Odpowiedzialność byłego pracownika za popełnione błędy

Odpowiedzialność pracownika za szkodę powstałą w skutek nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych

Analiza Pani problemu sprowadza się do odpowiedzi na zasadnicze pytanie – czy pracodawca w związku z rzekomymi błędami w bilansach poniósł szkodę? Jeżeli tak, to w jakiej wysokości i w jakim okresie może żądać od Pani odszkodowania z tego tytułu?

Art. 114 Kodeksu pracy stanowi, iż „pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną”.

Odpowiedzialność obejmuje rzeczywistą stratę poniesioną przez pracodawcę i tylko normalne następstwa działania lub zaniechania, z których wynikła szkoda. Pracownik nie ponosi odpowiedzialności za szkodę w takim zakresie, w jakim pracodawca lub inna osoba przyczyniły się do jej powstania albo zwiększenia.

Odszkodowanie za szkodę wyrządzoną w czasie wykonywania obowiązków pracowniczych

Odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednakże nie może ono przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody. Jeżeli pracownik wyrządził szkodę umyślnie, jest obowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości.

Przedawnienie roszczeń pracodawcy o naprawienie szkody wyrządzonej w skutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych

Roszczenia pracodawcy o naprawienie szkody wyrządzonej wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ulegają przedawnieniu z upływem 1 roku od dnia, w którym pracodawca powziął wiadomość o wyrządzeniu przez pracownika szkody, nie później jednak niż z upływem 3 lat od jej wyrządzenia.

Umyślne wyrządzenie szkody przez pracownika

Jeżeli pracownik wyrządził szkodę umyślnie, do przedawnienia roszczenia stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego – zgodnie z art. 442¹ „roszczenie o naprawienie szkody (…) ulega przedawnieniu z upływem trzech lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż 10 lat od dnia , w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę”.

Pomimo że nie jest już Pani pracownikiem firmy, pracodawca może żądać od Pani odszkodowania za co najwyżej trzy lata wstecz od momentu rozwiązania umowy o pracę.

Ujawnienie błędów w księgach rachunkowych a odpowiedzialność byłej księgowej

Z informacji przez Panią podanych wynika jednak, iż w firmie sporządzany był bilans, który nie wykazał nieprawidłowości i, jak mniemam, również umowa o pracę nie została z Panią rozwiązana w trybie dyscyplinarnym. Są to niewątpliwie okoliczności świadczące na Pani korzyść.

Proponuję poczekać na rozwój wydarzeń. Gdyby pracodawca „straszył” Panią ustnie – proszę o zwrócenie się do niego o pisemne skierowanie do Pani zarzutów.

Jeżeli nie ponosi Pani winy za rzekome błędy w księgach rachunkowych – proszę trzymać się tego stanowiska, nie podpisywać żadnych ugód czy zobowiązań, które przy ewentualnym procesie sądowym wskazywałby, iż przyznała Pani na piśmie, że jest w jakimkolwiek stopniu odpowiedzialna za powstałe nieprawidłowości.

Jeżeli otrzyma Pani uzasadnione przez pracodawcę pisemnie wezwanie do zapłaty przez pracodawcę – proszę niezwłocznie skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego – który sporządzi profesjonalną odpowiedź na roszczenia kierowane przez pracodawcę oraz ewentualnie podejmie się reprezentacji Pani przed sądem (w tym zakresie może Pani złożyć wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu).

Nawet jeżeli biegły napisze opinię zgodną z zapatrywaniami przełożonego – na etapie postępowania sądowego zostaje powołany biegły sądowy, który ewentualnie konfrontuje się z wnioskami zawartymi w sporządzonym już bilansie.

Reasumując, na ten moment proszę oczekiwać na konkretne żądanie pracodawcy, być może działania pracodawcy mają na celu zastraszenie Pani, co może nawet pozostawać w związku z okolicznościami rozwiązania z Panią umowy o pracę.