Odpowiedzialność zleceniobiorcy za uszkodzenie samochodu służbowego

Odpowiedzialność zleceniobiorcy za szkodę

Odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ograniczona do wysokości trzykrotności miesięcznego wynagrodzenia ma zastosowanie w przypadku pracowników, tj. osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Z informacji uzyskanych od Pana wynika zaś, że podstawą zatrudnienia była umowa-zlecenie, w stosunku do której nie stosuje się przepisów Kodeksu pracy (w skrócie K.p.), a przepisy Kodeksu cywilnego (w skrócie K.c.).

Odpowiedzialność zleceniobiorcy różni się od odpowiedzialności pracownika, zleceniobiorca nie podlega ochronie przewidzianej w art. 114 i następnych Kodeksu pracy. W Pana przypadku również nie będzie miał zastosowania art. 119 K.p., zgodnie z którym „Odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody”.

Odpowiedzialność zleceniobiorcy będzie więc równa wyrządzonej szkodzie, Pana przełożony może więc obciążyć Pana kosztami naprawienia szkody w pełnej wysokości na podstawie art. 415 K.c.: „Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia”.

Warunek poniesienia odpowiedzialności za szkodę

Warunkiem poniesienia odpowiedzialności za szkodę będzie łączne spełnienie się trzech przesłanek:

a) winy zleceniobiorcy;

b) powstania szkody w określonej wysokości;

c) adekwatnego związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy winą a powstałą szkodą.

W przypadku braku dojścia pomiędzy Panami do porozumienia i dobrowolnej zapłaty na rzecz byłego zleceniodawcy zleceniodawca będzie mógł skierować sprawę na drogę postępowania sądowego, co będzie wiązało się z koniecznością wykazania zaistnienia przesłanek wskazanych powyżej.

Wykazanie istnienia stosunku pracy

W takiej sytuacji pomocne może być wykazanie przed sądem, że w rzeczywistości pozostawał Pan w stosunku pracy, a nie zlecenia i w konsekwencji powinna Pana obowiązywać ochrona z Kodeksu pracy. Jak bowiem wskazuje art. 22 K.p.:

„§ 1. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

§ 1¹. Zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy”.

W związku z powyższym, jeżeli w rzeczywistości w Pana przypadku praca była wykonywana na zasadach wskazanych w § 1 art. 22 K.p., to był Pan zatrudniony na podstawie umowy o pracę, więc zastosowanie powinien znaleźć art. 119 K.p. Kwestia ta będzie musiała być jednak wykazana na drodze postępowania sądowego. W sytuacji, gdy były zleceniodawca zdecyduje się skierować roszczenia o zapłatę przeciwko Panu, warto podnieść tę kwestię, o ile oczywiście w Pana przypadku wykonywał Pan pracę w warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy.