nie mniejszy niż jeden rok szkolny. Natomiast kadencję dyrektora żłobka można również skrócić w innych przypadkach, tj. w razie złożenia rezygnacji przez samego dyrektora z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia albo z inicjatywy organu prowadzącego żłobek lub organu nadzorującego żłobek, jeśli mają ku temu uzasadnienie i to szczególne.

Artykuł 66 Prawa oświatowego wskazuje:

„1. Organ, który powierzył nauczycielowi stanowisko kierownicze w szkole lub placówce:

1) odwołuje nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w razie:

a) złożenia przez nauczyciela rezygnacji, za trzymiesięcznym wypowiedzeniem,

b) ustalenia negatywnej oceny pracy lub negatywnej oceny wykonywania zadań wymienionych w art. 57 ust. 2 w trybie określonym przepisami w sprawie oceny pracy nauczycieli – bez wypowiedzenia,

c) złożenia przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny wniosku, o którym mowa w art. 56 ust. 3 (który stanowi: »Jeżeli dyrektor szkoły lub placówki nie usunie w wyznaczonym terminie uchybień, o których mowa w art. 56 ust. 1, nie opracuje lub nie wdroży w określonych w harmonogramie terminach programu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania albo nie uwzględni w tym programie zgłoszonych uwag i wniosków, organ sprawujący nadzór pedagogiczny występuje do organu prowadzącego szkołę lub placówkę z wnioskiem o odwołanie dyrektora szkoły lub placówki z końcem albo w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia. Wniosek złożony w tej sprawie przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest wiążący dla organu prowadzącego szkołę lub placówkę«).

2) w przypadkach szczególnie uzasadnionych, po zasięgnięciu opinii kuratora oświaty, a w przypadku szkoły i placówki artystycznej oraz placówki, o której mowa w art. 2 pkt 8, dla uczniów szkół artystycznych prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego – ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, może odwołać nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia.

2.  Opinię, o której mowa w ust. 1 pkt 2, wydaje się w terminie 21 dni od dnia otrzymania wystąpienia organu, o którym mowa w ust. 1”.

Z kolei art. 67 stanowi:

„1. Przepisy art. 66 stosuje się odpowiednio do osoby, o której mowa w art. 62 ust. 2 (tj. osoby kierującej placówką, która nie jest nauczycielem, a została powołana na stanowisko dyrektora przez organ prowadzący, po zasięgnięciu opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny).

2. Przepisów art. 66 nie stosuje się do dyrektora publicznej placówki doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym, publicznej placówki doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych, publicznej placówki doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych, którzy nauczają w szkołach rolniczych oraz publicznej placówki doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych o zasięgu ogólnokrajowym, o których mowa odpowiednio w art. 8 ust. 5 pkt 1 lit. b, ust. 6, ust. 7 pkt 2 i ust. 14”.

Odwołanie ze względu na negatywną ocenę pracy

Nie wiem, jaką podstawę Pani wskazano, ale zapewne ustalenie negatywnej oceny pracy lub negatywnej oceny wykonywania zadań wymienionych w art. 57 ust. 2 i odwołano Panią bez wypowiedzenia. Tutaj wskazuję, że zgodnie z wyrokiem WSA w Opolu z dnia 11 czerwca 2019 r. (sygn. akt II SA/Ol 329/19): „Gdy brak jest okoliczności nadzwyczajnych, a dyrektor – w ocenie organu, który mu powierzył to stanowisko – nie sprawdził się na nim, czy nie potrafi ułożyć relacji m.in. z podwładnymi, to istnieje tryb »zwykłego« odwołania. Przy czym w każdym wypadku okoliczności te muszą wynikać ze zgromadzonego materiału dowodowego, a nie z faktów, których organ w żaden sposób nie jest w stanie wykazać”.

Dyrektora szkoły można odwołać bez wypowiedzenia w trakcie roku szkolnego jedynie, jeżeli jest to usprawiedliwione niezwykle ważnymi przyczynami, a nie każdym naruszeniem prawa. NSA w wyroku z dnia 15 czerwca 2021 r. (sygn. akt II OSK 3173/21) wskazał, że: „»Szczególnie uzasadniony przypadek« nie może opierać się na subiektywnym przekonaniu, że to organ prowadzący szkołę jest w stanie najtrafniej ocenić skutki działalności dyrektora zarówno w sferze samego funkcjonowania szkoły, jak i również w sferze interesów gminy w ogólności”.

Co istotne, WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 14 kwietnia 2021 r. (sygn. akt II SA/Po 858/20) wskazał, że: „Odwołanie ze stanowiska ze skutkiem natychmiastowym, bez wypowiedzenia, jako środek szczególnie dotkliwy, powinno być stosowane rozważnie i wyłącznie w wyjątkowych przypadkach. Tryb ten nie służy natomiast wymianie kierownictwa placówki edukacyjnej, nawet jeżeli dyrektor takiej placówki negatywnie ocenia współpracowników”.

Doktryna prawa wskazuje, że: „Przyczyny odwołania nauczyciela ze stanowiska kierowniczego (dyrektora, wicedyrektora lub innego stanowiska kierowniczego) w szkole lub placówce publicznej zostały określone w komentowanym przepisie w sposób wyczerpujący. Tym samym wykluczone jest odwołanie umotywowane wystąpieniem jakiejkolwiek innej przesłanki lub dokonane w innym trybie niż wynikający z komentowanego przepisu” – tak M. Pilich w Komentarzu do Prawa oświatowego, wydanie III.

Nie wiem, na jakiej podstawie piastuje Pani funkcję kierownika żłobka (czy było to powołanie?) i na jakiej podstawie odwołano Panią, dlatego wskazuję możliwe opcje.

Odwołanie z zachowaniem okresu wypowiedzenia

Jeśli zaś organ nie skorzystał z żadnej z ww. opcji, to miał jeszcze możliwość z art. 70 Kodeksu pracy:

„§ 1. Pracownik zatrudniony na podstawie powołania może być w każdym czasie – niezwłocznie lub w określonym terminie – odwołany ze stanowiska przez organ, który go powołał. Dotyczy to również pracownika, który na podstawie przepisów szczególnych został powołany na stanowisko na czas określony.

§ 1¹. Odwołanie powinno być dokonane na piśmie.

§ 1². Stosunek pracy z pracownikiem odwołanym ze stanowiska rozwiązuje się na zasadach określonych w przepisach niniejszego oddziału, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

§2. Odwołanie jest równoznaczne z wypowiedzeniem umowy o pracę. W okresie wypowiedzenia pracownik ma prawo do wynagrodzenia w wysokości przysługującej przed odwołaniem.

§ 3. Odwołanie jest równoznaczne z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli nastąpiło z przyczyn, o których mowa w art. 52 lub 53”.

Odwołanie dokonane z zachowaniem okresu wypowiedzenia nie wymaga zatem w istocie nawet uzasadnienia.

Odwołanie w czasie ochrony

Artykuł 72 Kodeksu pracy wskazuje zaś:

„§ 1. Jeżeli odwołanie nastąpiło w okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy, bieg wypowiedzenia rozpoczyna się po upływie tego okresu. Jeżeli jednak usprawiedliwiona nieobecność trwa dłużej niż okres przewidziany w art. 53 § 1 i 2, organ, który pracownika powołał, może rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia.

§ 2. W razie odwołania pracownicy w okresie ciąży organ odwołujący jest obowiązany zapewnić jej inną pracę, odpowiednią ze względu na jej kwalifikacje zawodowe, przy czym przez okres równy okresowi wypowiedzenia pracownica ma prawo do wynagrodzenia w wysokości przysługującej przed odwołaniem. Jeżeli jednak pracownica nie wyrazi zgody na podjęcie innej pracy, stosunek pracy ulega rozwiązaniu z upływem okresu równego okresowi wypowiedzenia, którego bieg rozpoczyna się od dnia zaproponowania na piśmie innej pracy.

§ 3. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio w razie odwołania pracownika, któremu brakuje nie więcej niż 2 lata do nabycia prawa do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

§ 4. W razie naruszenia przepisów § 1–3 pracownikowi przysługuje prawo odwołania do sądu pracy”.

Jeśli więc była Pani powołana, to w przypadku odwołania Pani w trybie z art. 66 lub 67 Prawa oświatowego nie chronią Panią zapisy Kodeksu pracy w zakresie ochrony stosunku pracy pracownika w wieku przedemerytalnym, bo traktowane to jest jak tryb z winy pracownika powołanego. Gdy zaś w trybie z art. 70 Kodeksu pracy, to mocą art. 72 par. 2 jest Pani chroniona (jeśli jest Pani powołana), o ile kadencja – gdyby Pani nie odwołano – umożliwiłaby Pani nabycie prawa do emerytury.

Na pewno została Pani pouczona o prawie do odwołania, więc jeśli kwestionuje Pani odwołanie, ma Pani prawo się odwołać, przy czym odwołanie w trybie art. 70 Kodeksu pracy będzie zasadne, gdyby okres powołania umożliwił Pani osiągnięcie emerytury do końca Pani kadencji.