Odszkodowanie za pobicie

Jaka kara grozi za pobicie?

Istotna w Pana sprawie jest treść art. 157 Kodeksu karnego, zgodnie z którym:

„§ 1. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, inny niż określony w art. 156 § 1, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 2. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 2 lub 3, jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia nie trwał dłużej niż 7 dni, odbywa się z oskarżenia prywatnego, chyba że pokrzywdzonym jest osoba najbliższa zamieszkująca wspólnie ze sprawcą.

§ 5. Jeżeli pokrzywdzonym jest osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na jej wniosek”.

Nadto wskazać należy na art. 156 K.k. , zgodnie z którym:

„§ 1. Kto powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci:

1) pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia,

2) innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej albo znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

§ 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 jest śmierć człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12”.

W przedmiotowej sprawie należy się zastanowić, czy nie doszło do istotnego zeszpecenia, lecz taka kwalifikacja prawna byłaby dla Pana najmniej korzystna, albowiem czyn taki podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

Zeszpecenie lub zniekształcenie ciała innej osoby

Wskazać należy na pogląd, zgodnie z którym „trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała – jako ostatnia postać ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, odwołuje się do znamion estetycznych. Zeszpecenie ciała polega na wywołaniu zmian zewnętrznych na ciele, które stoją w sprzeczności z powszechnie przyjmowaną estetyką ciała. Zniekształcenie ciała polega natomiast na wywołaniu zmian w anatomicznym jego kształcie (zob. System..., cz. 1, s. 438). Zarówno zeszpecenie, jak i zniekształcenie ciała mają być trwałe lub istotne. Ponadto, jak podkreśla się w literaturze, może ono dotyczyć nie tylko twarzy czy innych odkrytych części ciała. Nie jest również istotne dla kwalifikacji czynu z art. 156 to, czy zniekształcenie lub zeszpecenie dadzą się usunąć w wyniku interwencji chirurgicznej (zob. J. Bafia, K. Mioduski, M. Siewierski, Komentarz..., t. 2, s. 107).” – zob. Szwarczyk Maciej, Michalska-Warias Aneta, Piórkowska-Flieger Joanna, Bojarski Tadeusz (red.), Najnowsze wydanie: Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2007 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (wydanie II) ss. 784.

W chwili obecnej nie sposób wskazać, jakiego rodzaju konsekwencje mogą powstać na skutek drugiego zabiegu, który musi być wykonany celem udrożnienia jednej z komór.

Dla penalizacji zachowania nie ma znaczenia, czy sprawca działał nieumyślnie, albowiem wskazać należy na art. 156 § 2 K.k., zgodnie z którym: „Jeżeli sprawca działa nieumyślnie,  podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Zgłoszenie pobicia

W chwili obecnej w mojej ocenie należy złożyć zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełniania przestępstwa z art. 157 § 1 K.k. Kwalifikacja prawna czynu będzie uzależniona od tego, czy naruszenie czynności narządu ciała trwało 7 dni, czy też nie dłużej niż 7 dni. Wszystko to powinno być jednak ustalone w ramach postępowania karnego, albowiem organa ścigania w tego rodzaju sprawach dopuszczają dowód z opinii biegłego, który stwierdzi, czy naruszenie czynności narządu ciała w tym konkretnym przypadku trwało 7 dni, czy też nie. Jeżeli w trakcie postępowania okazałoby się, iż rozstrój trwał dłużej niż 7 dni, wówczas postępowanie karne będzie toczyło się z urzędu.

Jeżeli biegły ustali, że naruszenie czynności narządu ciała trwało krócej niż 7 dni, wówczas czyn jest ścigany z oskarżenia prywatnego. Wyraźnie podkreślić należy jednak, iż karalność przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego ustaje z upływem roku od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy przestępstwa, nie później jednak niż z upływem 3 lat od czasu jego popełnienia.

Prywatny akt oskarżenia złożony przez osobę poszkodowaną

Teraz opiszę postępowanie w sytuacji uznania, iż czyn ścigany jest z oskarżenia prywatnego. Wówczas akt oskarżenia może ograniczyć się do oznaczenia osoby oskarżonego, zarzucanego mu czynu oraz wskazania dowodów, na których opiera się oskarżenie. Rozprawę główną poprzedza posiedzenie pojednawcze, które prowadzi sędzia. Na wniosek lub za zgodą stron sąd może zamiast posiedzenia pojednawczego wyznaczyć odpowiedni termin dla przeprowadzenia postępowania mediacyjnego. Posiedzenie pojednawcze rozpoczyna się wezwaniem stron do pojednania. W protokole posiedzenia pojednawczego należy w szczególności zaznaczyć stanowisko stron wobec wezwania do pojednania oraz wyniki przeprowadzonego posiedzenia pojednawczego; jeżeli doszło do pojednania, protokół podpisują także strony. Istotnym jest, iż niestawiennictwo oskarżyciela prywatnego i jego pełnomocnika na posiedzenie pojednawcze bez usprawiedliwionej przyczyny uważa się za odstąpienie od oskarżenia; w takim wypadku prowadzący posiedzenie postępowanie umarza. W razie nieusprawiedliwionego niestawiennictwa oskarżonego – prowadzący posiedzenie pojednawcze kieruje sprawę na rozprawę główną, a w miarę możności wyznacza od razu jej termin.

W razie niedojścia do pojednania kieruje się sprawę na rozprawę główną, a w miarę możności wyznacza od razu jej termin, chyba że zachodzi potrzeba skierowania sprawy na posiedzenie w celu innego rozstrzygnięcia. W takiej sytuacji strony obecne na posiedzeniu powinny zgłosić wnioski dowodowe.

Obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody

Najistotniejszym z punktu widzenia Pana interesu majątkowego jest przepis art. 46 § 1 K.k., który ma zastosowanie zarówno w przypadku postępowania ściganego z urzędu, jak i powstępowania ściganego z oskarżenia prywatnego. Zgodnie z jego treścią w razie skazania sąd może orzec, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka, obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody w całości albo w części lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; przepisów prawa cywilnego o przedawnieniu roszczenia oraz możliwości zasądzenia renty nie stosuje się. Zgodnie z art. 49a K.p.k. wniosek może być zgłoszony do zakończenia pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na rozprawie głównej.

W sytuacji gdyby zasądzone w wyroku zadośćuczynienie było w Pana ocenie symboliczne, może Pan dochodzić swoich praw w postępowaniu cywilnym. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 listopada 1070 r., sygn. akt III CZP 73/70 wskazał, iż zasądzenie przez sąd karny na rzecz powoda cywilnego z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę kwoty pieniężnej, nie mającej charakteru symbolicznego, stanowi przeszkodę do zasądzenia w postępowaniu cywilnym dalszej kwoty z tego samego tytułu, chyba że ujawni się nowa krzywda, której nie można było przewidzieć w postępowaniu karnym. A contrario zasądzenie kwoty symbolicznej w pełni uzasadnia wystąpienie z powyższym roszczeniem. Zasądzenie przez sąd karny na rzecz powoda cywilnego symbolicznej złotówki nie stwarza przeszkody do rozpoznania przez sąd cywilny dalszych roszczeń powoda o zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę (patrz. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 1967 r., sygn. akt III CZP 91/66).

Zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 157 § 1 K.k

W mojej ocenie najistotniejsze jest w chwili obecnej złożenie zawiadomienia o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 157 § 1 K.k. Zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa może być złożone ustnie do protokołu lub pisemnie na komendzie (komisariacie) policji lub w prokuraturze. Moim zdaniem zasadnym jest złożenie takiego zawiadomienia w formie pisemnej, bowiem zawsze może Pan opisać całą sytuację z najmniejszymi szczegółami, co podczas składania zawiadomienia ustanie do protokołu może bardzo często zostać pominięte. Wówczas w sytuacji wniesienia aktu oskarżenia należałoby złożyć wniosek o naprawienie szkody z art. 46 § 1 K.k.

Koszty prywatnego aktu oskarżenia

W sytuacji gdyby organa ścigania uznały, iż mamy do czynienia z naruszeniem narządu ciała przez okres krótszy niż 7 dni, wówczas należy złożyć prywatny akt oskarżenia, w którym znalazłby się wniosek o którym mowa w art. 46 § 1 K.k.

Oskarżycielem prywatnym jest pokrzywdzony, który wnosi i popiera oskarżenie o przestępstwo ścigane w trybie prywatnoskargowym (art. 59 § 1 K.p.k.). Opłata od prywatnego aktu oskarżenia wynosi 300 zł i wnoszona jest po wezwaniu przez sąd oskarżyciela.

Wyraźnie podkreślić należy jednak, iż postępowanie karne, które toczy się z urzędu, jest wolne od opłat.

Dochodzenie należności w postępowaniu cywilnym wiąże się natomiast z uprzednim uiszczenie opłaty sądowej w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu (kwoty przez Pana żądanej). Zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych opłatę stosunkową pobiera się w sprawach o prawa majątkowe; wynosi ona 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych.

Nadto wskazać należy, iż strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego. Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

Dodam na koniec, że składając zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa, powinien Pan mieć ze sobą pełną dokumentację lekarską, jak również dobrze byłoby gdyby miał Pan adresy zamieszkania świadków, celem i wezwania w charakterze świadków.