Odpowiedzialność gminy za szkody wyrządzone inwestycją• Data: 29-08-2024 • Autor: Adwokat Katarzyna Bereda |
Gdzie interweniować, do kogo złożyć wniosek albo skargę jeśli w wyniku działań inwestycyjnych gminy doprowadzono do zalewania mojej działki? Gmina w osobie burmistrza zrobiła chodnik na pasie zielonym przed moją działką. Wykonano go tak, że podwyższono znacznie poziom ziemi na wysokości chodnika i teraz cała woda opadowa spływa z niego prosto do garażu i na mój budynek gospodarczy usytuowane przy ulicy. Ostatnio, gdy w nocy padał deszcz, musiałam sama wziąć wiadro i ratować garaż, bo go całkowicie zalało. Napisałam 2 tygodnie temu podanie do burmistrza, powołując się na art. 234 Prawa wodnego i zakaz zmiany odprowadzania wody, ale bezskutecznie. Nie dość, że nie zaniechali tego procederu, to jeszcze nawieźli 2 ciężarówki ziemi, żeby jeszcze więcej wody spływało z chodnika. Ręce mi opadły. Domyślam się, że burmistrz nie będzie chciał przywrócić do stanu poprzedniego, dlatego pytam o organ odwoławczy, wyższy, który nadzoruje burmistrza. |
|
Powództwo o naruszenie przez gminę prawa własnościOczywiście gmina nie powinna postępować w taki sposób, że swoimi inwestycjami powoduje szkody – takie działanie narusza Pani prawa własności. Co więcej, w przypadku silniejszych opadów, skoro jest Pani poniżej poziomu chodnika, może dochodzić do zalewania Pani nieruchomości, co już miało miejsce. Wobec tego gmina nie powinna pozwolić, aby woda deszczowa z pasa gminnego przedostawała się na Pani nieruchomość, albowiem może ona narazić się na ewentualne powództwo o naruszenie prawa własności.
Obecnie jedyna droga – jeżeli gmina dobrowolnie nie będzie chciała usunąć naruszeń – to droga sądowa, a nie odwoływanie się do wyższego organu. Proszę jednak poczekać na odpowiedź, zazwyczaj odpowiedź nadchodzi po 30 dniach.
W pierwszej kolejności wskazuję, iż w walce z gminą może powołać się Pani także na naruszenie Pani prawa własności. Takich powództw jest obecnie bardzo dużo i cieszą się one powodzeniem.
Immisje materialne za pomocą cieczyZgodnie bowiem z treścią art. 144 Kodeksu cywilnego (K.c.): „Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.”.
Zgodnie bowiem ze stanowiskiem ustawodawcy, właściciel nieruchomości winien korzystać z prawa własności, jednak winien przy tym powstrzymywać się od działań, które naruszałyby pławo własności innych właścicieli nieruchomości. Z uwagi na powyższe, kierowanie wód na nieruchomość sąsiednią – nawet niezawinione, a także zmiana spływu wody, powoduje negatywne konsekwencje dla sąsiada i naruszenie Pani prawa własności. W zakresie immisji materialnych za pomocą cieczy można wskazać na nadmierne odpływanie wód opadowych w wyniku utwardzenia własnej nieruchomości (zob. wyr. SN z 21.1.1976 r., III CRN 367/75, Legalis).
Podobnie doprowadzenie do odwodnienia lub podtopienia nieruchomości sąsiedniej na skutek zachowania właściciela nieruchomości wyjściowej stanowi immisję (zob. uchwała SN z 7.8.1985 r., III CZP 45/85, OSNCP 1986, Nr 6, poz. 91).
Immisją jest również nadbudowa (rozbudowa) obiektu budowlanego, która powoduje gromadzenie się śniegu oraz wody opadowej i podmywanie lub zamakanie ściany sąsiedniego budynku (zob. wyr. SN z 18.6.1998 r., II CKU 6/98, Legalis). Co oczywiste, immisjami może być zanieczyszczanie rzek lub wód podziemnych (por. W.J. Katner, Ochrona własności, s. 39–40). Immisje te mogą przybrać postać pozytywnych (napływ wody skutkujący podtopieniami, zalaniami) lub negatywnych (blokowanie dopływu wody skutkujące odwodnieniem, przesuszeniem gruntu). Należy jednak zwrócić uwagę na art. 234 ustawy — Prawo wodne, o którym Pani wspominała.
Zakaz odprowadzania wód ze szkodą dla gruntów sąsiednichZgodnie z art. 234 ust. 1 PrWod, właściciel gruntu, co do zasady, nie może po pierwsze zmieniać kierunku i natężenia odpływu znajdujących się na jego gruncie wód opadowych lub roztopowych ani kierunku odpływu wód ze źródeł – ze szkodą dla gruntów sąsiednich, a po drugie odprowadzać wód oraz wprowadzać ścieków na grunty sąsiednie.
Zgodnie natomiast z treścią art. 222 § 2 K.c.: „Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.”. Żądanie zaprzestania naruszeń prawa własności oznacza roszczenie o zaniechanie na przyszłość trwałego lub powtarzającego się wkraczania w sferę cudzego prawa własności.
Roszczenie o zaniechanie trwałego lub powtarzającego się wkraczania w sferę cudzego prawa własnościRoszczenie negatoryjne zabezpiecza obowiązek odpowiadający prawu własności polegający na biernym zachowaniu się i przestrzeganiu zakazu naruszania prawa własności. Zatem, jak już wskazałam, powinna Pani skierować do gminy ostatecznie wezwanie do usunięcia naruszeń i doprowadzenie drogi do stanu powodującego brak kierowania wód opadowych na Pani nieruchomość, a więc prawidłowego jej zabezpieczenia.
Dla skuteczności polecam, aby wezwanie było wysłane z kancelarii adwokackiej. W przypadku braku zgody gminy proszę skierować sprawę do sądu rejonowego miejsca zamieszkania, albowiem jest to jedyne narzędzie umożliwiające zabezpieczenia Pani nieruchomość. Do wezwania proszę załączyć dokumentację fotograficzną potwierdzającą zalewanie. Jeżeli obecnie złożyła Pani wezwanie, proszę poczekać na odpowiedź, a w przypadku odmowy – proszę skierować pozew do sądu. PrzykładyZalewanie działki przez źle wykonany chodnik Pani Maria jest właścicielką działki, na której stoi jej dom oraz garaż. Niedawno gmina przeprowadziła remont drogi i chodnika przy ulicy, przy której znajduje się jej posesja. W trakcie prac budowlanych podwyższono poziom chodnika, co spowodowało, że woda opadowa zaczęła spływać bezpośrednio na jej działkę, zalewając garaż i budynek gospodarczy. Mimo zgłoszeń do urzędu gminy sytuacja nie została naprawiona, a wręcz pogorszona przez dodatkowe nawiezienie ziemi. W pierwszej kolejności pani Maria powinna oficjalnie złożyć wniosek do urzędu gminy, opisując problem i powołując się na art. 234 Prawa wodnego, który zakazuje odprowadzania wód ze szkodą dla gruntów sąsiednich. Jeśli urząd gminy nie zareaguje na zgłoszenie, warto zwrócić się do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego, który ma obowiązek skontrolować prace budowlane wykonane przez gminę i ich zgodność z przepisami. W przypadku braku działań ze strony gminy pani Maria może wnieść powództwo o naruszenie prawa własności, domagając się przywrócenia stanu zgodnego z prawem i naprawy szkód.
Zakłócenia spowodowane przez gminną inwestycję budowlaną Pan Jan mieszka w bloku, obok którego gmina rozpoczęła budowę nowego budynku użyteczności publicznej. W wyniku prac budowlanych, w tym użycia ciężkiego sprzętu, w jego mieszkaniu pojawiły się pęknięcia na ścianach, a hałas i wibracje utrudniają normalne funkcjonowanie. Mimo licznych prób kontaktu z urzędem gminy i kierownictwem budowy, problem nie został rozwiązany. Pan Jan powinien złożyć oficjalne pismo do urzędu gminy, opisując sytuację oraz powołując się na art. 144 Kodeksu cywilnego dotyczący immisji. Jeśli gmina nie zareaguje, warto skontaktować się z Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego, który może przeprowadzić kontrolę na budowie. Pan Jan może również rozważyć mediację jako sposób na znalezienie polubownego rozwiązania z gminą i wykonawcą.
Szkody spowodowane przez zmianę zagospodarowania terenu Pani Katarzyna posiada działkę rekreacyjną w małej gminie. Niedawno gmina postanowiła zagospodarować pobliski teren na parking. W wyniku prac związanych z utwardzeniem terenu, poziom gruntu został podniesiony, a woda opadowa zaczęła zalewać działkę pani Katarzyny, powodując erozję gruntu i zniszczenia roślinności. Pani Katarzyna powinna napisać oficjalną skargę do urzędu gminy, żądając przywrócenia poprzedniego stanu terenu i powołując się na art. 222 § 2 Kodeksu cywilnego. Jeśli działania gminy prowadzą do naruszenia środowiska naturalnego, warto zgłosić problem do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, która może podjąć działania w celu ochrony przyrody. W przypadku braku reakcji ze strony gminy pani Katarzyna może skierować sprawę do sądu, domagając się odszkodowania za poniesione straty i przywrócenia stanu zgodnego z prawem. PodsumowanieInterwencja w przypadku szkód spowodowanych przez działania gminy wymaga znajomości odpowiednich przepisów prawnych oraz umiejętnego korzystania z dostępnych środków ochrony. Kluczowe jest złożenie formalnych wniosków i skarg do właściwych organów, takich jak urząd gminy czy Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego, a w razie braku reakcji, skierowanie sprawy na drogę sądową. Efektywna ochrona praw własności wymaga cierpliwości i determinacji, jednak dzięki konsekwentnym działaniom mieszkańcy mogą skutecznie dochodzić swoich praw i minimalizować negatywne skutki gminnych inwestycji. Oferta porad prawnychJeśli potrzebujesz wsparcia prawnego w związku ze szkodami spowodowanymi przez działania gminy, oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w przygotowaniu niezbędnych pism i skarg, aby skutecznie chronić Twoje prawa. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać szybkie i fachowe wsparcie w każdej sytuacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Źródła:1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Adwokat Katarzyna Bereda Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego. |
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale