Odszkodowanie za wypadek dziecka w przedszkolu

Odpowiedzialność przedszkola za wypadek dziecka

Z mojego punktu widzenia jest tu ewidentna odpowiedzialność przedszkola za skutki zdarzenia, która jest oczywista w świetle faktu, iż do zdarzenia doszło na zajęciach w przedszkolu, podczas których opiekę nad dzieckiem sprawowała nauczycielka wychowania przedszkolnego. Nienależyte wykonanie obowiązków osoby sprawującej nadzór nad wychowankami, osobami powierzonymi opiece, skutkowało doznaniem szkody przez Pana małoletnią córkę.

Podstawą takiej odpowiedzialności jest art. 427 Kodeksu cywilnego (w skrócie K.c.), z którego wynika, że „kto z mocy ustawy lub umowy jest zobowiązany do nadzoru nad osobą, której z powodu wieku albo stanu psychicznego lub cielesnego winy poczytać nie można, ten obowiązany jest do naprawienia szkody wyrządzonej przez tę osobę, chyba że uczynił zadość obowiązkowi nadzoru albo że szkoda byłaby powstała także przy starannym wykonywaniu nadzoru”.

Z tego powodu może powstać roszczenie Pana o wypłatę odszkodowania (w wypadku poniesienia szkody, której wysokość należy wykazać), ale także zadośćuczynienia zgodnie z art. 444 § 1 K.c.

Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę

Instytucję zadośćuczynienia precyzuje art. 444 § 1 w związku z art. 445 § 1 K.c., stanowiąc, iż osobie poszkodowanej, która w wyniku wyrządzonej jej szkody doznała uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, sąd może przyznać odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie jako świadczenie jednorazowe i pieniężne ma stanowić sposób złagodzenia cierpień fizycznych i psychicznych poszkodowanego.

Podstawowym celem zadośćuczynienia jest złagodzenie krzywdy w postaci negatywnych przeżyć związanych z cierpieniami fizycznymi i psychicznymi lub następstwami uszkodzeń ciała, które powodują wyłączenie z normalnego życia. W uchwale pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1973 r. (sygn. akt III CZP 37/73) wskazano, iż zadośćuczynienie ma przede wszystkim na celu zrekompensować poszkodowanemu doznane krzywdy. Ten kompensacyjny cel ma polegać, zgodnie z językowym znaczeniem, na – z natury rzeczy niedoskonałym – wynagrodzeniu krzywdy przez zaspokojenie w większym zakresie potrzeb poszkodowanego. W tym celu poszkodowany powinien otrzymać za szkodę sumę pieniężną o tyle w konkretnych okolicznościach odpowiednią, ażeby mógł za jej pomocą zatrzeć lub co najmniej złagodzić odczucie krzywdy i odzyskać równowagę psychiczną.

Ustawodawca nie sprecyzował kryteriów, jakimi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia przyznawanego na podstawie art. 445 § 1 K.c. Kryteria te zostały jednak określone w judykaturze i doktrynie. Za ugruntowany przy tym należy uznać pogląd opowiadający się za kompensacyjnym charakterem zadośćuczynienia, będącym sposobem naprawienia szkody niemajątkowej, czyli krzywdy doznanej przez poszkodowanego. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienia fizyczne, a więc ból i inne dolegliwości, oraz cierpienia psychiczne, czyli negatywne doznania przeżywane w związku z rozstrojem zdrowia czy uszkodzeniem ciała. Sprawą zasadniczą jest więc rozmiar doznanej krzywdy. Określenie wysokości zadośćuczynienia powinno być dokonane z uwzględnieniem wszystkich okoliczności danego przypadku mających wpływ na rozmiar krzywdy doznanej przez poszkodowanych (por. np. wyrok z dnia 3 lutego 2000 r., sygn. akt I CKN 969/98, niepubl., uzasadnienie wyroku z dnia 29 września 2000 r., sygn. akt V CKN 527/00, czy wyrok z dnia 1 kwietnia 2004 r., sygn. akt II CK 131/03, niepubl.). Zadośćuczynienie winno więc mieć charakter całościowy i obejmować zarówno cierpienia fizyczne, jak i psychiczne już doznane, czas ich trwania, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości, a więc prognozy na przyszłość (wyrok SN z dnia 18 maja 2004 r., sygn. akt IV CK 357/03).

Wysokość zadośćuczynienia

Zgodnie z treścią wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 13 grudnia 2013 r., sygn. akt I ACa 829/13: „przy ocenie wysokości zadośćuczynienia w przypadku uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia należy uwzględniać czynniki obiektywne w postaci czasu trwania oraz stopnia intensywności cierpień fizycznych i psychicznych, nieodwracalności skutków urazu (kalectwo, oszpecenie), rodzaju wykonywanej pracy, szans na przyszłość, wieku poszkodowanego, a także czynniki subiektywne, jak poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiową itp.”.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 2002 r. (sygn. akt V CKN 909/00) na pojęcie krzywdy składają się nie tylko trwałe, lecz także przemijające zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu, polegające na znoszeniu cierpień psychicznych.

Pana małoletnia córka bezspornie doznała krzywdy w wyniku wypadku, co zostanie na pewno jednoznacznie potwierdzone dokumentacją medyczną. Odniesione w wypadku obrażenia, a także brak wsparcia ze strony przedszkola bezpośrednio po zdarzeniu potęgują w tym wypadku poczucie krzywdy. Cierpienia fizyczne i psychiczne oraz brak możliwości korzystania z życia towarzyskiego w grupie w tym wieku mogą przecież rzutować na stan zdrowia psychicznego.

Zatem rekomendowałabym skontaktowanie się z przedszkolem i wystosowanie pytania, jak zamierzają rozwiązać tę sprawę ugodowo, ponieważ ma Pan wszelkie podstawy, aby w tym wypadku wystąpić na drogę sądową. Oczywiście musi Pan sam określić, jaka kwota zadośćuczynienia byłaby tu adekwatna, a to w dużej mierze zależy od przebiegu leczenia, wpływu wypadku na przyszłość i dalsze funkcjonowania córki.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

2. Uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1973, sygn. akt III CZP 37/73

3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2004 r., sygn. akt IV CK 357/03

4. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 2002 r., sygn. akt V CKN 909/00

5. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 13 grudnia 2013 r., sygn. akt I ACa 829/13