Odejście z pracy, w której nie miałam podpisanej umowy

Zawarcie umowy o pracę na piśmie

Zgodnie z art. 29 ustawy Kodeks pracy „umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:

1) rodzaj pracy,

2) miejsce wykonywania pracy,

3) wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,

4) wymiar czasu pracy,

5) termin rozpoczęcia pracy”.

Umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków.

Pracodawca informuje pracownika na piśmie o zmianie jego warunków zatrudnienia, o objęciu pracownika układem zbiorowym pracy, a także o zmianie układu zbiorowego pracy, którym pracownik jest objęty, niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 1 miesiąca od dnia wejścia w życie tych zmian, a w przypadku gdy rozwiązanie umowy o pracę miałoby nastąpić przed upływem tego terminu – nie później niż do dnia rozwiązania umowy. Zmiana warunków umowy o pracę wymaga formy pisemnej.

Przeczytaj też: Pracodawca nie chce dać umowy

Określenie rodzaju pracy, zakresu obowiązków

Określenie rodzaju pracy jest niezbędnym elementem umowy o pracę. Bez niego nie byłoby bowiem wiadomo, jakiej pracy pracodawca może domagać się od pracownika. Gdy rodzaj pracy nie jest określony w pisemnej lub ustnej umowie o pracę, o zgodnym zamiarze stron można wnioskować z całokształtu okoliczności, np. na podstawie kwalifikacji pracownika, rodzaju produkcji prowadzonej przez pracodawcę lub, a w razie podjęcia pracy przez pracownika –na podstawie rodzaju wykonywanych przez niego czynności. Jeżeli jednak w żaden sposób nie da się ustalić rodzaju pracy, należy uznać, że nie doszło do zawarcia umowy o pracę.

Rodzaj pracy może zostać doprecyzowany poprzez zakres obowiązków. W zależności od sposobu jego przyjęcia wykazuje on różny charakter prawny. Jeśli zostanie uzgodniony między stronami w drodze porozumienia, będzie traktowany jako część umowy o pracę. W tym wypadku wykaz czynności pracownika stanowiący integralną część umowy o pracę konkretyzuje przedmiot świadczenia pracownika w sposób wiążący pracodawcę, wyznaczając granice umownego podporządkowania pracownika w procesie pracy. Ewentualna jego zmiana będzie wymagała zachowania tego samego trybu, czyli porozumienia stron. Najczęściej jednak zakres czynności jest ustalany jednostronnie przez pracodawcę już w trakcie trwania stosunku pracy.

Zakres obowiązków może być dodatkowo uszczegóławiany w drodze doraźnych poleceń służbowych. Wydane przez pracodawcę w trakcie trwania stosunku pracy polecenie wykonania pracy, które nie jest sprzeczne z umową o pracę i przepisami prawa, rodzi obowiązek jego wykonania przez pracownika. Prawo do wydawania poleceń służbowych znajduje bowiem swoją podstawę w uprawnieniach kierowniczych pracodawcy, które wynikają z charakteru zatrudnienia. Stosunek pracy wyróżnia się przede wszystkim tym, że praca umówionego rodzaju jest wykonywana pod kierownictwem pracodawcy. Wobec tego pracodawcy przysługuje prawo konkretyzacji sposobu wykonywania pracy w formie na przykład pisemnej (zakres czynności) czy ustnej (polecenie służbowe). Popularne końcowe klauzule dotyczące obowiązku wykonywania przez pracownika „wszelkich innych czynności poleconych przez pracodawcę” nie otwierają zatem możliwości powierzania pracownikowi każdego dowolnego zadania, nawet takiego, które nie mieści się w rodzaju pracowniczego zatrudnienia. Pracodawca nie ma jednak obowiązku sporządzania takich zakresów czynności. Do doprecyzowania rodzaju pracy mogą posłużyć specyficzne źródła prawa pracy (układ zbiorowy pracy, regulamin pracy, regulamin wynagradzania), których celem jest ustalenie w jednolity sposób dla zatrudnionych pracowników warunków pracy i jej organizacji.

Rodzaj pracy powinien zostać sformułowany w sposób konkretny, przynajmniej na tyle, by nie wzbudzał wątpliwości, jaka praca będzie przez pracownika wykonywana. Ciekawą koncepcję pracy rotacyjnej prezentuje się w doktrynie. Zgodnie z nią, jeżeli w umowie o pracę jako rodzaj pracy wskazano „pracownik administracyjny”, „pracownik obsługi” czy „pracownik gospodarczy”, a u danego pracodawcy na każdą z tych kategorii składa się kilka stanowisk pracy, to pracownik w istocie zostaje zobowiązany do świadczenia pracy wielorodzajowej, którą stosownie do potrzeb i woli pracodawcy może wykonywać rotacyjnie.

Czy ustna umowa o pracę jest wiążąca?

Podsumowując – ustna umowa o pracę jest wiążąca, mimo że nie zostały dopełnione formalności zawarcia jej na piśmie. Wobec tego obowiązuje Panią wypowiedzenie umowy o pracę, jego długość zależeć ma od formy zawartej umowy o pracę, jednak skoro jest Pani u pracodawcy zatrudniona od roku, to wypowiedzenie wynosi miesiąc, a nie trzy miesiące.

Oczywiście nie ma Pani obowiązku podpisywać dokumentów z datą wsteczną, pracodawca i tak musi Pani wydać świadectwo pracy. Jednak może uznać, że nie upłynął jeszcze okres wypowiedzenia, a na porozumienie stron się nie godzi i Pani niestawienie się w pracy przed upływem okresu wypowiedzenia będzie uznane za porzucenie pracy.